Συγγραφέας του βιβλίου «Όταν κλαίνε τα αστέρια» – Εκδόσεις «Ψυχογιός»

Ένα κοινωνικό μυθιστόρημα της Νικόλ – Άννας Μανιάτη που κυκλοφόρησε το 2009 και μας έβαλε στον χρωματιστό κόσμο και τις παραδόσεις των αληθινών και αυθεντικών τσιγγάνων (ρομά) επανεκδόθηκε τον περασμένο Σεπτέμβρη από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Η όμορφη τσιγγάνα Αλιόνα αγάπησε τον Στηβ, αλλά το πεπρωμένο είχε καθορίσει τη μοίρα της. «Η νεανική καρδιά της σκίρτησε από την προσοχή και την ευγένεια του Στηβ που την έβλεπε σαν ίση. Ποτέ όμως δεν θα πρόδιδε τη φυλή της, ούτε θα την εγκατέλειπε. Βρέθηκε στο σταυροδρόμι της και πήρε τη λάθος απόφαση γιατί πίστευε πως ήταν ανώδυνη και χωρίς επιπτώσεις. Διαψεύσθηκε…», μας λέει η αγαπημένη συγγραφέας καθώς μας περιγράφει ανθρώπους που πιστεύουν ολοκληρωτικά στη μοίρα, το πεπρωμένο τα άστρα! Στη συνομιλία μας για την επανέκδοση του βιβλίου, διευκρίνισε στο Vivlio-life, πως δεν προστέθηκε ούτε αφαιρέθηκε κάτι από το αυθεντικό βιβλίο που εκδόθηκε πριν από χρόνια.

Στο βιβλίο σας υπάρχει έντονο το μεταφυσικό στοιχείο αλλά και έθιμα ενός πολιτισμού που τείνει να εξαφανιστεί. Τι σας έφερε κοντά στην τσιγγάνικη φυλή της πρωταγωνίστριάς σας της Αλιόνας;
Καλοκαίρια στο Περιγιάλι που με το ποδήλατο είχα γνωρίσει όλες τις παραλιακές περιοχές, από Κόρινθο μέχρι Αίγιο. Την περιέργεια μου τράβηξε η λίμνη έξω από το Λέχαιο -η λίμνη όπου στα αρχαία χρόνια λουζόταν η Λαίς κατά την παράδοση- και τα λίγα δένδρα που απέμειναν. Κάποτε σταματούσαν καραβάνια που διέσχιζαν την Πελοπόννησο για εμπορικούς λόγους, αλλά και νομάδες. Η φαντασία πήρε φωτιά και οι βόλτες από κείνη τη μέρα επεκτάθηκαν όπου, αντί να θαυμάζω μόνο τη φύση, έφτιαχνα πλοκή στο μυαλό.

Η τσιγγάνα θα αγαπήσει με όλη της την καρδιά τον ελληνοαμερικάνο Στηβ αλλά τα αστέρια είχαν γράψει για εκείνους μια πικρή ιστορία. Βάλτε μας στους δυο τόσο διαφορετικούς κόσμους των ηρώων σας.
Η νεανική καρδιά της Αλιόνας σκίρτησε από την προσοχή και την ευγένεια του Στηβ που την έβλεπε σαν ίση. Ποτέ όμως δεν θα πρόδιδε τη φυλή της, ούτε θα την εγκατέλειπε. Βρέθηκε στο σταυροδρόμι της και πήρε τη λάθος απόφαση γιατί πίστευε πως ήταν ανώδυνη και χωρίς επιπτώσεις. Διαψεύσθηκε. Σε κάποιο σταυροδρόμι βρισκόμαστε όλοι για τον έναν ή τον άλλον λόγο σε κάποια φάση της ζωής μας και η πορεία μας εξαρτάται από την απόφαση που παίρνουμε εκείνη τη στιγμή. Πολλές φορές «χτυπάμε το κεφάλι μας» για τη λάθος απόφαση και άλλες ευγνωμονούμε την τύχη που μας έσπρωξε να αποφασίσουμε σωστά. Κάπως έτσι δημιουργείται η ιδέα του «πεπρωμένου».

