Συγγραφέας του βιβλίου «Το δάκρυ του Χριστού – Η τριλογία της διασποράς 2» – Εκδόσεις «Ψυχογιός»

Αγκαλιά με τους ήρωές της, για δυο χρόνια που η ίδια χαρακτηρίζει ως τα καλύτερα συγγραφικά της χρόνια, η Φιλομήλα Λαπατά ακολουθώντας πιστά το μονοπάτι του ιστορικού μυθιστορήματος, μας προσκαλεί στη δεύτερη πατρίδα της τη Σαρδηνία, για να μας κάνει μέρος μιας αληθινής ιστορίας. Πρωταγωνίστριά της, μια τελείως διαφορετική από τα πρότυπα της εποχής των «καθωσπρέπει» αριστοκρατικών οικογενειών της περιοχής, που ήθελαν τις γυναίκες λεπτεπίλεπτες, ξανθές με μπούκλες, γαλανομάτες… Μια Ελληνίδα που γεννιέται το 1850 και φέρει το όνομα των δακρύων του Εσταυρωμένου. Όπως λέει στο Vivlio-life η συγγραφέας, η Lacryma Christi «έχει μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου. Δεν έχω τις εμπειρίες της. Όχι! Ταυτίζομαι, όμως, με την ιστορία των συναισθημάτων της». Και πράγματι, οι αναγνώστες μ’ αυτό το βιβλίο θα νιώσουν πολλά και δυνατά συναισθήματα. Ίσως κάποιοι νιώσουν – όπως και η συγγραφέας – να ταυτίζονται με την ιστορία των συναισθημάτων μιας ξεχωριστής γυναίκας που όλοι την αποκαλούσαν… κακορίζικη!

Ξεκινώντας την ανάγνωση του βιβλίου σας, μου συστήθηκε η ελληνικής καταγωγής πρωταγωνίστριά σας Λάκρυμα Κρίστη Ρούγιου. Μιλήστε μας γι’ αυτήν.
Είναι μια Ελληνίδα από τη Σαρδηνία του 1850, μια ασυνήθιστη γυναίκα για την εποχή της, και παντρεμένη με τον επιχειρηματία-οινοπαραγωγό Άγγελου Ρούγιου. Η πρωταγωνίστριά μου έχει περάσει μια εφηβεία τραυματισμένη, μια νιότη σπαταλημένη και μια ωριμότητα πονεμένη. Όταν οικογενειακά μυστικά και ψέματα βγαίνουν κάποια στιγμή στη φόρα, έρχεται αντιμέτωπη με τους δαίμονες που η ίδια, για πενήντα χρόνια, μεγάλωνε μέσα της και ξεκινάει ένα οδυνηρό οδοιπορικό προς την αυτογνωσία με αίσιο τέλος.

Η ηρωίδα σας έχει ένα ιδιαίτερο όνομα που σημαίνει «Το δάκρυ του Χριστού». Πώς αποφασίσατε να γίνει και τίτλος του βιβλίου σας;
Η ηρωίδα μου γεννήθηκε το 1850 στο Κάλιαρι της Σαρδηνίας, εξαμηνίτικη και ετοιμοθάνατη με ελάχιστες πιθανότητες επιβίωσης. Η μητέρα της, έχοντας στο παρελθόν υποστεί και άλλες αποβολές, ως τελευταία ελπίδα, την έταξε στον Εσταυρωμένο Χριστό της εκκλησίας του Αγίου Αυγουστίνου όπου, εκείνη την εποχή, έλεγαν πως πολλά θαύματα γίνονταν στο όνομά του. Το βρέφος επέζησε παρά τις αρνητικές προβλέψεις και του έδωσαν το όνομα των δακρύων του Εσταυρωμένου: Lacryma Christi στα Λατινικά, ΤΟ ΔΑΚΡΥ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ στην ελληνική μετάφραση. Δεν γινόταν αλλιώς, παρά να δώσω κι εγώ με τη σειρά μου το όνομα της πρωταγωνίστριάς μου ως τίτλο του μυθιστορήματος.

