Μτφρ:. Βάσια Τζανακάρη
Με ένα ιστορικό μυθιστόρημα φαντασίας κάνει την παρθενική της εμφάνιση στο βιβλιοσύμπαν η Σάρα Πένερ.
Ο τίτλος περιέχει λέξη-κλειδί που υπήρξε η αφορμή για την επιλογή του.
Οι πρώτες σελίδες του είναι αφιερωμένες σε έναν χάρτη του Λονδίνου του 1800 και σε έναν αρχαίο όρκο φαρμακοποιών.
Το κείμενο της πλοκής είναι χωρισμένο σε μικρά κεφάλαια που φέρουν ως επικεφαλίδες τα ονόματα των τριών βασικών ηρωίδων – Νέλα, Ελάιζα και Καρολάιν – εκ των οποίων οι δύο πρώτες ζουν και ενεργούν στο Λονδίνο του 18ου αιώνα και η τρίτη στο Λονδίνο του σήμερα. Η κάθε μία αφηγείται πρωτοπρόσωπα την ζωή της έως ότου ένα μπλε γυάλινο φιαλίδιο που ξεβράζει ο Τάμεσης γίνεται το έξυπνο συγγραφικό τέχνασμα που συνδέει τις τύχες τους.
Το παράξενο εύρημα του ποταμού γίνεται και όχημα γνώσης για όποιον δεν γνωρίζει τα περί ‘λασποθηρίας’ καθώς τα νερά του Τάμεση όταν φουσκώνουν και κατόπιν υποχωρούν, αναδεύουν την κοίτη του και αποκαλύπτουν στις λασπερές όχθες αντικείμενα παλαιότερων εποχών όπως ρωμαϊκά νομίσματα, πήλινους σωλήνες, οστά ζώων, παπούτσια από χοντρό δέρμα βοοειδών ακόμη και σύνεργα ραπτικής.
Σε μία αναγνωριστική εξόρμηση λασποθηρίας βρίσκεται η σύγχρονη ηρωίδα Καρολάιν από το Οχάιο η οποία ξεθάβει ένα μικρό, γυάλινο φιαλίδιο με χαραγμένο το σχήμα αρκούδας στην επιφάνειά του, πράγμα που αναζωπυρώνει το ενδιαφέρον της για τους παρελθοντικούς πολιτισμούς και της υπενθυμίζει τις ματαιωμένες φιλοδοξίες της. Έχοντας κάνει σπουδές Ιστορίας χωρίς όμως αντίκρυσμα στην αγορά εργασίας, έχει αφοσιωθεί στην οικογενειακή φάρμα θυσιάζοντας τα όνειρά της για μετεκπαίδευση στο Λονδίνο.
Ο σύζυγός της στην δέκατη επέτειο γάμου της προτείνει ένα ταξίδι για δύο στην πόλη του απωθημένου ονείρου. Λίγες ημέρες όμως πριν την αναχώρηση η Καρολάιν συγκλονίζεται από την αποκάλυψη της απιστίας του και αποφασίζει να κάνει το ταξίδι μόνη της για να πάρει αποστάσεις και να σκεφτεί.
Αναζητώντας την προέλευση του φιαλιδίου ανακαλύπτει ότι πρόκειται για σκεύος φαρμακείου, το οποίο σχετίζεται με τις ανεξιχνίαστες δολοφονίες ανδρών που είχαν στοιχειώσει το Λονδίνο πριν από δύο περίπου αιώνες.
