Η Ιουλία Ιωάννου συνομιλεί με τη Δήμητρα Ιωάννου για το vivlio-life.gr

Συγγραφέας του μυθιστορήματος «Βαλεντίνα – Η γητεύτρα των Αθηνών» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός

Είναι η τρίτη συνέντευξη που έχω τη χαρά να κάνω με την αγαπημένη μου Δήμητρα Ιωάννου, αυτή τη φορά για το τρίτο βιβλίο της, τη Βαλεντίνα!
Και στα δύο προηγούμενα μυθιστορήματά της, την Κασσάνδρα και την Αννέτα, τα γυναικεία ονόματα είναι που κυριαρχούν. Καθόλου τυχαίο φυσικά, καθώς οι κεντρικές ηρωίδες είναι εκείνες που οδηγούν τις εξελίξεις, που γύρω τους πλάθεται η κάθε ιστορία δίνοντας το στίγμα που εκφράζει τη συγγραφέα. Κι αυτό δεν είναι άλλο από την μεγάλη ψυχική δύναμη που έχουν αυτές οι γυναίκες, που αν και αδικημένες από τη στιγμή που γεννήθηκαν καταφέρνουν να κερδίσουν την αγάπη, να αναδείξουν το μεγαλείο της καλοσύνης τους, να παλέψουν για να εξαλείψουν την αδικία.
Γνωρίζοντας προσωπικά τη Δήμητρα Ιωάννου, καθώς μας συνδέει μια βαθιά φιλία, θα καταθέσω ότι είναι ένας άνθρωπος με διεισδυτική ματιά στην ψυχοσύνθεση των ανθρώπων, κάτι που φαίνεται εξάλλου και στη γραφή της. Ως ψυχοθεραπεύτρια έχει την ικανότητα να «ακούει» τα όσα κρύβονται μέσα στην ψυχή των ανθρώπων. Ως συγγραφέας έχει καταφέρει να αποτυπώσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο στους ήρωές της τα κρυμμένα πάθη τους, τις ανομολόγητες σκέψεις, την πορεία της ζωής τους και να μας προσφέρει τις εξαιρετικά καλοδουλεμένες ιστορίες της, που το αναγνωστικό κοινό αγκαλιάζει με τόση αγάπη!

Κασσάνδρα, Αννέτα, Βαλεντίνα! Τρεις διαφορετικές, εξίσου γοητευτικές γυναίκες με εντελώς διαφορετική ψυχοσύνθεση, σε εντελώς διαφορετικές εποχές τοποθετημένες. Σίγουρα και στις τρεις αυτές υπάρξεις υπάρχουν κοινά γνωρίσματα, με ποια όμως από τις τρεις εσύ ως Δήμητρα θα «ταίριαζες» περισσότερο κάποια στοιχεία της δικής σου προσωπικότητας;

Αδιαμφισβήτητα κάθε ήρωας που πλάθεται και ζωντανεύει από την πένα του δημιουργού του διαθέτει πινελιές από το χαρακτήρα και την προσωπικότητα του. Όμως καθώς παρεμβάλλονται και ενσωματώνονται και άλλα χαρακτηριστικά που δεν ανήκουν στο συγγραφέα, το αποτέλεσμα είναι μια εντελώς ξεχωριστή νέα προσωπικότητα. Δε μπορώ να απαντήσω με σιγουριά για το ποια δικά μου στοιχεία έχουν αποτυπωθεί στις τρεις ηρωίδες μου, αλλά σίγουρα μπορώ να μιλήσω για κάποια κομμάτια που ξεχωρίζω στην καθεμιά τους. Στην Κασσάνδρα θαυμάζω το δώρο της θεραπείας, την επιθυμία της να βοηθά τους πάσχοντες και το σεβασμό της απέναντι στη φύση και τα ζώα. Στην Αννέτα αγαπώ τον αυθορμητισμό, τη γλυκύτητα και την ικανότητά της να αγαπά βαθιά και δυνατά. Τέλος υποκλίνομαι μπροστά στην ορμή, στο ψυχικό σθένος αλλά και στην ακεραιότητα του χαρακτήρα της Βαλεντίνας.