Το πρώτο πρόσωπο αφήγησης που χρησιμοποιήσατε για τη ζωή της μ’ έφερε κοντά σ’ αυτή τη γυναίκα και ακόμη περισσότερο όταν διάβασα πως την αποκαλούν Maledetta, δηλαδή κακορίζικη. Ποιος είναι λόγος που της αποδόθηκε αυτό το επίθετο;
Ήταν τελείως διαφορετική από τα πρότυπα της εποχής των «καθωσπρέπει» αριστοκρατικών οικογενειών της Σαρδηνίας, που ήθελαν τις γυναίκες λεπτεπίλεπτες, ξανθές με μπούκλες, γαλανομάτες και κατά τι… ασθενικές! Εκείνη ήταν ψηλή, λεπτή, μελαχρινή, με μαλλιά μακριά και μεταξένια σαν κάπα στους ώμους της και δυνατή («σαν άλογο κούρσας!» όπως αναφέρω στο μυθιστόρημα). Και σαν να μην έφτανε μόνο αυτό, απέκτησε επτά κόρες, γεννώντας τρεις φορές δίδυμα. Ούτε ένας γιος να συνεχίσει, κατά την παράδοση, το όνομα του συζύγου της, και όλες μελαχρινές όπως και η ίδια, «επτά μαύρες κατσαρίδες», όπως αποκαλούσε ο σύζυγος της κόρες του. (Πρόκειται για αληθινή ιστορία). Πώς, λοιπόν, να μην την αποκαλέσουν «maledetta»! Μην ξεχνάμε την εποχή στην οποία εξελίσσεται η ιστορία.

«Η ηρωίδα του μυθιστορήματος, ένας ορκισμένος εχθρός του εαυτού της», διαβάζω στο οπισθόφυλλο. Θα τη δούμε να γίνει κάποτε καλός φίλος του;
Βέβαια! Μέσα από την αυτογνωσία σε δύσκολο οδοιπορικό, θα βρει τον εαυτό της και στο τέλος θα συμφιλιωθεί με τους προσωπικούς της δαίμονες.

Άγγελου Ρούγιου. Επιχειρηματίας – οινοπαραγωγός και σύζυγος της ηρωίδας σας. Τι τον κάνει να ξεχωρίζει αυτόν τον άντρα;
Είναι ένας άντρας με εξαιρετικό παρουσιαστικό. Όχι ωραίος σύμφωνα με τα αυστηρά πρότυπα της εποχής, αλλά έχει μια παλιομοδίτικη ακαταμάχητη γοητεία και ακτινοβολεί δύναμη και ζωή. Κυριαρχεί παντού. Μπροστά του ακόμα και οι άντρες της οικογένειας της πρωταγωνίστριάς μου, που είναι από θαυμάσια ράτσα, φαίνονται άχρωμοι.

Η εποχή που έζησαν οι πρωταγωνιστές σας είναι μακρινή. Μακρινός είναι και ο τόπος που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν. Μιλήστε μας για τη Σαρδηνία του 1850 και τη δική σας σχέση με το νησί, με δεδομένο πως μοιράζετε τη ζωή σας ανάμεσα στην Ιταλία και την Ελλάδα.
Η Σαρδηνία του 1850, αλλά και του 2020, είναι ένα νησί, λίγο μεγαλύτερο από την Πελοπόννησο, που έχει έναν περίεργο άγριο αέρα και κατοικείται από μια ράτσα ανθρώπων κοντών, δραστήριων και θαρραλέων, των οποίων οι μυστηριώδεις ρίζες είναι ανεξήγητες. Τα δυο αρχαία ονόματα της Σαρδηνίας είναι Σανδάλια και Ιχνούσα, δοσμένα από Έλληνες τρεις χιλιάδες χρόνια π.Χ., καθώς το σχήμα του νησιού μοιάζει με ίχνος από σανδάλι πάνω στην άμμο. Μέχρι το 800 μ.Χ η γλώσσα ήταν η ελληνοβυζαντινή. Είμαι παντρεμένη με Ιταλό και Σάρδο και έχω σπίτι στο νησί. Περνούμε οκτώ μήνες το χρόνο στην Ελλάδα και τέσσερις στη Σαρδηνία, την οποία θεωρώ δεύτερη πατρίδα μου, όχι μόνο γιατί έχω αποκτήσει και την Ιταλική υπηκοότητα, αλλά γιατί το μέρος αυτό ταιριάζει απόλυτα με την ψυχοσύνθεσή μου.

