Το νέο βιβλίο του Ιωάννη Μπάρτζη κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη και αποτελεί τη δική του συμμετοχή στην επέτειο των 200 χρόνων από την Ελληνική επανάσταση. Ο ίδιος είναι ένας άνθρωπος προσηνής που δέχτηκε να μας μιλήσει για το βιβλίο του, τη γραφή, τη συνύφανση της μυθοπλασίας με την Ιστορία και τα συναισθήματα που του δημιουργήθηκαν κατά τη συγγραφή του βιβλίου του αυτού. Άνθρωπος των γραμμάτων, σπούδασε δάσκαλος στη Μαράσλειο Παιδαγωγική Ακαδημία και εργάστηκε για πάνω από 30 χρόνια σε σχολεία των Καλαβρύτων και της Κορινθίας. Είναι διδάκτορας του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αθηνών και υπηρέτησε ως Σχολικός Σύμβουλος στο Νομό Κορινθίας. Υπήρξε συνεργάτης του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου κατά την τριετία 2003-2006, ως αξιολογητής στη δημιουργία των νέων πακέτων διδασκαλίας της Ελληνικής Γλώσσας (Αναγνωστικά της Β΄ τάξης και της Στ΄). Έχει γράψει αρκετά βιβλία για τη σχολική εργασία, ενώ παράλληλα είναι σημαντική η παρουσία του στην Παιδική Λογοτεχνία. Τέσσερα μυθιστορήματά του έχουν τιμηθεί με πανελλήνια βραβεία. Ορισμένα από τα έργα του είναι: “Τα μυρμήγκια της ειρήνης”, “Ξύλινο παραμύθι”, “66 Φράσεις δυόμισι χιλιάδων χρόνων”, “Αργείος εσπερινός” (βραβείο “Μιχαήλας Αβέρωφ” από την Ε.Ε.Λ.), “UFO στα Διγελιώτικα” (βραβείο επιστημονικής φαντασίας από τη Γ.Λ.Σ.), “Την προηγούμενη μέρα”, “Τιριγκλίκ” (βραβείο “Διονυσίου Τροβά” από τη Γ.Λ.Σ.), “Πασχαλινά διηγήματα”, “Ανθολογία Χριστουγεννιάτικου και Πρωτοχρονιάτικου διηγήματος”, “UFO Στη Β΄ Γυμνασίου” (έπαινος της Γ.Λ.Σ.) κ.ά. Το 2006 κυκλοφόρησε η διπλή φιλολογική του μελέτη: “Πέτρος Πικρός – Στράτευση, Αντιπαραθέσεις, Πικρίες στη Λογοτεχνία του Μεσοπολέμου” και “Βιβλιογραφία – Εργογραφία Πέτρου Πικρού”. Επί είκοσι χρόνια, από το 1993 έως το 2012 έγραφε και εξέδιδε στην Αρχαία Κόρινθο την τρίμηνη τοπική εφημερίδα “Ακροκόρινθος”. Υπήρξε συνεργάτης επί χρόνια του παιδικού περιοδικού της ΠΑΣΕΓΕΣ, “Συνεργασία”, ενώ το Δεκέμβριο του 2013 εκλέχτηκε Πρόεδρος της Εταιρείας Κορινθίων Συγγραφέων. Στη συνομιλία μας μας εκμυστηρεύτηκε τον τρόπο με τον οποί προσεγγίζει τα θέματά του, μας μίλησε για τα όρια της συγγραφικής ελευθερίας και κυρίως για το πώς η συγγραφική ιδιότητα του συνδιαλέγεται με το λειτούργημα του δασκάλου. Άλλωστε, όπως μας είπε: «Το λειτούργημα αυτό έχει διαποτίσει όλα μου τα κύτταρα».

1) Πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Καστανιώτη το νέο σας βιβλίο με τίτλο «ΚΡΙΝΟΛΙΝΟ ΚΑΙ ΓΙΑΤΑΓΑΝΙ». Πώς προέκυψε η συγγραφή αυτού του βιβλίου; Είναι η δική σας κατάθεση στη συλλογική μνήμη της ιστορικής συγκυρίας των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση;
Αγαπητή κυρία Αυγερινού, σας ευχαριστώ για την ευγένειά σας να με προσκαλέσετε σε αυτή τη συνέντευξη, στο πλαίσιο των δράσεών σας για την προώθηση της βιβλιοφιλίας και την απόδοση τιμής στους δημιουργούς. Στο ερώτημά σας απαντώ ευθέως ότι η συγγραφή του ιστορικού μυθιστορήματος Κρινολίνο και γιαταγάνι είναι η δική μου ταπεινή συμμετοχή στο εορταστικό έτος για τα 200 χρόνια από την έναρξη της επανάστασης. Η αλήθεια είναι ότι δεν έψαχνα να βρω ένα θέμα που θα στήριζε τη συγγραφή βιβλίου για την εορταστική επέτειο. Απλώς διάβαζα απομνημονεύματα αγωνιστών και ιστορίες, και συνέλεγα ντοκουμέντα για την εποχή εκείνη, που πάντα ερέθιζε συγκινησιακά τον εσωτερικό μου κόσμο και ασκούσε έλξη και γοητεία στη σκέψη μου. Το υλικό που ερχόταν στην επιφάνεια, συγκροτούσε από μόνο του μιαν ιδιαίτερη αφηγηματική δυναμική με όλα τα χαρακτηριστικά του τεχνημένου λόγου: μύθο, περιπέτεια, πάθος, αγωνία, συγκίνηση, συναρπασμό, ανατροπές, απρόβλεπτες εξελίξεις… Τόλμησα λοιπόν να του δώσω ζωή και να το ανασυνθέσω σε μυθιστορηματική μορφή, χρησιμοποιώντας ως συνδετικούς του κρίκους δύο περσόνες που εμπνεύστηκε η συγγραφική μου φαντασία, μιαν Αγγλίδα δούκισσα (κρινολίνο) και έναν απλό ανώνυμο Έλληνα αγωνιστή (γιαταγάνι).


2) Ο αντιπροσωπευτικός τίτλος του έργου περιέχει δύο βασικές λέξεις, οι οποίες αναφέρονται στους δυο κεντρικούς ήρωες, αλλά και σε έναν λαό που σήκωσε κεφάλι στον κατακτητή και κατάφερε να αποκτήσει τη λευτεριά του. Ωστόσο, φαίνεται ότι ήταν σημαντική και η καταγραφή της εποχής που ακολούθησε τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα. Πείτε μας λίγο για τη σημασία αυτής της εποχής όπως τη διαπραγματευτήκατε στο έργο σας.
Θα έλεγα ότι η σημειολογία των δύο βασικών λέξεων του τίτλου εικονογραφεί δύο χαρακτηριστικούς πόλους της επανάστασης: τους Έλληνες αγωνιστές που θυσίασαν τα πάντα, ως και τη ζωή τους, για τη διεκδίκηση ελεύθερης ζωής και ανεξάρτητης πατρίδας, και τους ξένους φιλέλληνες, οι οποίοι άλλοι άδολα και καθαρά και άλλοι αποσκοπώντας σε οφέλη (ίδια ή των χωρών τους), έδωσαν έναν παράλληλο αγώνα για την υποστήριξη της επανάστασης και για την προώθηση των οραμάτων της “στα διεθνή φόρα” όπως θα λέγαμε σήμερα. Το συγκεκριμένο μυθιστόρημα δηλαδή στοχεύει να αναδείξει και το “διπλωματικό ’21”.
Η εποχή στην οποία κινούνται οι ήρωές μου αναφέρεται στα χρόνια της επανάστασης μέχρι την αναγνώριση της ελληνικής ανεξαρτησίας και την ενθρόνιση του πρώτου βασιλιά, του Όθωνα. Ο αναγνώστης θα μεταφερθεί νοερά τόσο στο κλίμα του φιλελληνικού κομιτάτου στο Λονδίνο όσο και στο Μεσολόγγι του Λόρδου Μπάυρον και στο Ναύπλιο του Ιωάννη Καποδίστρια. Θα περπατήσει σε αρχαιολογικούς τόπους που μάγευαν τους ξένους περιηγητές ασκώντας πάνω τους ξέχωρη γοητεία, αλλά θα μπει και σε φτωχικά σπίτια Ελλήνων που ρημάχτηκαν από τον επτάχρονο πόλεμο, θα λειτουργηθεί σε ορθόδοξες εκκλησιές, θα πιει καφέ σε ναυπλιώτικα καφενεία, θα επισκεφθεί τα νέα ελληνικά σχολεία που ιδρύονταν από τον Κυβερνήτη… Θα έχει όμως την ευκαιρία να γνωρίσει και τα αρχοντικά των προυχόντων, των πριν και των κατά τη διάρκεια του Αγώνα. Θαρρώ ότι από αυτό το μωσαϊκό λογοτεχνικών εμπειριών θα σχηματίσει έστω αμυδρά μιαν άποψη για το πώς μας έβλεπαν οι ξένοι, καθώς και για το από πού ξεκίνησε και πώς εξελίχτηκε η Ελλάδα, η σύγχρονη κοινωνία μας και το δομημένο κράτος μας.


