(2η έκδοση) Γράφει : Ο Κώστας Τραχανάς
Η έννοια matrix αναφέρεται σε ένα κόσμο ψηφιακής προσομοίωσης της πραγματικότητας.
Η τετραλογία των αδελφών Γουατσόφσκι είναι οι τέσσερις κινηματογραφικές ταινίες:
The Matrix (1999)
The Matrix Reloaded (2003)
The Matrix Revolutions (2003)
The Matrix Resurrections (2021)
Διαβιούμε από το 2008 σε μία μόνιμη κατάσταση εξαίρεσης ,εντός της οποίας η μοναδική «κανονικότητα» είναι εκείνη του φόβου. Ίσως γι΄ αυτό έχουμε την ανάγκη να λέμε ξανά και ξανά τις ίδιες ιστορίες, όπως σωστά επισημαίνει ο πράκτορας Σμιθ: διότι ελπίζουμε κάθε φορά ότι θα ανακαλύψουμε μέσα σ΄ αυτές κάποια ανυπότακτη πλευρά του εαυτού μας ή κάποια ιδέα που θα μας θυμίζει πώς είναι να ζει κανείς μια ζωή νοηματωμένη και χωρίς φόβο.
Ο Δημήτρης Ουλής δοκιμάζει να αφηγηθεί ξανά το Matrix με άλλα λόγια, διότι επιθυμεί να ανανεώσει την ανεκρίζωτη μέσα του υποψία ότι μπορούμε πάντοτε να εξέλθουμε από το κουβούκλιο της φοβικής μας παράλυσης και της συλλογικής μας ύπνωσης ,προκειμένου να γράψουμε ένα σενάριο για τη ζωή μας ριζικά διαφορετικό από εκείνο που μας υπαγορεύουν οι οθόνες, τα γκατζετάκια και οι απανταχού πράκτορες Σμιθ-οι κοστουμαρισμένοι και βυσματωμένοι απολογητές του υπέροχου νεοφιλελεύθερου κόσμου μας.
Η παρούσα έκδοση προσφέρει στον αναγνώστη ένα εμπλουτισμένο και επικαιροποιημένο σχόλιο για ολόκληρη την τετραλογία, το οποίο θα τον βοηθήσει όχι μόνο να την κατανοήσει βαθύτερα αλλά και να την απολαύσει περισσότερο επειδή θα την κατανοήσει βαθύτερα.
Η τετραλογία
Μάχεται την υπνωτιστική επήρεια που ασκούν στο ανθρώπινο μυαλό οι καθημερινές μας ρουτίνες, η ασφάλεια του οικείου, η γαλήνη της επανάληψης, η απαντοχή της κανονικότητας.
Συμβολοποιεί με αφοπλιστική ενάργεια τους μηχανισμούς δια των οποίων η Εξουσία πείθει τα υποκείμενα να κλειστούν μέσα στο κουβούκλιό τους και να παραιτηθούν οικειοθελώς από την ελευθερία τους.
Διαπνέεται από ανθρωπολογικό ρεαλισμό , υπό την έννοια ότι φέρνει στο προσκήνιο ολόκληρο το δράμα της τρεπτότητας και του διχασμού της ανθρώπινης ψυχής: την επιθυμία εκείνων που μας λείπουν, και το φόβο της απώλειας εκείνων που έχουμε τη δόξα του μεσσία και την καταισχύνη του προδότη, τη φυγή προς την ουτοπία και τη φυγή προς το μηδενισμό, την κραυγή της αντίστασης και τα μισόλογα της συνθηκολόγησης.
Υπερασπίζεται ανυπερθέτως «την κανονικότητα των ανθρώπων να αλλάξουν τον κόσμο όχι απλώς για το καλύτερο, αλλά χάριν του ίδιου του κόσμου».
Υψώνει την αντίσταση, την πάλη και τον αγώνα σε αρχιμήδειο στήριγμα της αλήθειας: πραγματικό είναι μονάχα αυτό, έναντι του οποίου αντιστεκόμαστε. Ταυτοχρόνως όμως και σε κατηγορική προσταγή : μας καλεί να αντισταθούμε, να αγωνιστούμε και να παλέψουμε, όχι χάριν του εξτρεμισμού ,της τρομοκρατίας και της προβοκάτσιας, αλλά μονάχα για να μην επιτρέψουμε στην Εξουσία να αρπάξει μέσα από τα χέρια μας όλα όσα αγαπάμε και όλα όσα κάνουν τη ζωή μας πιο όμορφη.
Κι ακόμα: μας καλεί να αντισταθούμε ,να αγωνιστούμε και να παλέψουμε, στο βαθμό που αναγνωρίζει ότι η Εξουσία φοβάται την ομορφιά και την αγάπη , ως αμετάκλητα αυτοαναφορική και πουριτανική. Εξ ου και η λύσσα με την οποία τις πολεμά.
Καταγγέλλει τον τεχνοκρατισμικό μονισμό, τη ριζική ψηφιοποίηση της ζωής, την παντοκρατορία της εικονικότητας, χωρίς όμως να καταφεύγει στις εύκολες λύσεις του λουδισμού ή του «ανθρωπισμού».