Η εξωτερική ομορφιά που διαθέτει η Βαλεντίνα είναι σίγουρα το εισιτήριο για να της ανοίξει δρόμους για τα μεγάλα όνειρά της, ειδικά σε έναν τέτοιο χώρο που θέλει να διεισδύσει. Όμως αυτό που τη διακρίνει κυρίως, είναι η ομορφιά της ψυχής της! Πιστεύεις ότι αυτό το «πακέτο» το διαθέτουν πολλοί άνθρωποι γύρω μας;

Το συνολικό πακέτο της ομορφιάς η οποία είναι αποτυπωμένη σε μορφή και χαρακτήρα θέλει προσπάθεια, συνειδητή δουλειά με τον εαυτό μας και εξέλιξη που προέρχεται από βαθύ ψυχικό σκάψιμο και δύσκολες συνειδητοποιήσεις. Το καίριο ερώτημα λοιπόν ίσως δεν είναι πόσους βλέπω να διαθέτουν το συγκεκριμένο πακέτο, αλλά τελικά πόσοι είναι διατεθειμένοι να δουλέψουν σκληρά και να πατάξουν εγωισμό και απληστία για να καλλιεργήσουν το συγκεκριμένο πακέτο. Η καλαίσθητη μορφή, ή αλλιώς η εξωτερική ομορφιά, μπορεί να είναι η μεγαλύτερη ευλογία αλλά και η χειρότερη τροχοπέδη. Μπορεί να βοηθήσει ή να καταποντίσει κι όλα εξαρτώνται από το πώς θα τη χειριστεί αυτός ή αυτή που τη διαθέτει. Έτσι αν θέλουμε να μιλήσουμε για το συγκεκριμένο βιβλίο, η Βαλεντίνα, παρότι είναι εξωτερικά όμορφη, καταλήγει να μαγεύει και να κερδίσει τον σεβασμό του δύσκολου αθηναϊκού κοινού μέσα από την προσωπικότητά της κι όχι βασιζόμενη στη γυναικεία της σαγήνη.

Η αδικία και τα ψυχικά τραύματα που είχε βιώσει ως παιδί η Βαλεντίνα, αντί να την κάνουν να μισήσει όσους την πόνεσαν, αντίθετα της έδωσαν ακόμη μεγαλύτερη δύναμη ώστε να αγαπήσει κάθε πλάσμα γύρω της και να παλέψει με όλες της τις δυνάμεις, να εξαλείψει τον πόνο τους όσο μπορούσε. Μήπως αυτό το στοιχείο της προσωπικότητάς της ήταν που άνοιξε τους ασκούς του Αιόλου ώστε να θελήσουν να την βλάψουν όσοι πίστευε ότι τους είχε κερδίσει με την απλόχερη αγάπη που τους έδειξε;