3) Σε ποιο βαθμό η μυθοπλασία συνυφαίνεται με την ιστορική πραγματικότητα;
Στο Κρινολίνο και γιαταγάνι μυθοπλασία και ιστορική πραγματικότητα βαδίζουν παράλληλα. Η μυθοπλασία “επιστρατεύεται” σκόπιμα για να υπηρετήσει την μετάγγιση ιστορικής πληροφορίας, απαλύνοντας την ατμόσφαιρα από το βάρος της υπόμνησης πληθώρας κρίσιμων πολεμικών γεγονότων και διπλωματικών ενεργειών. Η φρεσκάδα του έρωτα ευφραίνει την αναγνωστική εμπειρία, προσδίδοντας στο μυθιστόρημα συναίσθημα, συγκίνηση και τόνωση του ενδιαφέροντος.


4) Πόσο εύκολο ή γοητευτικό είναι για έναν συγγραφέα να ανασυνθέτει μια εποχή τόσο κρίσιμη για ένα ολόκληρο έθνος σκιαγραφώντας ήρωες πραγματικούς μαζί με τους ήρωες του;
Ομολογώ ότι εύκολο δεν είναι… Είναι όμως πραγματικά γοητευτικό! Πρόκειται για ένα μαγικό ταξίδι, που δεν αρκείται στην εξ αποστάσεως παρατήρηση και περιγραφή γεγονότων, χώρων, τόπων και ανθρώπων. Το ιστορικό μυθιστόρημα είναι μέθεξη του συγγραφέα στη ζωή της περιόδου που αναβιώνει με την πένα του. Συγκινείται, χαίρεται, ενθουσιάζεται, πάσχει, ζώντας με όλες του τις αισθήσεις μέσα στην εποχή που επέλεξε να αναπαραστήσει. Ιδιαίτερα όταν η εποχή αυτή είναι εκείνη της επανάστασης του 1821, που στη συλλογική μας ιστορική αφήγηση είναι γεμάτη συναίσθημα, αυτοθυσία, πικρίες, εξάρσεις ηρωισμού, δίπλα σε μορφές θεμελιακές της εθνικής και της κρατικής μας οντότητας. Ειλικρινά υπήρξαν στιγμές που, επινοώντας σκηνές του έργου μου, θαρρούσα ότι συνομιλούσα με τον Καποδίστρια, τον Κολοκοτρώνη, τον Υψηλάντη, τον Μπάυρον… Χαρά μου θα είναι να νιώσουν παρόμοια και οι αναγνώστες μου. Τότε μόνο θα έχω επιτύχει ως συγγραφέας.