Όμορφες γυναίκες, δυναμικοί άντρες, σπίτια ονειρεμένα, παιδιά από αμαρτωλούς έρωτες. Όλοι οι ήρωές σας έχουν να δώσουν και να πάρουν ο ένας από τον άλλον. Με κάποια από τις ηρωίδες σας, πιστεύω, πως ταυτιστήκατε περισσότερο…
Σε όλες τις ηρωίδες μου, αλλά και τους ήρωες των μυθιστορημάτων μου υπάρχει ένα κομμάτι δικό μου πολύ προσωπικό. Αγαπώ όλες και όλους, αλλά η Lacryma Christi έχει μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου. Δεν έχω τις εμπειρίες της. Όχι! Ταυτίζομαι, όμως, με την ιστορία των συναισθημάτων της.

Πάντως, διαβάζοντας το βιβλίο σας οφείλω να πω ότι ξεχώρισα τη Μαρίκα Κάρα, για τον τρόπο που αντιμετώπιζε τη ζωή και τους άντρες. Το απόλυτο θηλυκό που επιθυμούσε να γευτεί κάθε άντρας. Της ταίριαζε, όμως, ο χαρακτηρισμός «Η τσούλα από το Νουόρο»;
Έτσι την αποκαλούσαν (αληθινό το πρόσωπο). Επαναλαμβάνω, ας μην ξεχνάμε την εποχή στην οποία αναφέρομαι. Έχω κάνει λεπτομερέστατη ιστορική έρευνα. Έχω, μάλιστα, κρατήσει αυτούσιο και το πραγματικό της όνομα. Υπήρξε μακρινή συγγένισσα του προπάππου του συζύγου μου. Δεν μπορείτε να φαντασθείτε τι θησαυρούς λαογραφικούς ανακάλυψα κατά τι διάρκεια της ιστορικής έρευνάς μου.

Στο νησί που «έχει έναν περίεργο άγριο αέρα και κατοικείται από μια ράτσα ανθρώπων κοντών, δραστήριων και θαρραλέων…», γράφετε και αναρωτιέμαι αν πράγματι οι γυναίκες εκεί είναι μελαμψές, με σκιστά μάτια και μετρίου αναστήματος και αν όντως οι ρίζες των ανθρώπων είναι μυστηριώδεις και ανεξιχνίαστες.
Έτσι ακριβώς. Ό,τι γράφω είναι εμπεριστατωμένο και ιστορικά αληθές.

Θίγετε σπουδαία θέματα, μεταξύ των οποίων «οι πρωταρχικές θεμελιώδεις σχέσεις μας με τους γονείς και τον Θεό, η υποκρισία της κοινωνίας και της Εκκλησίας, ο θυμός το μίσος και η εκδίκηση…». Μένω στην «υποκρισία της κοινωνίας και της Εκκλησίας» και θέλω να μου πείτε αν σκεφτήκατε κατά το γράψιμο πως θα υπάρξει κάποια αντίδραση.
Βεβαίως και το σκέφτηκα. Δεν μπορούσα, όμως, να αγνοήσω το θέμα ούτε να το προσπεράσω ούτε να το κρύψω. Η ιστορία μου έπρεπε να είναι αληθινή. Προσπάθησα να είμαι όσο αντικειμενική μπορούσα και να μην επεκταθώ σε πολύ χειρότερες λεπτομέρειες τις οποίες ανακάλυψα κατά την ιστορική έρευνα.

