Συγγραφέας του βιβλίου «Ένα χνάρι στο χώμα» – Εκδόσεις Κάκτος

Δεν είναι μόνο τα σημαντικά ευρήματα που φέρνει στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στο μυθιστόρημα της Χαράς Ανδρεΐδου. Είναι και τα φυλαγμένα μυστικά των ηρώων της. Των προσώπων, δηλαδή, που συνθέτουν ένα μπερδεμένο ερωτικό τρίγωνο! Μια ιστορία που κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον μας για έναν πολύ σημαντικό λόγο. Επειδή η συγγραφέας είναι και Αρχαιολόγος και επιχειρεί να μας βάλει στον όμορφο κόσμο της, μέσα από μία επινοημένη ιστορία, προσθέτοντας προσωπικές της σκέψεις, τόσο για την επιστήμη της, όσο και για την ίδια τη ζωή. Όπως λέει στο Vivlio-life «Αυτό ήταν το μέσο για να επιτευχθεί το ζητούμενο για μένα, δηλαδή να μπορέσω να μυήσω τους αναγνώστες στην επιστήμη της αρχαιολογίας και στη διαδικασία της ανασκαφής. Το επιχείρησα μέσα από τα δικά μου, έντονα βιώματα από αυτόν τον χώρο και ελπίζω να τα έχω καταφέρει».