Στα πρώτα λεπτά της γνωριμίας τους η όμορφη τσιγγάνα ζήτησε να μάθει αν είναι ωραία στην Αμερική. «Και οι άνθρωποι; Πώς είναι; Κυνηγούν κι αυτοί τους ξένους από τη γη τους;» τον ρωτά και ο αναγνώστης αναγκάζεται να πάρει θέση για τον διωγμό που υφίσταται η τσιγγάνικη φυλή εδώ και αιώνες. Ήταν σκοπός σας να αγαπήσουμε την Αλιόνα και όσα έγραψαν τ’ αστέρια για εκείνη;
Σκοπός μου ήταν να τονίσω τη διαφορά ανάμεσα στους αληθινούς, αυθεντικούς τσιγγάνους -τους ρομά- που οι παραδόσεις ήταν ιερές γι’ αυτούς για να διατηρείται η φυλή τους. Η καρδιά τους ήταν άδεια από κακίες, είχαν περηφάνια και η μόνη τους έγνοια ήταν η επιβίωση κάπου όπου θα έβρισκαν ηρεμία και δεν θα διώκονταν. Καμιά σχέση με τους σημερινούς «τσιγγάνους» ή γύφτους που έχουμε συνηθίσει να αποφεύγουμε για πολλούς λόγους. Υπάρχει περιοχή εδώ στην Αγγλία όπου έχουν μαζευτεί και ζουν οι ρομά διατηρώντας τα έθιμά τους -και τις άμαξες- και παρόλο που έχουν εγκλιματιστεί σε σχεδόν όλα εντούτοις διατηρούν τα έθιμα τους.

Η Αλιόνα θα φέρει στον κόσμο ένα κοριτσάκι, τη Φαίδρα. Μα τα αστέρια είχαν προδιαγράψει και τη δική της τύχη. Θα δούμε στην ανάγνωση την πορεία της και πόσο θα κλάψουν για κείνη τα αστέρια. Μιλήστε μας γι’ αυτόν τον χαρακτήρα και πώς τον αποδώσατε συγγραφικά.
Η Φαίδρα πέρασε σαν διάττοντας αστέρας από τη πλοκή του βιβλίου γιατί ήθελα να τονίσω πως ο δεσμός που πάντα υπάρχει ανάμεσα σε γονιό και παιδί είναι κάτι που επηρεάζει την μετέπειτα ζωή. Όλη η αγάπη της Αλιόνας μεταφέρθηκε σ’ αυτό το παιδί και ποτέ δεν το άφησε να βγει από τα όρια του χωριού, ούτε για να πάει καν στην Κόρινθο σε Γυμνάσιο γιατί η ίδια φοβόταν και η Φαίδρα ένιωθε ικανοποιημένη με όσα είχε χωρίς φιλοδοξίες. Αντίθετα με την Κασσάνδρα αργότερα που στερήθηκε γονείς και στα πρώτα χρόνια την προσοχή της γιαγιάς, έγινε πιο μαχητική, πιο απαιτητική από τη ζωή. Είναι βαθύ το θέμα και δεν είναι η ώρα ή η ερώτηση για να το αναλύσουμε. Επίσης, τα γεγονότα με τη Φαίδρα στο νοσοκομείο αποδεικνύουν και πάλι ότι υπάρχει ο δεσμός ανάμεσα στους γονείς και το παιδί έστω και αν ο ένας γονιός δεν ξέρει καν την ύπαρξη του.

Από το μυθιστόρημά σας προκύπτει πως η προσκόλληση σε ιδέες, δοξασίες ακόμη και απλές παραδόσεις όταν φθάσει στο σημείο να γίνεται εμμονή μόνο κακό μπορεί να προκαλέσει. Είχατε κατά νου κάποια τέτοια ιστορία που θέλατε να μοιραστείτε με τους αναγνώστες σας;
Μα δεν χρειάζεται καμιά τέτοια ιστορία όταν γύρω μας είναι ολοφάνερο. Η προσκόλληση σε όποια ιδέα, κήρυγμα, διδασκαλία, ακόμα και θρησκεία γίνονται επικίνδυνα.

«Το αλλόκοτο χάρισμα της Κασσάνδρας, μακάβρια κληρονομιά χαμένη στην άβυσσο…», γράφετε στο οπισθόφυλλο και σίγουρα θα δούμε στην ανάγνωση αν έχει να κάνει με τη δύναμη που κρατούν τα αστέρια όταν γράφουν την μοίρα του ανθρώπου. Κρατώντας την πλοκή για την ανάγνωση δώστε μας μόνο μια μικρή γεύση από το… χάρισμα.
Στην ουσία δεν είναι… χάρισμα. Είναι ικανότητα του εγκεφάλου. Αν μπορούσαμε μόνο να ενεργοποιήσουμε όλες τις δυνατότητες του εγκεφάλου μας θα κάναμε θαύματα. Σε κάποιους έρχεται έμφυτο και χωρίς να το ξέρουν, άλλοι κάνουν πολύχρονη εξάσκηση. Η υποβολή είναι μια δύναμη του μυαλού, πολλοί την έχουν και κάποιοι δεν την διαχειρίζονται σωστά. Η Κασσάνδρα είχε αυτή την ιδιότητα έμφυτη, υπέβαλλε το μυαλό των άλλων σε ενέργειες ή ιδέες. Ειδικά όταν δεν είχαν τις ασπίδες της ενσυνείδησης, ή βρίσκονταν σε χαλάρωση και ύπνο. Στο βιβλίο, για χάρη της πλοκής, το ονομάζω χάρισμα.