«Ουδείς αγνωμονέστερος του ευεργετηθέντος» λέει σε κάποιο σημείο ο Θουκυδίδης δια στόματος του Περικλή στον Επιτάφιο. Δυστυχώς η ίδια η ιστορία μας δίνει παραδείγματα πως τα καταπιεσμένα αρνητικά συναισθήματα που δύναται να τρέφει ο ευεργετούμενος προς τον ευεργέτη του δεν είναι ένα φαινόμενο μεμονωμένο και σύγχρονο αλλά διαχρονικό και συχνότερο από ότι θα θέλαμε να πιστεύουμε. Θυμός, ζήλεια και άλλα απωθημένα συναισθήματα κατωτερότητας, βγαίνουν στην επιφάνεια ανεξέλεγκτα και διαβρώνουν την ψυχή εκείνου που εισπράττει την ευεργεσία.
Όσον αφορά τον τρόπο που η Βαλεντίνα επέλεξε να αντιμετωπίσει τους άλλους γύρω της, πρέπει να πούμε πως κάθε άνθρωπος, ιδίως αν έχει περάσει δυσκολίες, φτάνει σε ένα οριακό σημείο όπου καλείται να επιλέξει τον τρόπο με τον οποίο θα αντιμετωπίσει πράγματα και καταστάσεις. Κάποιες ψυχές επιλέγουν το φως, την αγάπη, την αλληλεγγύη, τη συγχώρεση, ενώ κάποιες άλλες φυλακίζονται στο σκοτάδι, στο θυμό, στην πίκρα, στη ζήλεια. Προφανώς η συγκεκριμένη ηρωίδα επέλεξε την αγάπη. Σε αυτό το σημείο όμως πρέπει να αναφερθεί ότι η Βαλεντίνα δεν πάσχει από το σύνδρομο του μάρτυρα, δηλαδή δεν κάθεται να υπομείνει αδιαμαρτύρητα άδικες συμπεριφορές. Διαθέτει υγιή όρια και απομακρύνει σθεναρά ανθρώπους και καταστάσεις που αποδεδειγμένα της κάνουν κακό. Όποιος διαβάσει το βιβλίο θα διαπιστώσει τι εννοώ.

Δυστυχώς, αποδεικνύεται ότι η ζήλια είναι το στοιχείο εκείνο που διακρίνει τους ανθρώπους και κυριαρχεί στις σχέσεις. Όταν κάποιος μπορεί να καταφέρει κάτι καλύτερα από κάποιον άλλο, εισπράττει ως αντάλλαγμα την κακία και την μοχθηρία. Ως αποτέλεσμα αυτού είναι να κινδυνέψει ακόμη και η ίδια του η ζωή. Γιατί πιστεύεις οι άνθρωποι δεν μπορούν να δεχτούν ότι δεν διαθέτουν όλοι τα ίδια χαρίσματα και προσπαθούν να εκδικηθούν;

Δυστυχώς αντί οι άνθρωποι να διδάσκονται να συγκεντρώνουν την προσοχή τους στον εαυτό και στην αυτοβελτίωση τους, σπρώχνονται ήδη από τα πρώτα τους χρόνια να επικεντρώνουν το βλέμμα στο διπλανό τους και να εισπράττουν απόρριψη όταν δεν κάνουν κάτι το ίδιο καλά. Όλοι μας ως παιδιά έχουμε την εμπειρία της σύγκρισης με κάποιον πιο φρόνιμο, πιο καλότροπο, πιο καλό μαθητή ή πιο ταλαντούχο αθλητή. Είναι πολύ οδυνηρό και ενεργοβόρο να συγκρίνεσαι μονίμως με κάποιον άλλον, να μη γίνεται σεβαστή κι αποδεκτή η δική σου προσωπικότητα, τα δικά σου ξεχωριστά χαρίσματα και τα δυνατά σου σημεία. Όταν κάποιος επικεντρώνεται στο τι κάνει ο άλλος δε νιώθει ποτέ ήσυχος και απερίσπαστος να εξελιχθεί, να δουλέψει, να επιλύσει τα δικά του θέματα και να πετύχει. Ο ανταγωνισμός και η ζήλεια απορροφούν και καταναλώνουν ένα τεράστιο ποσοστό ενέργειας και δύναμης που αν τη χρησιμοποιούσαμε για πρόοδο και εξέλιξη θα καταφέρναμε θαύματα.

