Εκδόσεις: ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ 2021
Βραβείο Booker 2020 Σελ: 527
Μετφρ: Σταυρούλα Αργυροπούλου

Επί δέκα χρόνια αποτύπωνε γραπτά τις φωνές της μνήμης του και όταν πίστεψε ότι ολοκλήρωσε όσα είχε να πει, γεύτηκε τριανταδύο απορρίψεις από ισάριθμους εκδοτικούς μέχρι να τον εμπιστευτεί κάποιος και να του αλλάξει τη ζωή.
Ο λόγος για τον Σκωτσέζο Ντάγκλας Στιούαρτ και το πολυσυζητημένο πρώτο του μυθιστόρημα “Shuggie Bain” που τιμήθηκε με το Βραβείο Booker 2020, μεταφράστηκε σε 34 γλώσσες και καθιέρωσε τον γνωστό πλέον σχεδιαστή μόδας ως συγγραφέα.


Στην Ελλάδα το βιβλίο βρήκε φιλόξενη στέγη στον εκδοτικό οίκο ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ και μεταφράστηκε από την Σταυρούλα Αργυροπούλου με θεώρηση μετάφρασης από την Κατερίνα Σχινά.
Το ΣΑΓΚΙ ΜΠΕΪΝ, έντονα επηρεασμένο από τα προσωπικά βιώματα του συγγραφέα, διαδραματίζεται στην τσακισμένη Γλασκώβη της δεκαετίας του 1980 όπου οι πολιτικές της Θάτσερ έχουν οδηγήσει την εργατική τάξη στην ανεργία και την ανέχεια. Η συστηματική αποβιομηχάνιση της περιοχής αφανίζει ορυχεία, σιδηρουργεία και ναυπηγεία ενώ οι ζωές των εργατικών οικογενειών καταρρέουν ‘αναπνέοντας’ μόνο χάρη στα κρατικά βοηθήματα και τα επιδόματα αναπηρίας. Ολόκληρες οικογένειες εξαθλιωμένων πρώην μεταλλωρύχων και ανθρακωρύχων εξωθούνται στη διαφθορά, τη βία, την πορνεία και τον εθισμό σε αλκοόλ και ουσίες.


<< Αν ελπίσεις, θ’ απελπιστείς επίσης >>


Ο συγγραφέας εστιάζει τον φακό του στην προβληματική οικογένεια του μικρού Σάγκι Μπέιν και συνθέτει ένα μυθιστόρημα με δύσκολους μεν αλλά γοητευτικούς χαρακτήρες συμπλέκοντας στοιχεία τραγικότητας και χιούμορ, τρυφερότητας και κακοποίησης.
Η Άγκνες Μπέιν, κόρη καθολικής οικογένειας εγκαταλείπει τον πράο καθολικό σύζυγό της – με τον οποίο απέκτησε ένα αγόρι κι ένα κορίτσι – εξ αιτίας του έρωτά της για έναν προτεστάντη, τον θηριώδη ταξιτζή Σαγκ. Μαζί αποκτούν τον Σάγκι, ένα αγόρι το οποίο μέλλεται να βιώσει με οδυνηρό τρόπο την αλλαγή περιβάλλοντος από το αστικό τους σπίτι σε μια ερημική εργατική περιοχή των πρώην ορυχείων, τον αλκοολισμό της μητέρας του, την δική του ιδιαιτερότητα και την αδιαφορία από τον άπιστο, εγωιστή και σκληρό πατέρα του.