  • Μαγικό αποκαλείτε το χώρο της αρχαιολογικής ανασκαφής, στον οποίο τοποθετήσατε τους επινοημένους σας ήρωες. Τι είναι αυτό που προσθέτει στην επιστήμη τη χρυσόσκονη της μαγείας;
    Η πατίνα του χρόνου και αίσθηση της συνέχειας και του ανήκειν.
  • «Είναι πολύ σκληρός ο χώρος. Θα πρέπει να το θέλετε πολύ, να το προσπαθήσετε πολύ. Και θα κλάψετε και θα θυμώσετε και θα προσβληθείτε και θα πάθετε υπερκόπωση…». Στα λόγια της Εύας κρύβεται ο ορισμός της Αρχαιολογίας;
    Πιστεύω πως κρύβεται ο ορισμός κάθε χώρου όπου το ζητούμενο είναι η εξουσία, από καταβολής κόσμου και μέχρι και τον αφανισμό του.
  • Αν κάτι διακρίνει εξαρχής ο αναγνώστης είναι η καλή σας σχέση με την επιστήμη της Αρχαιολογίας, κάτι που επιβεβαιώνει άλλωστε και το βιογραφικό σας. Να φανταστούμε, λοιπόν, πως στο «Ένα χνάρι στο χώμα» έχετε προσθέσει και δικά σας βιώματα;
    Αυτό ήταν το μέσο για να επιτευχθεί το ζητούμενο για μένα, δηλαδή να μπορέσω να μυήσω τους αναγνώστες στην επιστήμη της αρχαιολογίας και στη διαδικασία της ανασκαφής. Το επιχείρησα μέσα από τα δικά μου, έντονα βιώματα από αυτόν τον χώρο και ελπίζω να τα έχω καταφέρει.
  • Μέσα από τη ζωή της Θάλειας, προκύπτουν ερωτηματικά και προβληματισμοί όπως: Έρωτας ή πετυχημένη καριέρα; Θα δούμε φυσικά στην ανάγνωση τη στάση που κρατούν οι ήρωές σας. Το ερώτημα είναι γιατί θα πρέπει να διαλέξει κανείς ένα από τα δυο και να μην πολεμήσει για τον συνδυασμό τους;
    Θεωρώ πως οι δύο από τους τρεις κεντρικούς ήρωες, η νεότερη γενιά, έχουν αφήσει ήδη πίσω τους αυτό το ερώτημα. Έχουν διαμορφωθεί μέσα στο σκληρό πλαίσιο του πανεπιστημιακού χώρου να είναι ρεαλιστές, πραγματιστές, κυνικοί σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, ώστε έχουν αφήσει πίσω τους και τα κλισέ και τα διλήμματα. Η επιβίωση είναι αυτή που μετράει και οι αντοχές του καθενός είναι αυτές που ορίζουν τα βήματα. Θεωρώ πως γενικότερα οι νέες γενιές έχουν ξεπεράσει τις ιδεοληψίες και τα δράματα μιας παρωχημένης εποχής.
  • Ανάμεσα σε σβώλους χώματος, επίμονους ανασκαφείς και την πλούσια επιστημονική ορολογία, γινόμαστε μάρτυρες ενός ερωτικού τριγώνου. Αυτή η μπερδεμένη ανθρώπινη σχέση πόσο θα επηρεάσει το αποτέλεσμα της ανασκαφικής έρευνας που ανέλαβαν οι πρωταγωνιστές σας;
    Όχι ιδιαίτερα. Όλα θα συνεχίσουν τον δρόμο τους παρά τις φυγές, τις παραιτήσεις, τις προσθήκες. Αυτό που θα αλλάξει – αναλόγως με τα πρόσωπα – είναι η κατεύθυνση, η ποιότητα, η αξιοποίηση της ανασκαφικής έρευνας, όχι απαραίτητα προς το καλύτερο ή το χειρότερο, απλώς προς κάτι διαφορετικό.
  • Η σκαπάνη των ηρώων σας θα φέρει στο φως εκτός από αρχαιολογικά ευρήματα και κάποια κρυμμένα μυστικά. Άραγε θα διαπιστώσουμε σ΄αυτή την επινοημένη ιστορία πως η αλήθεια ενός ανθρώπου είναι κυρίως αυτό που κρύβει;
    Δεν θα διαφωνήσω μαζί σας. Ζούμε σε μια εποχή όπου η έκθεση και ο θόρυβος είναι το ζητούμενο, που έχουμε απαξιώσει πλήρως τις σκιές και τη σιωπή. Ωστόσο, εκεί κρύβουμε όλοι όλα όσα δεν μπορούμε να διαχειριστούμε, όσα δεν θέλουμε να δείξουμε στους άλλους. Το δύσκολο είναι όταν δεν μπορούμε να συμφιλιωθούμε μαζί τους και πιστεύουμε μόνο στον άλλο μας εαυτό, τον φανερό και θορυβώδη.
  • Στις εμβόλιμες μαρτυρίες και εξομολογήσεις που σε πρώτο πρόσωπο διαβάζουμε στο βιβλίο σας ξετυλίγεται η ψυχοσύνθεση των ηρώων σας αλλά αισθανόμαστε πως μας φέρνουν πιο κοντά σε εσάς τη συγγραφέα που τους «γέννησε» και τις βαθύτερες σκέψεις σας για τη ζωή. Είναι έτσι;
    Φυσικά. Χαιρετίζω με ενθουσιασμό τους λεπτούς χειρισμούς του λόγου και της σκέψης σας όταν αναφέρεστε «στις βαθύτερες σκέψεις μου για τη ζωή» και όχι στα βιώματά μου. Ο συγγραφέας, ακόμη κι αν παρουσιάζει βιώματά του, το κάνει – ή, τουλάχιστον, θα έπρεπε να το κάνει – ως μέσο για να επικοινωνήσει τη δική του ερμηνεία για τη ζωή και την ύπαρξη.
  • Το ερώτημά σας στην αρχή του οπισθόφυλλου «Ποιος δεν θέλει, περνώντας από αυτή τη ζωή, να αφήσει πίσω του ένα χνάρι του στο χώμα;» είναι αλληγορικό;
    Είναι μάλλον μια ρητορική ερώτηση. Όλοι θέλουν να αφήσουν ένα χνάρι τους στο χώμα, με την έννοια ότι θέλουν να κάνουν κάτι εξαιρετικό και να κερδίσουν την υστεροφημία, την υψηλότερη αρετή σύμφωνα με τους προγόνους μας. Ωστόσο, οι αρχαιολογικές και παλαιοντολογικές ανασκαφές έχουν φέρει στο φως πραγματικά χνάρια ανθρώπων, το αποτύπωμα των ποδιών τους που έχει διατηρηθεί μέσα στο κατάλληλο στρωματογραφικό περιβάλλον. Δεν είναι συγκλονιστικό;
  • Έχετε σπουδάσει σε ελληνικά και ξένα πανεπιστήμια εκτός από Αρχαιολογία, Παιδαγωγικές Επιστήμες, Ιστορία της Τέχνης και Μουσειολογία. Σε ποιον τομέα πιστεύετε πως έχετε αφήσει το πιο ευδιάκριτο δικό σας χνάρι στο χώμα;
    Δουλεύω ακόμα σε όλους αυτούς τους τομείς, προσπαθώ να τους συνδυάσω και να τους ενοποιήσω, και έτσι αφήνω διάφορα χνάρια πίσω μου. Ό,τι θα μείνει πιο ευδιάκριτο – αν μείνει –όταν φύγω θα είναι τα γραπτά μου, κάθε είδους, γιατί «τα γραπτά μένουν». Η αύρα μου θα σβήσει μαζί με τους ανθρώπους που με γνώρισαν, σαν να περπάτησα σε νερό κι όχι σε χώμα, όπως γράφω και στο τελευταίο κεφάλαιο του βιβλίου.