5) Καταλαβαίνουμε όλοι ότι η απόλυτη συγγραφική ελευθερία καταλύεται όταν πρόκειται να γραφτεί ένα ιστορικό μυθιστόρημα, του οποίου η ιστορική έρευνα και καταγραφή είναι εμφανής. Πόσο περιοριστική υπήρξε για εσάς αυτή η ιστορία;
Θα είμαι ειλικρινής στην απάντησή μου. Προτίμησα να “υποτάξω” τη συμπεριφορά και τη δράση των κεντρικών μου ηρώων στην πραγματική και ντοκουμενταρισμένη εξέλιξη των ιστορικών δεδομένων. Ενήργησα συνειδητά δημιουργώντας ένα πανόραμα της επανάστασης, έχοντας στο προσκήνιο πρόσωπα και γεγονότα σημαντικά του αγώνα που δόθηκε εντός αλλά κυρίως εκτός Ελλάδος, κρατώντας σε λιγότερο προβεβλημένη θέση το ρομαντικό ζευγάρι των ερωτευμένων. Κυριαρχούν δηλαδή το επαναστατικό, το φιλελληνικό και το διπλωματικό ’21 και τα επιχρωματίζει όλα αυτά με την ομορφιά της νιότης και με το πάθος του έρωτά τους το ζευγάρι των δύο ωραίων ηρώων μου. Σημειωτέον ότι είναι οι μόνοι που οφείλουν την ύπαρξή τους στη φαντασία του συγγραφέα. Όλα τα άλλα, γεγονότα και πρόσωπα που αναφέρονται στο μυθιστόρημα, είναι αληθινά και ιστορικώς εξακριβωμένα.


6) Ποια συναισθήματα επικρατούσαν κατά τη διάρκεια της συγγραφής αυτού του βιβλίου και πόσο χρόνο χρειαστήκατε για να το ολοκληρώσετε;
Το βιβλίο αυτό μπορεί να εκυοφορείτο στον νου μου από πολύ καιρό, αλλά το έγραψα σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα. Βοήθησε πολύ ο υποχρεωτικός εγκλεισμός για την προστασία μας από την πανδημία Covid 19. Θυμηθείτε το “μένουμε σπίτι”. Με τη συμπαράσταση της συζύγου μου, συγγραφέως και εικονογράφου παιδικών βιβλίων, Δέσποινας Στίκα, και όντας μακριά κατ’ ανάγκη από τα αγαπημένα μας παιδιά και τα εγγονάκια μας, η συγγραφή λειτούργησε παρηγορητικά, μετατρέποντας σε ωφέλιμη και πνευματικά παραγωγική την απομόνωσή μας. Με την υπομονή και την κατανόηση της Δέσποινας “χανόμουν” επί ώρες ημέρας και νύχτας στα χρόνια που αναγεννιόταν η Ελλάδα. Ζούσα κοντά στους ήρωες του 1821 και ένιωθα να δονούν τον εσωτερικό μου κόσμο τα δυνατά συναισθήματα και το ερωτικό πάθος των μυθιστορηματικών μου ηρώων, εκείνων που είχα εμπνευστεί και τους είχα εμφυσήσει πνοή ζωής. Εάν δεν ηχούσε ως ύβρις, θα έλεγα ότι εκείνες τις στιγμές αισθανόμουν ως ένας μικρός θεός. Δεν είναι λίγο…