Το πεπρωμένο έχει εξαιρετικά δυναμική παρουσία στο βιβλίο σας και στις ζωές των ηρώων σας. Στην προσωπική σας ζωή πιστεύετε πως είναι γραφτό στον καθένα να πάθει ό,τι του έγραψε η μοίρα;
‘Όπως είπα και σε πιο πάνω ερώτηση ως ένα σημείο το πεπρωμένο είναι οι δικές μας αποφάσεις και ενέργειες. Δεν αποκλείω τις συμπτώσεις φυσικά. Όμως οι αποφάσεις που παίρνουμε «ζυγίζοντας» τα διλήμματα ή τα σταυροδρόμια μας παίζουν τον βασικό ρόλο στην πορεία της ζωής μας. Στο βιβλίο περιγράφω ανθρώπους που πιστεύουν ολοκληρωτικά στη μοίρα, το πεπρωμένο, τα άστρα. Ο άνθρωπος πίστευε στους αρχαίους θεούς κάποτε, προσωποποιούσε με κάποια θεότητα το κάθε τι στη Φύση, όλοι οι λαοί. Τώρα έχουμε τις διάφορες θρησκείες. Δεν θέλουμε να παραδεχτούμε ότι οι δικές μας αποφάσεις παίζουν σημαντικό ρόλο στην πορεία μας, προσπαθούμε να το δικαιολογούμε πάντα με το «η άτιμη η τύχη» ή «έτσι ήθελε ο Θεός».

Το βιβλίο σας πρωτοκυκλοφόρησε το 2009. Ήρθε και πάλι στα χέρια μας με διαφορετικό εξώφυλλο πριν μερικούς μήνες. Σίγουρα υπάρχουν αναγνώστες που το διάβασαν και τότε και σήμερα και πιθανόν να ένοιωσαν τα ίδια συναισθήματα. Εσείς μπήκατε στη διαδικασία να το ξαναδιαβάσετε; Και αν, ναι, ποια ήταν τα συναισθήματά σας έντεκα χρόνια μετά;
Φυσικά χρειάστηκε να το ξαναδιαβάσω όταν με ενημέρωσαν ότι θα επανεκδοθεί. Η επιμελήτρια μου κ. Μαρία Μπανούση είναι πολύ λεπτολόγος και επιμένει να λύνει απορίες και αμφισβητούμενες εκφράσεις στο κείμενο. Να τονίσω ότι δεν προστίθεται ποτέ τίποτα, ούτε αφαιρείται από το αυθεντικό που εκδόθηκε πριν χρόνια. Πέντε βιβλία γράφτηκαν ανάμεσα στο 1998-2001 αλλά δεν τολμούσα να τα δώσω για έκδοση. Ντρεπόμουν. Το ένα τελικά εκδόθηκε το 2005. Μέχρι το 2010 είχαν εκδοθεί τα πέντε από τα οκτώ που είχα έτοιμα. Μετά μεταπήδησα στον εκδοτικό οίκο Ψυχογιό και μαζί με τα καινούρια άρχισαν σταδιακά να επανεκδίδουν και τα πρώτα πέντε. Πάντα με σεβασμό στον αναγνώστη, χωρίς αλλαγές. Και ναι, πάντα νιώθω συστολή και φόβο όταν ένα καινούριο βιβλίο μου βγαίνει στην κυκλοφορία. Ειδικά όταν ξαναδιαβάζω τα πολύ πρώτα αναρωτιέμαι αν πράγματι, εγώ έγραψα αυτά τα βιβλία.