Η Άγκνες Μπέιν, μία γυναίκα με περήφανη ομορφιά και μεγάλα όνειρα, τυλιγμένη στη γούνα της από μινκ και με το κεφάλι ψηλά όταν περπατάει έξω, μέσα στο σπίτι της καταρρέει κάθε μέρα από τις ματαιωμένες προσδοκίες, το ποτό και την συζυγική εγκατάλειψη – ο Σαγκ έφτιαξε καινούργια οικογένεια με μία υπάλληλο της εταιρείας ταξί όπου δουλεύει.
Η Κάθριν, κόρη από τον πρώτο γάμο, παντρεύεται και φεύγει σε άλλη χώρα. Ο μεγάλος γιος, ο Λυκ είναι εσωστρεφής και ασχολείται μόνο με τη δουλειά του και τη ζωγραφική, ασχολία καταδικασμένη να μην εξελιχθεί καθώς δεν θεωρείται βιώσιμη επιλογή για την εργατική τάξη, δεν είναι πραγματική δουλειά.
Ο Σάγκι περνάει μια σκληρή παιδική ηλικία λατρεύοντας μια μητέρα που βρίσκεται εκτός κλίματος και προσπαθώντας να τη σώσει από τον εαυτό της και από τους “φίλους” της που θέλουν κυρίως να την εκμεταλλευτούν.


Σπαρακτική η στοργή του Σάγκι για τη μητέρα του αφού διαχειρίζεται τον καταστροφικό εθισμό της ως ασθένεια και όχι ως αδυναμία του χαρακτήρα της. Ο ίδιος πιστεύει ότι αν προσπαθήσει με περισσότερη αγάπη, θα βοηθήσει τη μητέρα του ώστε να πάψει να ξυπνάει τα πρωινά άρρωστη και τρέμοντας να ψάχνει όλο το σπίτι για υπολείμματα μπύρας στις αδειανές χθεσινοβραδινές κούπες.
Πιστεύει ότι ο ίδιος μπορεί να γίνει ‘φυσιολογικός’ όπως τα άλλα αγόρια ώστε να σταματήσουν να τον βασανίζουν στο σχολείο και στον δρόμο και ότι κάποια στιγμή θα καταφέρουν να φύγουν από αυτόν τον άθλιο οικισμό.
Στο συγκινητικό αυτό βιβλίο ο συγγραφέας με γλώσσα αφήγησης σχεδόν ομιλούσα, παραστατική και συγκινητική αποκαλύπτει στον αναγνώστη την σκληρότητα της φτώχειας, την ματαιότητα της κενόδοξης περηφάνιας, τον αντίκτυπο που έχει ο εθισμός ενός γονέα στην οικογένεια, την αγάπη άνευ ορίων και υποδόρια επισημαίνει τις δυσάρεστες επιπτώσεις ορισμένων πολιτικών αποφάσεων στην κοινωνία των αδυνάμων. Όντας βιβλίο μελαγχολικό, σπαρακτικό, με πολλές σελίδες οδύνης που ταλαιπωρούν τις αντοχές του ευαίσθητου αναγνώστη αλλά και αναπάντεχα τρυφερό, απευθύνεται σε όσους αγαπούν τις ψυχαναλυτικού τύπου βιωματικές ιστορίες και συμπαθούν queer χαρακτήρες που δεν τους χαρίστηκε η ζωή.


▪️ Η αγάπη όλα τα μπορεί ή κάποιες φορές ενώ φαντάζει παντοδύναμη είναι ουσιαστικά ανίσχυρη;
Λίγα λόγια για τον συγγραφέα
Ο Ντάγκλας Στιούαρτ (γεννημένος στις 31 Μαΐου 1976) είναι Σκωτσέζος-Αμερικανός συγγραφέας και σχεδιαστής μόδας. Γεννημένος στη Γλασκώβη της Σκωτίας, σπούδασε στο Scottish College of Textiles και στο Royal College of Art του Λονδίνου, πριν μετακομίσει σε ηλικία 24 ετών στη Νέα Υόρκη, όπου έχτισε μια επιτυχημένη καριέρα στο σχέδιο μόδας, ενώ άρχισε να γράφει. Το πρώτο μυθιστόρημά του, Shuggie Bain – το οποίο αρχικά είχε απορριφθεί από πολλούς εκδότες και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού – τιμήθηκε με το Βραβείο Booker 2020. Το δεύτερο μυθιστόρημά του, Young Mungo , εκδόθηκε τον Απρίλιο του 2022.