Η Χρυσαλλίδα είναι το 8ο βιβλίο της Ζοέλ Λοπινό, της Γαλλίδας συγγραφέα που η καταγωγή της μητέρας της είναι ελληνική. Με σπουδές στη Γαλλική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Γκρενόμπλ αλλά και στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών η Ζοέλ Λοπινό ζει και δημιουργεί στη χώρα μας γράφοντας στα ελληνικά. Παράλληλα εργάστηκε ως εκπαιδευτικός για είκοσι χρόνια και είναι μητέρα τεσσάρων παιδιών. Με την ευγένεια που τη διακρίνει δέχτηκε να απαντήσει στις ερωτήσεις μας και να μας μιλήσει και για το νέο της βιβλίο. Ένα μυθιστόρημα για τους ανθρώπους που γνώρισαν τη βία στη ζωή τους και ήρθαν αντιμέτωποι με την αδιαλλαξία, την ενοχή, τον ναρκισσισμό. Μια ιστορία για τα αδιέξοδα του σύγχρονου ανθρώπου και την προσπάθειά του να ανακτήσει τον έλεγχο της ζωής του.
Την ευχαριστούμε θερμά. Θερμές ευχαριστίες οφείλουμε επίσης στις εκδόσεις Καστανιώτη και στην κ. Ισμήνη Κουρούπη για την αμέριστη βοήθεια που μας πρόσφερε προκειμένου να υλοποιηθεί η συνέντευξη αυτή.

  
                                                  H ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

1) Τι σημαίνει για εσάς η λογοτεχνία και κατά τη γνώμη σας ποια νομίζετε ότι είναι τα πιο σημαντικά στοιχεία που καθορίζουν την καλή λογοτεχνία;
Η λογοτεχνία έπαιξε κυρίαρχο ρόλο στη ζωή μου από πολύ μικρή ηλικία. Έδωσε ένα νόημα στη ζωή μου. Ήταν το οξυγόνο μου, η πιστή μου φίλη και σύμμαχος. Με έσωσε για την ακρίβεια τρέφοντας μέσα μου το όνειρο, το όμορφο και το ιδεατό. Με ταξίδεψε σε μακρινούς τόπους, μου προσέφερε δύναμη ψυχής για να παλέψω τις αντιξοότητες που συχνά μ’ έβρισκαν. Τέλος μου έμαθε ν’ αγαπώ τη ζωή. Με έχτισε σαν άνθρωπο, μου δίδαξε πολλά, μου εμφύσησε αξίες. Δεν θα ήμουν σίγουρα ο ίδιος άνθρωπος χωρίς τη λογοτεχνία.
Πολλά πράγματα συνθέτουν την καλή λογοτεχνία . Ο ειλικρινής λόγος καταρχάς και η αυθεντική σκέψη. Το βάθος του συγγραφέα, τα πρωτότυπα θέματά του, τα παράθυρα που ανοίγει μέσα σου. Τέλος η όμορφη και λυρική γραφή, ο μεστός λόγος… Για μένα ένα βιβλίο είναι καλό όταν ξυπνά τόσο δυνατά συναισθήματα μέσα μου που δεν βλέπω πλέον τον κόσμο με τα ίδια μάτια.

2) Μιλήστε μας λίγο για τον τρόπο που γράφετε. Γράφετε γραμμικά ή μπορείτε να παραλείψετε τη σειρά και να γράψετε μελλοντικές σκηνές; Τι έρχεται πρώτο όταν ένα έργο αρχίζει να σχηματίζεται. Η πλοκή ή οι χαρακτήρες;
Η σύλληψη του θέματος ξεπετιέται πάντα αναπάντεχα! Η ιδέα με βρίσκει, όχι εγώ. Όσο με αφορά, η αρχική ιδέα συνδυάζεται πάντα μ’ ένα ζήτημα που με απασχολεί την συγκεκριμένη στιγμή ή που χρειάζομαι να επεξεργαστώ. Εξηγούμαι: πολλές φορές, αντιλαμβάνομαι εκ των υστέρων ότι το αρχικό θέμα που είχα σκεφτεί, με οδήγησε μ’ έναν μαγικό τρόπο στην κατανόηση πιο βαθιών προσωπικών ζητημάτων και στην απελευθέρωση. Και ας ήταν η ιστορία αρχικά εντελώς ξένη.
Οι ιδέες αρχίζουν τότε να ξεπηδούν, ξεκάρφωτες προτάσεις, χαρακτηριστικά των ηρώων. Τα σημειώνω όλα. (Πολλές φορές τα χάνω και κλαίω!) Έπειτα ακολουθεί η μελέτη, για μήνες, καμιά φορά 2 ή 3 χρόνια. Ωστόσο η μαρμίτα σιγοβράζει. Όταν φτάνει η ώρα της γραφής, προχωρώ στα τυφλά τις περισσότερες φορές και ακολουθώ τη φαντασία μου. Αυτή είναι το άλογο που τραβά την άμαξα! Κι ας είναι ατίθαση και αφοπλιστική. Για μένα η ελευθερία του νου παίζει κυρίαρχο ρόλο. Γενικά σε κανένα επίπεδο της ζωής μου δεν λειτουργώ γραμμικά διότι είμαι πολύ παρορμητική. Μισώ τη ρουτίνα, το τετριμμένο, το οργανωμένο. Με σκοτώνουν! Οπότε ναι, γράφω κάποια κεφάλαια, τα μεταφέρω, εισάγω κάτι που μου βγήκε ξαφνικά, τα ξαναμεταφέρω. Πόσο μου αρέσει όλη αυτή η διαδικασία!