Μεγάλη Ελλάδα. Σε αρκετά σημεία του βιβλίου σας αναφέρεστε στη Magna Grecia. Την επικράτεια, των αρχαίων ελληνικών αποικιών στη Σικελία και τη Νότια Ιταλία. Πόσο ενδιαφέρον κρύβουν εκείνα τα χρόνια για ένα σύγχρονο συγγραφέα και την έρευνά του;
Είναι ένας άλλος κόσμος αυτός που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της ιστορικής έρευνας. Είμαι συγγραφέας ιστορικών μυθιστορημάτων. Το στοίχημά μου πάντα είναι να πετύχω να αναπλάσω αυτόν τον κόσμο όσο πιο πιστά μπορώ. Ελπίζω να το πετυχαίνω.

«Στο τέλος, όλα τα συνηθίζει ο άνθρωπος!», έλεγε συχνά η γριά –Πεπέντα. «Η ζωή είναι μια συνεχής αναθεώρηση!» έλεγε η γιαγιά Μπελμαρί. Είναι δυο προτάσεις που σας εκφράζουν ως άνθρωπο;
Απόλυτα! Συνηθίζουμε και τα θετικά και τα αρνητικά της ζωής μας. Χρειάζεται, όμως, επίγνωση για να το κατανοήσουμε αυτό, να το αποδεχτούμε και να επιλέξουμε να διορθώσουμε τα αρνητικά. Το ότι Η ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ ΣΥΝΕΧΗΣ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ είναι όχι μόνο το μότο του μυθιστορήματος, αλλά και η προσωπική μου γνώμη, κερδισμένη μετά από πολλές εμπειρίες, αρνητικές και θετικές, για τις οποίες είμαι ευγνώμων στη ζωή, και γιατί μέσα από αυτές βρίσκομαι σήμερα σε αυτό το σημείο να απαντώ, ως συγγραφέας, στις εξαιρετικά ενδιαφέρουσες ερωτήσεις σας!

Χαμογέλασα με τον τίτλο σας «Εφτά μαύρες κατσαρίδες» και απόλαυσα το κεφάλαιο. Γιατί, βέβαια, «οι εφτά κατσαρίδες» δεν είναι τίποτε άλλο από…;
… Τις επτά μελαχρινές κόρες της πρωταγωνίστριάς μου. Τέσσερις γέννες ανά δύο χρόνια εκ των οποίων τρεις από δίδυμα, όλες κόρες και όλες να μοιάζουν αποκλειστικά στην πρωταγωνίστριά μου! Γυναίκες ενδιαφέρουσες, ψηλές και λεπτές, με δέρμα στο χρώμα της κανέλας, ωραία μεταξένια μαλλιά και, προπαντός, «ατίθασες και γλωσσούδες», όπως και η Lacryma Christi μου.

Εισέπραξα από την ανάγνωση, πως απολαύσατε πολύ αυτό το συγγραφικό ταξίδι. Είναι η επιλογή του χρόνου που έτσι κι αλλιώς αποτελεί μια ξεχωριστή έμπνευση ή του φιλόξενου τόπου που συνέβαλε σ’ αυτό το όμορφο αποτέλεσμα;
Ήταν δυο από τα καλύτερα συγγραφικά χρόνια μου! Τα απόλαυσα και έζησα συνεχώς αγκαλιά με τους ήρωές μου. Είναι μαγική η περίοδος της συγγραφής ενός μυθιστορήματος, προπαντός όταν αυτό είναι ιστορικό και χρειάζεται να ζωντανέψει ο συγγραφέας μια ολόκληρη εποχή που έχει φύγει ανεπιστρεπτί. Ασφαλώς και ο τόπος έπαιξε το ρόλο του, γιατί η ιστορία του μυθιστορήματος και όλες οι επιμέρους ιστορίες των δευτεραγωνιστών είναι αληθινές, βασισμένες σε μαρτυρίες ανθρώπων που μου έδωσαν τα οικογενειακά τους αρχεία.