Σίγουρα ο τρόπος γραφής σας άλλαξε με τα χρόνια. Άλλωστε μας χαρίσατε αρκετά όμορφα μυθιστορήματα από τότε μέχρι σήμερα. Πιστεύετε πως έχουμε αλλάξει και εμείς οι αναγνώστες; Συγκινούμαστε πλέον τόσο εύκολα όσο τότε με μια ερωτική ιστορία ή όλα αυτά τα άσχημα που συμβαίνουν τελευταία μας έχουν κάνει άλλοτε πιο απαθείς και άλλοτε πιο σκληρούς;
Όχι συνειδητά. Και σίγουρα όχι σκόπιμα. Τα βιβλία μου είναι κοινωνικά, βασισμένα σε αληθινά περιστατικά ζωής, σκληρά, γεμάτα προβληματισμούς και ξυπνούν ερωτήματα. Πολλοί αναγνώστες δεν άντεχαν τις σκληρές περιγραφές, ειδικά για παιδιά, ήθελαν κάτι πιο ρομαντικό, μαλακό, ευκολοδιάβαστο. Το «Έκπτωτος Άγγελος» είχε μεγάλη απήχηση εδώ στο Λονδίνο στις κριτικές όσων είχαν την ευκαιρία να το βρουν. Αλλά ένα μικρό παιδί που τραυματίζει το ίδιο το κορμάκι του (για λόγους που δεν είναι της παρούσης), αποδείχτηκε πολύ ανάλγητο για πολλούς αναγνώστες. Όπως και ο «Αόρατος Δεσμός», ο γιος που χειροδικεί στην μάνα που θυσιάστηκε για να τον αποκτήσει και να τον μεγαλώσει, ήταν ανελέητο για την Ελληνίδα μάνα. Και δεν είναι τα μόνα αφού όλα ασχολούνται με εμφανή ή επιμελώς συγκαλυμμένα κοινωνικά προβλήματα. Ο προβληματισμός αληθινών συμβάντων δεν ήταν ευρέως αποδεκτός, όμως αυτό έχει αλλάξει νομίζω τώρα τελευταία. Οι αναγνώστες είναι πιο ώριμοι, πιο «ψημένοι» σε δυσκολίες, σε προβλήματα και αναποδιές, πιο προσγειωμένοι και προτιμούν αλήθειες ας είναι και σκληρές. Ίσως οι καιροί που ζούμε.

Και πάλι ευχαριστώ για την ευκαιρία επικοινωνίας με τους αναγνώστες κ. Τσακίρη. Η στήριξη τους μας δίνει φτερά να συνεχίζουμε. Η αγάπη τους πολύτιμη. Να προσέχετε όλοι!

Λίγα λόγια για το βιβλίο
«…και αφού, όπως λες, η γιαγιά σου γνωρίζει τι σας γράφουν τα αστέρια, γιατί δεν προσπαθείτε να το αποφύγετε, να το αλλάξετε;»
«Γιατί δεν κάνει να αλλάζεις αυτό που σου γράφουν τ’ αστέρια. Πίσω τους έρχονται χειρότερα αν τα αποτρέψεις. Και τότε τ’ αστέρια κλαίνε.»
«Κλαίνε; Γιατί;»
«Κλαίνε για μας!»
Ο σαραντάρης Ελληνοαμερικανός έμεινε σιωπηλός. Η δεκαεπτάχρονη Ρουμάνα τσιγγάνα τον κοιτούσε σοβαρή…

Πενήντα χρόνια μετά, η μοίρα έμελλε να παίξει με τις ζωές δυο νέων ανθρώπων. Του νεαρού, πετυχημένου Στέφανου στην Αμερική και της όμορφης, μυστηριώδους Κασσάνδρας στην Αθήνα. Και οι δυο είχαν κληροδότημα ένα πανομοιότυπο δαχτυλίδι.
Η μοιραία συνάντησή τους άλλαξε δραματικά τη ζωή του Στέφανου. Το αλλόκοτο χάρισμα της Κασσάνδρας, μακάβρια κληρονομιά χαμένη στην άβυσσο του χρόνου της οικογένειάς της, ήταν το μέσο της για να τολμήσει ό,τι φοβόταν πάντα η φυλή της: να αλλάξει αυτό που έγραψαν τα αστέρια.
Όμως, όταν τα αστέρια κλαίνε…

Βιογραφικό
Η Νικόλ Άννα Μανιάτη γεννήθηκε στην Κύπρο, όπου και έζησε τα παιδικά της χρόνια. Σε πολύ νεαρή ηλικία μετακόμισε με την οικογένειά της στο Λονδίνο. Σπούδασε Αγγλική Φιλολογία και είναι κάτοχος B.A., P.G.C.E. και M.A. Ολοκλήρωσε επίσης σπουδές νοσηλευτικής τριετούς φοίτησης στο King Edward Memorial Hospital. Το 1978 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου αρχικά εργάστηκε ως καθηγήτρια αγγλικών, ενώ αργότερα άνοιξε δικό της κέντρο ξένων γλωσσών, το οποίο διεύθυνε επί δεκαοκτώ χρόνια. Στο διάστημα αυτό εξέδωσε με επιτυχία τέσσερα εκπαιδευτικά βιβλία, τρία από τα οποία εγκρίθηκαν από το Υπουργείο Παιδείας. Το τέταρτο κυκλοφόρησε από τον εκδοτικό οίκο Longman. Υπήρξε επίσης εισηγήτρια εκπαιδευτικών σεμιναρίων και μέλος εξεταστικών επιτροπών για την ξενόγλωσση παιδεία. Στο ενεργητικό της περιλαμβάνονται και πολλές δημοσιεύσεις εκπαιδευτικών άρθρων. Είναι μέλος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών. Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορούν συνολικά δέκα μυθιστορήματά της.

facebookShare on Facebook
TwitterTweet
FollowFollow us
PinterestSave