7) Πείτε μας λίγο για τον τρόπο με τον οποίο γράφετε ένα βιβλίο. Γράφετε γραμμικά ή η σειρά με την οποία διαχειρίζεστε τα γεγονότα του βιβλίου δεν έχει καμιά σημασία.
Χαίρομαι που μου κάνετε αυτή την ερώτηση, γιατί μου δίνετε την ευκαιρία να αναφερθώ στους κατά καιρούς αφηγηματικούς μου πειραματισμούς. Έχω γράψει μυθιστόρημα (UFO στη Β΄ γυμνασίου) που εξελίσσεται μέσα από σελίδες ημερολογίου, επιστολές, τηλεγραφήματα, μηνύματα κινητού κ.ά. και το τι πραγματικά συμβαίνει δεν το γνωρίζει κανένας από τους ήρωές του, παρά μόνο ο αναγνώστης. Άλλο μυθιστόρημά μου (Την προηγούμενη μέρα) εξελίσσεται κλιμακωτά με ταυτόχρονες παράλληλες περιγραφές των ενεργειών πέντε ηρώων του, οι οποίοι δρουν σε πέντε διαφορετικά σημεία του κόσμου, δεν γνωρίζονται μεταξύ τους και αγνοούν ο ένας τον άλλον. Αρχικά η αφήγηση εξελίσσεται με λίγες προτάσεις για τον καθένα και στη συνέχεια αναπτύσσεται όλο και περισσότερο ανάλογα -μα πάντα ισότιμα για τους πέντε. Στο αμέσως προηγούμενο ιστορικό μου μυθιστόρημα (Ορχάν – Στην αυλή των Παλαιολόγων) χρησιμοποίησα σε μεγάλη έκταση την αφηγηματική μέθοδο της αναδρομής στο παρελθόν (flash back)… Στο Κρινολίνο και γιαταγάνι προτίμησα τη μέθοδο της παρατακτικής (γραμμικής) αφήγησης, αφού για να γίνουν εύληπτα και αρκούντως κατανοητά τα ιστορικά γεγονότα, επιβαλλόταν να ακολουθηθεί η κανονική τους χρονολογική σειρά.


8) Ένα μυθιστόρημα είναι κυρίως η μυθιστορηματική πλοκή ή οι χαρακτήρες του;
Η πιο επιτυχημένη “συνταγή” είναι κατά τη γνώμη μου όταν συνδυάζονται αρμονικά και η πλοκή και η ανάδειξη των χαρακτήρων. Υπάρχουν βέβαια είδη μυθιστορημάτων, όπου η πλοκή αποτελεί το άπαν, όπως στις περιπέτειες, στα αστυνομικά κ.λπ. Τα μυθιστορήματα χαρακτήρων είναι πιο απαιτητικά, τόσο ως πρόκληση για τον συγγραφέα να τα συνθέσει, όσο και ως αναγνωστική απόλαυση για τον αναγνώστη που τα αναζητεί. Στο υπό συζήτηση μυθιστόρημα αναδεικνύονται και προβάλλονται χαρακτήρες, όπως των κεντρικών ηρώων, καθώς και του Λόρδου Μπάυρον, της Καλλιόπης Παπαλεξοπούλου, του Ιωάννη Καποδίστρια κ.ά. χωρίς να παραμελείται και η πλοκή, η οποία οφείλεται κυρίως στην ιστορία καθαυτή, στις ανατροπές και στις εκπλήξεις της, και όχι στην επιδεξιότητα του συγγραφέα.


9) Οι κεντρικοί ήρωες του βιβλίου, μια Αγγλίδα ευγενής και ένας Έλληνας πολεμιστής γνωρίζουν τον έρωτα. Τι σηματοδοτεί αυτός ο έρωτας στην πορεία του ιστορικού μυθιστορήματος;
Ο έρωτάς τους προσφέρει οξυγόνωση και ζωντάνεμα στην όλη αφήγηση. Δίνει φτερά και άρωμα σε γεγονότα, τα οποία εκ της φύσεώς τους ανήκουν περισσότερο στο χώρο της μελέτης και του ιστορικού δοκίμιου. Εάν στο τέλος τούτο το βιβλίο διαβάζεται ως μυθιστόρημα… αυτό οφείλεται στους δύο αταίριαστους πλην όμως θερμούς και παθιασμένους εραστές.