Φεβρουάριος του 1791. Έχει σκοτεινιάσει και σε ένα στενό, αδιέξοδο δρομάκι του Λονδίνου όπου υπάρχει ένα κρυφό φαρμακείο, η Νέλα περιμένει μία πελάτισσα με κάποια ιδιαίτερη παραγγελία. Έχει κληρονομήσει το φαρμακείο από τη μητέρα της η οποία ήταν σοβαρή και έμπειρη θεραπεύτρια. Στην αρχή η Νέλα συνεχίζοντας το έργο της παρασκευάζει θεραπευτικά ιάματα, στην πορεία όμως καταλήγει να χρησιμοποιεί τις γνώσεις της για κάτι αντιδεοντολογικό και σκοτεινό… Χορηγεί θανατηφόρα βάμματα, φίλτρα και καμουφλαρισμένα δηλητήρια σε απελπισμένες γυναίκες που θέλουν να απαλλαγούν από τους κακοποιητικούς άντρες της ζωής τους – σε μια εποχή όπου δεν έχουν άλλες επιλογές σωτηρίας – θεωρώντας πως έτσι συμβάλλει στην απόδοση δικαιοσύνης και στη γυναικεία ενθάρρυνση και εξέλιξη.
Στην δουλειά της ακολουθεί απαρέγκλιτα τον κανόνα που δεν επιτρέπει να χορηγούνται δηλητήρια που θα βλάψουν γυναίκες καθώς και να ενημερώνει το βιβλίο εργαστηρίου του φαρμακείου με τα στοιχεία της παραγγελίας: ημερομηνία, όνομα πελάτισσας, όνομα λήπτη του φαρμάκου και συνταγή του παρασκευάσματος.
<<Τσάρλι Τέρνερ, Μέι ερ, βάμμα NV. 6 Ιουνίου 1790. Για λογαρ της κυρίας Απλ, μαγείρισσας.>>
Η άγνωστη πελάτισσα που περιμένει αποδεικνύεται τελικά ότι είναι μία δωδεκάχρονη, η Ελάιζα, οικιακή βοηθός που έρχεται για λογαριασμό της κυρίας της. Μεταξύ τους αναπτύσσεται μία τρυφερή φιλία πού καταλήγει σε συνεργασία στο μυστικό εργαστήριο. Κάποια στιγμή όμως η μικρή Ελάιζα θα κάνει αθέλητα ένα σοβαρό λάθος που θα βάλει σε κίνδυνο τις ζωές τους, αλλά και τις ζωές όλων εκείνων των γυναικών των οποίων τα ονόματα είναι γραμμένα στο βιβλίο.
Η Νέλα σκιαγραφείται ως μια γυναίκα που αφού βίωσε την ανδρική προδοσία έγινε θυμόσοφη, σπουδαία συλλέκτρια βοτάνων και δεινή παρασκευάστρια. Συνδιαλέγεται τρυφερά με την αθώα και αφελή Ελάιζα μεταδίδοντάς της τα μυστικά του αμφιλεγόμενου εργαστηρίου της.
Η ιστορία είναι τοποθετημένη χρονικά σε εποχή όπου ήταν αδύνατη η τοξικολογική διερεύνηση των θανάτων.
Με διαφορά διακοσίων χρόνων η Καρολάιν μετά από τη συζυγική προδοσία συνειδητοποιεί ότι δεν είναι σίγουρη πια για κανέναν και για τίποτα και ότι η ζωή της χρειάζεται μία πλήρη επανεκκίνηση.
Με το παράξενο φιαλίδιο στο χέρι αρχίζει μία τυφλή αναζήτηση ξεκινώντας από την Βρετανική Βιβλιοθήκη όπου γνωρίζει μια βιβλιοθηκονόμο η οποία της δίνει απαντήσεις για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και την προέλευση του φιαλιδίου, αλλά και την βοηθά να εντοπίσει στα ηλεκτρονικά αρχεία παλιούς χάρτες και να ανακαλύψει πιθανές τοποθεσίες του φαρμακείου.
Το πιό ενδιαφέρον τμήμα του βιβλίου είναι εκείνο που αφορά την ανασύσταση της ατμόσφαιρας του γεωργιανού Λονδίνου ακριβώς επειδή η συγγραφέας δημιουργεί μία αξιόπιστη απεικόνιση της καθημερινότητας, των τοπίων και της κοινωνικής ζωής.