Σας ευχαριστώ για τις ενδιαφέρουσες ερωτήσεις σας.

Λίγα λόγια για το βιβλίο
«Με λένε Λάκρυμα Κρίστη Ρούγιου, όμως, παρά το πομπώδες όνομά μου, που θα έπρεπε να εμπνέει σεβασμό, κρυφά όλοι με αποκαλούν Maledetta, δηλαδή κακορίζικη. Γεννήθηκα στη Σαρδηνία, ένα νησί που έχει έναν περίεργο άγριο αέρα και κατοικείται από μια ράτσα ανθρώπων κοντών, δραστήριων και θαρραλέων, των οποίων οι μυστηριώδεις ρίζες είναι ανεξήγητες. Όταν κοιτάζω πίσω στη δική μου αρχή, βλέπω πως ήταν κάθε άλλο παρά συνηθισμένη…»

Μέσα από τις περιπέτειες μιας ασυνήθιστης γυναίκας, Ελληνίδας από τη Magna Grecia (Μεγάλη Ελλάδα) του 1850, θίγονται σπουδαία θέματα, όπως οι πρωταρχικές θεμελιώδεις σχέσεις μας με τους γονείς και τον Θεό, η υποκρισία της κοινωνίας και της Εκκλησίας, ο θυμός, το μίσος και η εκδίκηση, η αγάπη και ο έρωτας, οι πολύ προσωπικές μας σχέσεις και η συγχώρεση ως στάση ζωής και ανάγκη για ειρήνη.
Η ηρωίδα του μυθιστορήματος, ένας ορκισμένος εχθρός του εαυτού της, παντρεμένη με τον επιχειρηματία-οινοπαραγωγό Άγγελου Ρούγιου, έχει περάσει μια εφηβεία τραυματισμένη, μια νιότη σπαταλημένη και μια ωριμότητα πονεμένη. Τώρα, ανίκανη να ονειρευτεί, να νιώσει χαρά και να βρει ικανοποίηση, έρχεται, επιτέλους, αντιμέτωπη με τους δαίμονες που πενήντα χρόνια μεγαλώνει μέσα της, και ξεκινάει ένα οδυνηρό οδοιπορικό προς την αυτογνωσία.

Βιογραφικό
Η Φιλομήλα Λαπατά γεννήθηκε στην Αθήνα και είναι ο καρπός μιας Μακεδόνισσας κι ενός πολίτη του κόσμου. Σπούδασε δημόσιες σχέσεις και εργάστηκε στον ιδιωτικό τομέα. Παραμένει, όμως, μόνιμη μαθήτρια της ζωής. Η πολυπλοκότητα των διαπροσωπικών σχέσεων την απασχολεί από πολύ παλιά, και αυτός ο προβληματισμός της αποτυπώνεται στα βιβλία της. Ζει μεταξύ δύο κόσμων: της Ελλάδας και της Ιταλίας.
Τιμήθηκε στην Ιταλία το 2005 με το βραβείο Citta di Bacoli και το 2006 με το βραβείο Premio Internazionale per la Cultura “Sebetia- Ter. Η πολυπλοκότητα των διαπροσωπικών σχέσεων την απασχολεί από πολύ παλιά και αυτός ο προβληματισμός αποτυπώνεται στα βιβλία της. Από τις εκδόσεις «Ψυχογιός» κυκλοφόρησαν επίσης τα βιβλία «Ο διχασμός» – «Η επιστροφή» – Από τις εκδόσεις «Καστωνιώτη», κυκλοφόρησαν τα βιβλία της «Η χήρα του Πειραιά»- «Η ξυπόλυτη των Αθηνών» – «Επικίνδυνες λέξεις» – «Εις το όνομα της μητρός» – «Lacryma Christi» – «Οι κόρες του νερού».