3) Στις μέρες μας ανθούν τα social media και επιτρέπουν στον συγγραφέα να επικοινωνήσει με τους αναγνώστες. Ο γνωστός συγγραφέας Τζόναθαν Φράνζεν όμως έχει πει ότι η διάσπαση προσοχής που προκαλούν τα social media και ο εθισμός είναι εξαιρετικά εχθρικοί για έναν συγγραφέα. Η δική σας άποψη;
Είναι ένα αναγκαστικό μέρος της σημερινής προώθησης των βιβλίων μας. Δεν γίνεται να μην ανταποκριθείς στην αγάπη του κόσμου. Προσωπικά όταν γράφω, ξεχνώ τα πάντα. Βυθίζομαι στην ιστορία μου και ζω για μήνες μέσω αυτής και μόνο. Γίνομαι αρκετά εμμονική ώσπου να ολοκληρώσω το μυθιστόρημά μου, ξέρετε. Γίνομαι στρατιώτης και θυσιάζω τα πάντα. Συνεπώς δεν παρασύρομαι από τα social media. Τα παρακολουθώ μετά από τη δουλειά μου, χωρίς να κλέψω χρόνο από τις δημιουργικές μου ώρες που είναι οι πρωινές.

4) Ποια πιστεύετε ότι θα είναι η τύχη του έντυπου βιβλίου σε σχέση με το ηλεκτρονικό;
Προς το παρόν, στην Ελλάδα, υπάρχει ακόμη ένας δυνατός δεσμός με το έντυπο βιβλίο, αντιθέτως διαπιστώνω πως στην πατρίδα μου τη Γαλλία το ηλεκτρονικό βιβλίο κερδίζει έδαφος χρόνο με το χρόνο. Με έχει κερδίσει και εμένα, δεν το κρύβω. Είναι πολύ πρακτικό για κάποιον που διαβάζει πολύ, και πιο οικολογικό. Πιστεύω πως θα κερδίσει σίγουρα τα νέα παιδιά που έτσι κι αλλιώς αγοράζουν τα πάντα πια ηλεκτρονικά. Σίγουρα όμως η μαγεία του βιβλιοπωλείου δεν μπορεί να αντικατασταθεί με τίποτα.

5) Έχετε σκεφτεί να ασχοληθείτε και με κάποιο άλλο λογοτεχνικό είδος και αν ναι ποιο είναι αυτό; Υπάρχει κάποιο είδος που δε θα σκεφτόσασταν ποτέ να ασχοληθείτε;
Έχω επιλέξει το μυθιστόρημα γιατί είναι το μόνο είδος που μ’ εκφράζει απόλυτα. Έχω γράψει επίσης κάποια παραμύθια και λίγη ποίηση. Δεν θα έγραφα ποτέ αστυνομικό βιβλίο καθώς δεν θέλω ν’ ασχοληθώ με τη διαστροφή και τα αρρωστημένα μυαλά. Δεν θα το άντεχα σωματικά και πνευματικά, γιατί ζω αυτά που γράφω, τα νιώθω, θα με διατάραζε ψυχικά. Αυτά που συγγράφω πρέπει να είναι σε πλήρη αρμονία με τα πιστεύω μου όσο και με αυτά που πρεσβεύω. Θέλω να υπηρετώ μονάχα το φως.