Μου έκανε μεγάλη εντύπωση ο χαρακτήρας του Τσατσαρώνη! Από εχθρός αναδείχτηκε ο φύκακας-άγγελος της Βαλεντίνας και διέθεσε τη ζωή του όλη στο να την προστατεύει. Τι ήταν αυτό που τον άλλαξε τόσο πολύ ώστε να καταλήξει να λατρέψει αυτή τη νέα γυναίκα που στάθηκε αντάξια απέναντί του και δεν φοβήθηκε να αναμετρηθεί μαζί του;

Οι ξεχωριστές ποιότητες του χαρακτήρα της Βαλεντίνας, η δυνατή της προσωπικότητα καθώς και το αδάμαστο θάρρος της κατόρθωσαν να εμπνεύσουν θαυμασμό σε αυτόν τον δύσκολο άνθρωπο που αποτελούσε τον φόβο και τον τρόμο της Πλάκας. Ο θαυμασμός ακολουθείται από το σεβασμό. Έτσι, η Βαλεντίνα με τη στάση και τις πράξεις της κατόρθωσε να κερδίσει το σεβασμό του σκληρού κούτσαβου και να βγάλει στην επιφάνεια το καλό που έκρυβε εκείνος μέσα του. Κι ο ίδιος ο Τσατσαρώνης παραδέχεται σε κάποιο σημείο του βιβλίου πως κοντά της κατόρθωσε να γίνει καλύτερος άνθρωπος.

Ο αγνός έρωτας της Βαλεντίνας και του Σέργιου, η βαθιά αγάπη που τους ένωσε δοκιμάστηκε πολύ σκληρά, κυρίως από τους ανθρώπους! Είσαι από εκείνους που πιστεύουν ότι αν η ζωή σου χρωστάει, θα βρει τρόπο να σου δώσει ό,τι σου στέρησε;

Είμαι από εκείνους που προσπαθούν με όλες τους τις δυνάμεις για το καλύτερο και δεν κρατούν λογαριασμό! Είμαι από εκείνους που προσπαθούν να συγχωρούν και να πηγαίνουν παρακάτω, χωρίς να κουβαλούν αρνητικά συναισθήματα και περιττά φορτία. Είμαι από εκείνους που προσπαθούν συνειδητά να μην κάνουν κακό, γιατί πιστεύω ότι όταν σπέρνεις ανέμους θερίζεις θύελλες. Είμαι από εκείνους που αρέσκονται να πιστεύουν ότι όταν πράττεις το καλό, θα συναντήσεις το καλό σε οποιαδήποτε μορφή.

Γιατί η αγάπη και τα κοινά άσχημα βιώματα που ένωσε τα δύο κορίτσια, τη Βαλεντίνα και τη Βιργινία, δεν στάθηκε ικανή ώστε να αποτρέψει τη διαφορετική τους εξέλιξη;

Ο καθένας μας ήδη από τα πρώτα χρόνια της ζωής του χτίζει τη δική του χαρακτηροδομή, ένα ισχυρό φίλτρο από το οποίο προέρχονται κι εκπορεύονται συμπεριφορές και αντιδράσεις. Είναι απόλυτα φυσικό δυο ή περισσότεροι άνθρωποι να λειτουργούν διαφορετικά ανάλογα με το χαρακτήρα τους, απέναντι στην ίδια ακριβώς κατάσταση. Διαθέτουν άλλες αντοχές και εντελώς διαφορετικό οπλοστάσιο για την αντιμετώπισή της. Κάποιοι προχωρούν μπροστά και βγαίνουν νικητές, κάποιοι άλλοι δυστυχώς χάνουν το δρόμο τους.

Από τους χαρακτήρες επίσης που ξεχωρίζει ο αναγνώστης είναι ο μικρός Λουκίλης! Τελικά, το περιβάλλον που ζει και μεγαλώνει ένας άνθρωπος δεν μπορεί να αλλοιώσει τα καλά του στοιχεία, αν τα διαθέτει;

Νομίζω ότι κάθε περίπτωση ανθρώπου είναι μοναδική και ανεπανάληπτη. Άλλοι διαβρώνονται από ένα κακό περιβάλλον, συγχρωτίζονται με τους ανθρώπους που το αποτελούν και γίνονται ένα μαζί του. Κάποιοι άλλοι πιο αδύναμοι δεν μπορούν να αντέξουν το σκοτάδι του και το ίδιο το περιβάλλον τους καταπίνει και τους εξαφανίζει. Κάποιοι άλλοι που διαθέτουν ψυχική δύναμη κατορθώνουν να παλέψουν και να αντισταθούν σε αυτό το σκοτάδι και στην ασχήμια και τελικά να την ξεπλύνουν από πάνω τους. Φυσικά τίποτα δε γίνεται χωρίς φθορές, ακόμα κι ο μικρός Λουκίλης φέρνει τα σημάδια του, αλλά αυτά δεν τον εμποδίζουν διόλου να προχωρήσει δυνατά μπροστά.