Το παραδοσιακό εργαστήριο της Νέλας γεμάτο με μεταλικά χωνιά, ζυγαριές, γουδιά, πέτρες λειοτρίβησης και πορσελάνινα βάζα γεμάτα με δρόγες- λυκοκτόνο, λάπαθο, σαφράνι, μπελαντόνα, κάνναβη, nux vomica…- τα σημειωματάρια με τις παλιές θεραπείες που εφαρμόζονταν, η θεραπευτική δύναμη των φυτών και των ανθοϊαμάτων στην υγεία διέγειρε τη φαντασία μου, προφανώς λόγω ιδιότητας. Ωστόσο θα προτιμούσα όλες αυτές οι λεπτομέρειες να είναι ενταγμένες στη ροή της ιστορίας για να εντείνουν την ατμόσφαιρα και όχι με τη μορφή σημειώσεων στο τέλος του βιβλίου.
Κοινό σημείο στην ιστορία των τριών γυναικών είναι ότι ζουν στη σκιά των ανδρών οι οποίοι τις έχουν κακοποιήσει με διαφορετικό τρόπο την κάθε μία και ότι προχωρούν σιωπηρά μόνες στη διαδικασία της ανακάλυψης του εσώτερου εαυτού και της χειραφέτησής τους.
Πρόκειται για ένα ενδιαφέρον, χαλαρό ανάγνωσμα, σαν ένα ευχάριστο διάλειμμα χωρίς ιδιαίτερες απαιτήσεις, με διπλή πλοκή σε δύο διαφορετικά χρονικά πεδία και μια τριάδα ηρωίδων που συνεργούν σε μια ιστορία γυναικείας αλληλεγγύης, δολοφονιών, δηλητηρίων, εκδίκησης αλλά και.. φιλίας.
Παρατίθενται χειρόγραφα σπαράγματα που βρέθηκαν ψηφιοποιημένα στην Βρετανική Βιβλιοθήκη κι έγιναν η άκρη του νήματος για την διαλεύκανση των φόνων:
<<22 Οκτωβρίου 1816 • Για τους άνδρες, λαβύρινθος… • …μια φόνισσα δεν χρειάζεται να σηκώσει το μακρύ ντελικάτο χέρι της. Δεν χρειάζεται να τον αγγίξει καθώς θα πεθαίνει. • Υπάρχουν κι άλλοι, πιο έξυπνοι τρόποι: φιαλίδια και τροφές. • Η φαρμακοποιός ήταν φίλη μας, όλων των γυναικών, η μαγείρισσα που σκάρωνε τα μυστικά μας: οι άντρες είναι νεκροί εξαιτίας μας. • Κατηγορώ τον άντρα μου και τη δίψα του για ό,τι δεν ήταν δικό του>>.
–Αρχαίος όρκος φαρμακοποιών
<<Όρκο δίνω και υπόσχομαι στον Θεό, ποιητή και δημιουργό των πάντων… Να μη διδάξω ποτέ σε αχάριστους ή ανόητους τα μυστικά και τα μυστήρια της τέχνης… Ποτέ να μην αποκαλύψω όσα μου εμπιστεύονται… Να αποκηρύσσω και να αποφεύγω σαν την πανούκλα τις σκανδαλώδεις και κακόβουλες πρακτικές τσαρλατάνων, εμπειριστών και αλχημιστών… Και να μη φυλάω στο μαγαζί μου παλιό ή βλαβερό φάρμακο. Όσο τιμώ τούτα είθε ο Θεός να με ευλογεί!>>
◾Βιογραφικό
H Σάρα Πένερ εργάζεται στον χρηματοοικονομικό τομέα και είναι μέλος της Historical Novel Society και του Women’s Fiction Writers Association. Ζει με τον σύζυγό της και το σκυλάκι τους, τη Ζόι, στο Σεντ Πίτερσμπεργκ της Φλόριντα. Το Μυστικό φαρμακείο είναι το πρώτο της βιβλίο και πρόκειται να μεταφραστεί παγκοσμίως σε 40 χώρες, ενώ ετοιμάζεται να μεταφερθεί σε τηλεοπτική σειρά για το Fox.
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.