6) Ποια θεωρείτε δυνατά σας σημεία και ποιες είναι οι τυχών αδυναμίες που έχετε να αντιμετωπίσετε κατά την διάρκεια γραφής ενός νέου έργου;
Έχω, νομίζω, τρία δυνατά σημεία. Το πρώτο είναι ότι διαθέτω ένα ιδιαίτερα ανήσυχο πνεύμα και η μάθηση με παθιάζει, συνεπώς είμαι ακούραστη στη μελέτη. Πριν γράψω για κάποιο θέμα έχω την απαίτηση να το γνωρίζω καλά και αυτό προσθέτει ένα πλούτο στα βιβλία μου. Το 2ο είναι η καλή γνώση της ψυχολογίας που με οδήγησε κατά έναν τρόπο προς το ψυχολογικό μυθιστόρημα και στη βαθιά ανάλυση χαρακτήρων. Το 3ο δυνατό μου στοιχείο, είναι ο πλούτος του λεξιλογίου μου που το χρωστώ στην πολύχρονη ανάγνωση. Όσο για τις αδυναμίες μου είναι ότι γράφω σε μια γλώσσα που δεν είναι η μητρική μου, πράγμα που με δυσκόλεψε πάρα πολύ για αρκετά χρόνια. Και επειδή πατάω το ένα πόδι στην Ελλάδα και το άλλο στη Γαλλία, η επιλογή των θεμάτων μου δεν βρίσκουν πάντα ανταπόκριση εδώ διότι ξενίζουν, ενοχλούν. Το αστείο είναι ότι πέντε χρόνια αφού έχω γράψει για ένα ζήτημα, το κοινό είναι πλέον έτοιμο και το δέχεται από κάποιον άλλον!

7) Πόσο σημαντικό είναι για εσάς το εξώφυλλο, η περίληψη του οπισθόφυλλου και ο αντιπροσωπευτικός τίτλος για ένα βιβλίο.
Είναι σαφώς σημαντικά διότι η πρώτη επαφή με τον αναγνώστη γίνεται μέσω του εξώφυλλου. Αυτά θα τον ελκύσουν ή αντίθετα μπορεί να τον διώξουν. Νιώθω πολύ τυχερή που ανήκω σ’ έναν ποιοτικό εκδοτικό οίκο που προσέχει πολύ την εμφάνιση των βιβλίων του. Δεν είναι ποτέ κραυγαλέα ή φτηνά. Στο τελευταίο μου βιβλίο “Η Χρυσαλλίδα”, έχουν κάνει μια εκπληκτική δουλειά! Σπανίζει στις μέρες μας και τους ευχαριστώ γι’ αυτό.