Η έρευνα που χρειάστηκε να κάνεις γύρω από την εποχή που διαδραματίζεται η υπόθεση τι συναισθήματα σου άφησε; Θεωρείς ότι τότε ήταν πιο εύκολο κάποιος να αναδείξει το ταλέντο του, να κερδίσει το σεβασμό και την αγάπη του κόσμου σε σχέση με τη σημερινή;

Η Μπελ Επόκ ήταν μια εποχή ξέγνοιαστη και ήρεμη, ιδιαίτερα για μια συγκεκριμένη κοινωνική μερίδα, η οποία μπόρεσε να επιδοθεί απερίσπαστη στις κοινωνικές συναναστροφές, στην τέχνη και στα πολιτιστικά δρώμενα. Η μελέτη και η γνωριμία μου με αυτήν την αρχοντική εποχή και τους εξευγενισμένους ανθρώπους της ήταν μια πολύ όμορφη και ενδιαφέρουσα εμπειρία.
Η Αθήνα στην αρχή της Μπελ Επόκ ήταν ένα ‘μεγάλο χωριό’ περίπου 100.000 κατοίκων, οπότε ήταν πιο εύκολο να μεταδοθεί μια πληροφορία από στόμα σε στόμα. Στη σημερινή εποχή φυσικά τα δεδομένα έχουν αλλάξει και ο πληθυσμός της αθηναϊκής μεγαλούπολης έχει αυξηθεί δραματικά. Παρόλα αυτά υπάρχουν τρόποι όπως τα Μ.Μ.Ε. και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που μπορούν να διασπείρουν τις ειδήσεις και να κάνουν το όνομα κάποιου γνωστό εν μια νυκτί.
Σε οποιαδήποτε εποχή και να ζει όμως κάποιος αν διαθέτει ταλέντο, αν δουλεύει σκληρά κι εξελίσσεται, αν πράγματι αξίζει την αγάπη και το σεβασμό του κόσμου, τότε σίγουρα θα ξεχωρίσει και θα καθιερωθεί.

Κλείνοντας, θα ήθελα να σε ρωτήσω σε ποια από τις τόσο διαφορετικές εποχές που έχεις τοποθετήσει τα μυθιστορήματά σου θα ήθελες, αν είχες τη δυνατότητα να ζήσεις…

Όλες οι εποχές που έχω περιγράψει με συγκινούν και με έλκουν, καθεμιά για τους δικούς της λόγους, όμως μου είναι αρκετό να ταξιδεύω σε αυτές, ερευνώντας και γράφοντας τις ιστορίες μου. Για κάποιο λόγο γεννήθηκα και ζω στην Αθήνα του 20ου και του 21ου αιώνα. Στην πραγματικότητα δεν τίθεται θέμα επιλογής κι έτσι ζω κι εργάζομαι στο σήμερα, προσφέροντας ό,τι καλύτερο μπορώ!

Σ’ ευχαριστώ πολύ για το χρόνο σου και εύχομαι ολόψυχα καλή επιτυχία στη συγγραφική σου πορεία, υγεία και κάθε ευτυχία στην προσωπική σου ζωή!

Εγώ ευχαριστώ για τις πολύ ενδιαφέρουσες ερωτήσεις και πάντα απολαμβάνω τις συνομιλίες μας. Εύχομαι το Vivlio-Life κι εσύ να είστε πάντα κοντά σε συγγραφείς και αναγνώστες και να συνεχίσετε τούτη την επιτυχημένη πορεία.

Share on Facebook

Tweet

Follow us

Save