Ανιχνεύει με ιδιαίτερη διεισδυτικότητα τις παγίδες του ψυχολογισμού, της εσωτερίκευσης και της αυθυποβολής. Παράλληλα αποδοκιμάζει ρητά την πολιτική διαχείριση του Συναισθήματος, ως κυρίαρχη μορφή διακυβέρνησης στο σύγχρονο μεταμοντέρνο κόσμο.
Διακηρύσσει το μεσσιανισμό της ομορφιάς και της αγάπης ως μοναδικό ασφαλές αντίδοτο στο μηδενισμό. Εάν ο μηδενισμός επιθυμεί να καταστρέψει τον κόσμο διότι δεν βρίσκει σε αυτόν καμία αξία και κανένα νόημα, ο μεσσιανισμός επιθυμεί να τον μεταμορφώσει, διότι κομίζει από το μέλλον κάτι, το οποίο ο παρών κόσμος δεν διαθέτει: έναν ουρανό γεμάτο με ουράνια τόξα ,μια αμετάκλητη αγάπη για την ανθρωπότητα ,που δεν μπορεί να καταλύσει ούτε ο θάνατος.
Τέλος η τετραλογία επικαιροποιεί δυναμικά το θρησκευτικό μύθο, αναδεικνύοντας όλα εκείνα τα χειραφετητικά και εξεγερσιακά του προτάγματα, τα οποία μέχρι χθες θεωρούσαμε ανύπαρκτα. Και υπαινίσσεται ότι, όπως ακριβώς το Ευαγγέλιο δεν αρκεί να κηρυχθεί μόνο μία φορά, έτσι και ο θρησκευτικός μύθος πρέπει να ειπωθεί ξανά και ξανά, «με διαφορετικά ονόματα και διαφορετικά πρόσωπα», προκειμένου να ανακαλύψουμε εκ νέου σε αυτόν τα πιο τολμηρά, πλην ανεκπλήρωτα όνειρα της ανθρωπότητας. Εδώ εντοπίζεται το στοιχείο που μας γοητεύει περισσότερο στην τετραλογία. Διότι στα ανεκπλήρωτα αυτά όνειρα, ποιητικά κατοικούμε μια ολόκληρη ζωή και το πιθανότερο είναι ότι αυτά μόνο θα μας συντροφεύσουν, όταν θα έρθει η ώρα της μεγάλης μας εξόδου.
Διαβάστε το.
Ο Δημήτρης Ουλής γεννήθηκε στην Αθήνα στις 30 Οκτωβρίου 1971. Σπούδασε Θεολογία στη Θεολογική Σχολή του Α.Π.Θ. και Κοινωνική Ανθρωπολογία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών, όπου και ολοκλήρωσε τη διδακτορική του διατριβή, με θέμα την Ανθρωπολογία της New Age θρησκευτικότητας. Σπούδασε επίσης ακορντεόν, πιάνο και Ανώτερα Θεωρητικά της Μουσικής στο Εθνικό Ωδείο Αθηνών. Εργάζεται ως καθηγητής θεολόγος στα Εκπαιδευτήρια Γεωργίου Ζώη και ως επιμορφωτής στο πρόγραμμα του LearnINN ΕΚΠΑ «Διδακτική Μεθοδολογία της Θρησκευτικής Εκπαίδευσης». Είναι επίσης επισκέπτης καθηγητής Κοινωνιολογίας της Θρησκείας στο Ελληνικό Βιβλικό Κολλέγιο και καθηγητής ακορντεόν και Ανώτερων Θεωρητικών της Μουσικής στο Ωδείο Ριζοπούλου.
Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα καλύπτουν τους κλάδους της ανθρωπολογίας και φαινομενολογίας της θρησκείας, με ιδιαίτερη έμφαση στη μελέτη «εναλλακτικών» μορφών θρησκευτικότητας και τη σχέση της θρησκείας με τον κινηματογράφο και τη δημοφιλή λαϊκή κουλτούρα (pop culture). Εκτός από πολυάριθμες μελέτες και άρθρα του, δημοσιευμένα σε συλλογικούς τόμους και επιστημονικά περιοδικά της Ελλάδας και του εξωτερικού, έχουν εκδοθεί τα βιβλία του:
• Ο Διάβολος στοCelluloid. Εξορκισμοί, Πνευματικός Κόσμος και άλλα Άνθη του Κακού στις Ταινίες Υπερφυσικού Τρόμου, Αρμός 2021.
• Φτωχός Με Άπειρο Πλούτο: Η Διαλεκτική Νόμου και Ελευθερίας στο Έργο του Συμεών του Νέου Θεολόγου, Αθήνα: Αρμός 2018.
• Η Ευδαιμονία της Άγνοιας: Ένα Σχόλιο στην Τριλογία “TheMatrix”,Αθήνα: Α/συνέχεια, 2016 (1η έκδοση).
• Αλεξίσφαιρες Ιδέες σε Περίοδο Κρίσης: Μια ανάγνωση της ταινίαςVforVendetta, Αθήνα: Α/συνέχεια, 2014.
• Unplugged: Αυτοβιογραφικές σημειώσεις ενός Εφέδρου Λοχία, Αθήνα: Θρησκειολογία–Ιερά/Βέβηλα 2006.
• Ο Έρωτας και η Νεοπλατωνίνη: μια θεολογία της Σωματικής Επαφής, Αθήνα: Εξάντας 2001.
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.