Ευχαριστώ θερμά για την πραγματικά διαφορετική, ουσιαστική συζήτηση που μου δώσατε την ευκαιρία να κάνω μαζί σας.

Λίγα λόγια για το βιβλίο
Ποιος δεν θέλει, περνώντας από αυτή τη ζωή, να αφήσει πίσω του ένα χνάρι του στο χώμα;
Ο μαγικός χώρος μιας αρχαιολογικής ανασκαφής και οι έντονες συγκινήσεις που γεννά η ανακάλυψη της ιστορίας των ανθρώπων, της θαμμένης στο χώμα, αντιμάχονται τις δυσκολίες, τις ίντριγκες και τις παγίδες που παραφυλάνε σε κάθε βήμα στο πανεπιστημιακό κατεστημένο. Τα όνειρα, οι προσδοκίες, ο αγνός ενθουσιασμός, η συγκινητική αφοσίωση, από τη μια, οι ανεκπλήρωτες ευχές, η ανελέητη πάλη για επικράτηση, τα βαθιά τραύματα και η επιδίωξη της επιτυχίας με κάθε τρόπο, από την άλλη. Ένα πολύχρωμο πλήθος ανθρώπων -φοιτητές, καθηγητές, μεταπτυχιακοί, συνεργάτες- κάθε ηλικίας, υπόβαθρου, δυναμικής, επιλογών, στόχων, ονειρεύεται, ερωτεύεται, εργάζεται, προσδοκεί, χαίρεται και πληγώνεται, γκρεμίζεται, δημιουργεί ισχυρούς δεσμούς, καραδοκεί, δολοπλοκεί, υπονομεύει και υπονομεύεται, δοκιμάζει τις αντοχές του και εξερευνά τα όριά του κάτω από τον ανελέητο ήλιο, πάνω στη μάνα γη· τη μάνα γη που είδε κι έζησε και σκέπασε ευλαβικά κι έκρυψε μέσα της τις ίδιες ιστορίες χιλιάδων ανθρώπων, χιλιάδες χρόνια τώρα.

Βιογραφικό
Η Χαρά Ανδρεΐδου γεννήθηκε και ζει στη Θεσσαλονίκη. Έχει σπουδάσει, σε ελληνικά και ξένα πανεπιστήμια, Παιδαγωγικές Επιστήμες, Αρχαιολογία και Ιστορία της Τέχνης, καθώς και Μουσειολογία. Έχει διδακτορικό στην Κλασική Αρχαιολογία και μεταπτυχιακό στην Ανοικτή και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση. Εργάστηκε κατά διαστήματα σε όλους αυτούς τους τομείς, όπως και σε πολλούς άλλους, για να την κερδίσει στο τέλος η Εκπαίδευση.
Νιώθει ευτυχής που έχει κατορθώσει να συνδυάσει τις μεγάλες της αγάπες –συγγραφή, διδασκαλία, επιστήμες του παρελθόντος και έρευνα– μέσα από τα πεδία στα οποία δραστηριοποιείται και που δεν μένουν ποτέ στάσιμα. Η περιπέτειά της στη θάλασσα της γραφής ξεκίνησε πριν από μερικά χρόνια, και έχουν εκδοθεί ήδη τέσσερα μυθιστορήματά της από γνωστούς εκδοτικούς οίκους. Όλα πραγματεύονται το βάθος του Εαυτού, την απλότητα και την πολυπλοκότητα των σχέσεων με τους σημαντικούς άλλους, το εύρος του Κόσμου, την απόλυτη αναγκαιότητά μας για θεατές και για συνοδοιπόρους.
Όπως λέει η ίδια: «Δεν ζωγραφίζω, δεν χορεύω, δεν ξέρω να παίζω μουσική· ο δικός μου τρόπος για να εκφράζομαι είναι με τις λέξεις…»