10) Είναι η συγγραφή ένας μοναχικός δρόμος, ένας τρόπος για να δημιουργήσουμε μέσα μας νέες ιδέες και να έρθουμε σε επαφή με τη γνώση μιας ολόκληρης εποχής για να κατανοήσουμε καλύτερα, εν τέλει, και τον εαυτό μας; Εσείς τι αποκομίσατε γράφοντας το «ΚΡΙΝΟΛΙΝΟ ΚΑΙ ΓΙΑΤΑΓΑΝΙ» για την εποχή εκείνη που φαντάζει σε όλους μας τόσο μακρινή;
Ναι, όπως τα λέτε, η συγγραφή είναι δρόμος μοναχικός. Ένας ολόκληρος κόσμος δημιουργείται και μαζί με το πληροφοριακό υλικό κατοικεί, συγκρούεται, συσχετίζεται, ανταλλάσσει συναισθήματα μέσα στην ψυχή του συγγραφέα. Πολλά πρόσωπα, έντονες καταστάσεις, διαρκής κινητικότητα και θόρυβος… διεκδικούν ζωή και ξετυλίγονται μέσα στον νου του, αλλά ο ίδιος πρέπει να είναι σιωπηλός και απομονωμένος από τους άλλους γύρω του. Η συγγραφή είναι μοναχική δημιουργία που παραμένει αθόρυβη, ώσπου το αποτέλεσμά της να ολοκληρωθεί, να τυπωθεί και να φτάσει έτοιμο στους αναγνώστες. Τότε η σκέψη του συγγραφέα ως αντίδωρο διαμοιράζεται στους άλλους, και οι εμπειρίες και οι συγκινήσεις του πνευματικού του ταξιδιού, οι γνώσεις που αποκόμισε, η όποια σοφία του γίνεται κτήμα των πολλών.
Από τη συνδημιουργία του μυθιστορήματος Κρινολίνο και γιαταγάνι (και λέω “συνδημιουργία” διότι το βασικό ιστορικό υλικό το άντλησα από ποικίλες πηγές, από γραφές άλλων) αποκόμισα την άποψη ότι η επανάσταση και η Ελλάδα μας κέρδισε πολλά από τη δράση των φιλελλήνων και των διπλωματών των ξένων χωρών. Αυτών που έδιναν επί χρόνια τη δική τους μάχη “δια χάρτου και μέλανος”, όπως πολύ προσφυώς έγραψε ο Γεώργιος Βλάχος. Κατανοώντας όλη εκείνη τη δραστηριότητα που εξελισσόταν στις πρωτεύουσες των Μεγάλων Δυνάμεων, ίσως μπορέσουμε να ερμηνεύσουμε ως έναν βαθμό τις σημερινές παρενοχλήσεις της Τουρκίας έναντι της χώρας μας και την όλη αναταραχή στην Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και τις χλιαρές ή μη αντιδράσεις των Ευρωπαίων “συμμάχων” μας. Η πρόσφατη αναστάτωση δείχνει ότι δεν είναι καθόλου μακρινό το ’21. Είναι κοντινό και επίκαιρο.