8) Είναι η συγγραφή ένας μοναχικός δρόμος, ένας τρόπος για να δημιουργήσουμε μέσα μας νέες ιδέες και να έρθουμε σε επαφή με τη γνώση μιας ολόκληρης εποχής για να κατανοήσουμε καλύτερα, εντέλει, και τον εαυτό μας;
Χωρίς αμφιβολία. Είτε γράφει κανείς είτε διαβάζει, προβληματίζεται, αναθεωρεί, ανακαλύπτει άλλους δρόμους. Οδηγείται σε μονοπάτια μέσα του που ίσως δεν θα περπατούσε ποτέ αν δεν υπήρχε η πρόκληση ενός βιβλίου. Ο συγγραφέας παίρνει το χρόνο να σκεφτεί σε βάθος τις κοινωνικές και ψυχικές αδυναμίες της εποχής του. Θυμίζει αξίες, το παρελθόν ενός έθνους, τα λάθη του, τη δύναμή του. Διαβάζει ο ίδιος πολύ για να μετουσιώνει την πραγματικότητα σε γνώση. Το μεγάλο κέρδος της ανάγνωσης είναι σαφώς η αυτογνωσία.
Τολμώ να πω πως η επιλογή των θεμάτων μου, ο τρόπος γραφής μου, οι λύσεις που απορρέουν από τους ήρωές μου και τις καταστάσεις που βιώνουν, δεν είναι καθόλου τυχαία. Μεταφέρω στο κοινό μου ό,τι με βοήθησε εμένα να αντέξω τις πολλές δυσκολίες που αντιμετώπισα για αρκετά χρόνια, δεν το κρύβω. Ό,τι βρήκα για να βγω από το σκοτάδι. Ο κάθε άνθρωπος είναι σκλάβος των φόβων του τελικά. Αυτοί οι φόβοι μας καταστρέφουν. Το να τους βλέπεις σ’ έναν ήρωα, φωτίζει τις δικές σου σκοτεινές ζώνες. Το καλό νέο είναι ότι όλα παλεύονται και μπορούν να ανατραπούν! Αυτά επεξεργάζομαι στο τελευταίο μου μυθιστόρημα “Η Χρυσαλλίδα”. Η κοινωνία μας δοκιμάστηκε σκληρά τα τελευταία χρόνια, ανατράπηκαν βεβαιότητες, αξίες και πολύς κόσμος έχει χάσει το έδαφος κάτω από τα πόδια του. Συνειδητά οδηγώ τον αναγνώστη που το επιθυμεί, στην συνειδητοποίηση και την απελευθέρωση από το παρελθόν, στη συγχώρεση και τη συμφιλίωση. Είναι ο τρόπος μου να ξεπληρώσω τα όσα χρωστώ σε άλλα βιβλία που με στήριξαν.
9) Κλείνοντας, αφού σας ευχαριστήσουμε, θα θέλατε να μας πείτε λίγα λόγια για το νέο σας βιβλίο;
“Η Χρυσαλλίδα” είναι ένα μυθιστόρημα που ακροβατεί μεταξύ της σκληρής πραγματικότητας και της μαγείας της ανθρώπινης καρδιάς. Διαδραματίζεται σ’ ένα ιστορικό χωριό της Κρήτης όπου η Ηλιάνα, προικισμένη με το χάρισμα της διορατικότητας, συναντά ανθρώπους τυφλωμένους από τον πόνο και τους οδηγεί στην συμφιλίωση με το παρελθόν τους, αλλά και με τον πραγματικό τους εαυτό. Η ίδια η Ηλιάνα, παρά τις ψυχικές της δυνάμεις και τις γνώσεις της, αντιμετωπίζει και αυτή την προδοσία, τη μοναξιά και τις αντιξοότητες της ζωής, αλλά με τον τρόπο της, μαθαίνει απ΄αυτά και τα μετουσιώνει σε φως.
Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα γεμάτο με τις ομορφιές της Κρήτης που προσκαλεί τον κάθε αναγνώστη να κάνει ένα ταξίδι αυτογνωσίας προκειμένου να εντοπίσει μέσα του τις σκιές που τον σκλαβώνουν. Θέληση μου γράφοντάς το ήταν να εμφυσήσω την ελπίδα και να αναπτερώσω τη δύναμη ψυχής στους αναγνώστες μου, σ’ αυτές τις τόσο σκοτεινές και δύσκολες εποχές…
Σας ευχαριστώ θερμά και εύχομαι σε όλους συγκλονιστικές αναγνώσεις!

“Ένας πετυχημένος Έλληνας ζει ευτυχισμένα στη Νέα Υόρκη, αλλά η μοίρα τον φέρνει αντιμέτωπο με το παρελθόν και τις ενοχές του. Ένας Αθηναίος πρώην βιολιστής χάνει τα πάντα, ακόμα και το παιδί του. Μια ονειροπόλα γυναίκα με χρυσά μάτια, προικισμένη μ’ ένα σπάνιο χάρισμα, αποσύρεται σ’ ένα χωριό της Κρήτης, όπου μεγαλώνει μόνη τον γιο της.

 

Τι συνδέει αυτούς τους τρεις ήρωες; Πώς το παρελθόν τσαλακώνει τη ζωή τους; Τι συμβαίνει σ’ αυτό το χωριό και συρρέουν εκεί επισκέπτες από κάθε μεριά της γης;
Ένα ψυχολογικό μυθιστόρημα βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα. Ιστορίες ανθρώπων που γνώρισαν τη βία, την αδιαλλαξία, την ενοχή, τον ναρκισσισμό, τον χειρισμό. Στη “Χρυσαλλίδα” η Ζοέλ Λοπινό προσεγγίζει τα αδιέξοδα που αντιμετωπίζει ο σύγχρονος άνθρωπος, προτείνοντας μονοπάτια πέρα από τα συνήθη ώστε να ξαναπάρει τον έλεγχο της ζωής του. Γιατί δεν μας αξίζει να μείνουμε για πάντα σκλάβοι τού χθες. Γιατί είμαστε όλοι χρυσαλλίδες έτοιμες να πετάξουν. Γιατί ο απώτερος σκοπός του καθενός μας είναι απλά η ελευθερία του νου και η αγάπη. “

Το βιβλίο στις Εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ
https://www.kastaniotis.com/book/978-960-03-6713-3