11) Έχετε σκεφτεί να ασχοληθείτε και με κάποιο άλλο λογοτεχνικό είδος και αν ναι ποιο είναι αυτό; Υπάρχει κάποιο είδος που δε θα σκεφτόσασταν ποτέ να ασχοληθείτε;
Έχω ασχοληθεί και με άλλα λογοτεχνικά είδη, ιδίως όσο είχα ενεργό παρουσία στην παιδική και εφηβική λογοτεχνία, παραμύθι, θέατρο, κείμενα εμπνευσμένα από την αρχαιότητα, επιστημονική φαντασία… Παράλληλα έχω εντρυφήσει στη μελέτη και στη φιλολογική έρευνα. Η ιστορική μυθοπλασία με απορρόφησε κατά τα τελευταία χρόνια με τρία συνεχόμενα μυθιστορήματα. Στην ερώτησή σας για λογοτεχνικό είδος που δε θα σκεφτόμουν ποτέ να ασχοληθώ, η απάντησή μου είναι ότι δε θα έγραφα ποτέ βιβλία χωρίς στόχο αισθητικό, ιδεολογικό ή γνωστικό. Δε θα έγραφα ποτέ π.χ. απλές αισθηματικές ιστορίες για “σκότωμα χρόνου”. Και αν αναγκαζόμουν να γράψω, θα είχαν μέσα τους κρυμμένα γνωρίσματα της υπογραφής μου. Στη ζωή μου υπήρξα δάσκαλος. Το λειτούργημα αυτό έχει διαποτίσει όλα μου τα κύτταρα. Δάσκαλος παραμένω εσαεί…


12) Γράφετε και παιδική – νεανική λογοτεχνία. Για να γράψει κανείς για παιδιά χρειάζεται να βλέπει τη ζωή μέσα από τα μάτια των παιδιών, πόσο εύκολο είναι αυτό για έναν ενήλικα συγγραφέα; Τελικά, ο συγγραφέας παραμένει πάντα ένα παιδί;
Προανέφερα ότι υπήρξα δια βίου δάσκαλος και μάλιστα μικρών παιδιών στη στοιχειώδη εκπαίδευση. Αυτή μου η ιδιότητα με κράτησε κοντά στην παιδική αισθαντικότητα. Όχι ότι παρέμεινα παιδί… απλώς διατήρησα αυτιά και μάτια ανοιχτά, να ακούω και να βλέπω πώς μιλάνε και πώς σκέφτονται τα παιδιά. Κέρδισα με τον καιρό το χάρισμα να θωρώ τον κόσμο και με τα δικά τους μάτια. Δεν ξέρω τελικά άμα κατόρθωσα να γίνω καλός συγγραφέας για παιδιά… σίγουρα όμως έγινα καλύτερος παππούς για τα εγγόνια μου.


13) Τι θα θέλατε να αποκομίσουν οι αναγνώστες από το συνολικό συγγραφικό σας έργο που αφορά κυρίως στο ιστορικό μυθιστόρημα;
Από το συνολικό συγγραφικό μου έργο στο χώρο του ιστορικού μυθιστορήματος θα ήθελα να αποκομίσουν οι αναγνώστες εκείνο που αποκόμισα κι εγώ μελετώντας και γράφοντας, ότι τα γεγονότα έχουν πολλές όψεις και επιδέχονται πολλές ερμηνείες. Και ότι στο βάθος κάθε ιστορικής αναταραχής υπάρχει πολύ πάθος αλλά και πολύς ανθρώπινος πόνος.


14) Κλείνοντας, αφού σας ευχαριστήσουμε, θα θέλαμε να μας πείτε λίγα λόγια εσείς για το νέο σας βιβλίο και την ανάγκη της γραφής του.
Θαρρώ ότι είπα ήδη πολλά και κούρασα τους αναγνώστες, τους οποίους ευχαριστώ από καρδιάς, γυναίκες και άνδρες, για την υπομονή και για το ενδιαφέρον τους. Με δυο παραπάνω λόγια θα έλεγα ότι το Κρινολίνο και γιαταγάνι είναι ένα μυθιστόρημα θερμού ερωτικού πάθους, είναι όμως ταυτόχρονα και ιστορία, για εκείνα που ως Έλληνες πρέπει να ξέρουμε αν θέλουμε να γιορτάσουμε με αυτοσυνειδησία και με γνώση την αληθινή μας υπόσταση ως ελεύθερου και ανεξάρτητου κράτους. Και αν θέλουμε να μπορούμε να ερμηνεύουμε -ως ένα βαθμό- το σήμερα, με βάση το ιστορικό παρελθόν μας.

facebookShare on Facebook
TwitterTweet
FollowFollow us
PinterestSave