Τόμος Α΄ Ιδιωτική Έκδοση 2021 σελ. 674-Γράφει: Ο Κώστας Τραχανάς


Το βιβλίο αυτό του αείμνηστου Δάσκαλου Νίκου Λάμπρου περιέχει κείμενα που δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα «Ταχυδρόμος της Άρτας» από το 2013 έως το 2018. Αποτελείται από δύο Θεματικές ενότητες: Τα ετυμολογικά «Γιατί το λέμε έτσι» που περιέχει παροιμιώδεις φράσεις τις οποίες χρησιμοποιούμε στον προφορικό μας λόγο της καθημερινής ζωής, αλλά πολλές φορές αγνοούμε πως βγήκαν (από ποια αιτία) και «Σταγόνες Ιστορίας» (ρήσεις-γεγονότα).


Παραθέτουμε ένα μικρό δείγμα από τους τίτλους των κειμένων του τόμου: Πώς το τρίβουν το πιπέρι, τα σίδερα της φυλακής είναι για τους λεβέντες, ο σκοπός αγιάζει τα μέσα, κροκοδείλια δάκρυα, κομίζει γλαύκαν εις Αθήνας, βασιλική διαταγή και τα σκυλιά δεμένα, από κακό κόρακα, κακό αβγό, τσαγκαροδευτέρα, των οικίων υμών εμπιπεπραγμένων, υμείς άδετε, θα σε χορέψω σε ταψί, κάτι τρέχει στα γύφτικα, να μου τρυπήσετε την μύτη, και ο μήνας έχει εννιά, έβαλε το κεφάλι του στον ντροβά, έχει μπάρμπα στην Κορώνη—-ούτε να πεθάνει μπορεί κανείς στην Αθήνα, αν δεν πληρώσει, είτε η Σπάρτη θα χαθεί, είτε θα χάσει έναν βασιλιά, παραμερίζουμε ,ποιητή ,για να περάσεις, Δροσουλίτες, τω αγνώστω θεώ, ο Καιάδας και οι αποθέτες, κατέβηκε από τα Κράβαρα, αγγάρον πυρ και φρυκτωρίες, ελευθερία, ισότητα, αδελφότητα, να κοπεί το δέντρο, όπου κρεμάστηκαν τρεις γενιές Κολοκοτρωναίων, λόγω μεν δημοκρατία, έργω δε υπό του πρώτου ανδρός αρχή, πατρίδα, να θυμάσαι αυτούς που αγωνίστηκαν για την ελευθερία σου, ο βρόχος της Χειλωνίδας, δεν θυσίασε τον γιο του στον Ποσειδώνα, καταστράφηκαν από τον Μέγα Αλέξανδρο και επισκευάσθηκαν από την Φρύνη, την εταίρα, εκκλησιά χωρίς εικόνες και βρύση χωρίς νερό, …και εις μίαν μόνην ώραν, την γην παίξας, την γην χάσας, εις του Βατερλώ την χώραν, η Αγνοδίκη μεταμφιεσμένη ως άνδρας ιατρός, quo vadis domine? πάρε μου τη λέξη μου, δώσε μου το χέρι σου, καλό βόλι, δεν μου έμεινε τίποτε, αν η πυρκαγιά κατέστρεψε τον Σάτυρο και τον Έρωτα, ουκ εστί τις των χριστιανών λαβείν την κεφαλήν μου απ΄ εμού; Φως! Περισσότερο φως! όταν θέλω γίνομαι άγγελος κι όταν θέλω γίνομαι διάβολος, το έθιμο της κρυπτείας, 6.000 σταυροί στην Αππία οδό-Επανάσταση Σπάρτακου (73-71 π.Χ.), έφτυσε τη γλώσσα του, δυστυχώς επτωχεύσαμεν, πάλιν τον καύκον ήπιες, πάλιν τον νουν απωλέσας, ήγγικεν η ώρα ω Έλληνες!…
Ο Νίκος Λάμπρου ήταν εμπνευσμένος και ευρηματικός Δάσκαλος ,κοινωνικός επιστήμονας με νηφάλια σκέψη σύγχρονος στοχαστής και ιστορικός συγγραφέας. Αυστηρός, αλλά και χιουμορίστας, εμβριθής κι ευαίσθητος ιστοριοδίφης. Ερευνά το παρελθόν και προκαλεί την ανάδυση όσων θεωρούμαι κρυμμένα και δεν επιζητούμε να αντικρίσουμε. Εκφράζει σκληρές αλήθειες με μια αιχμηρότητα και ένα χιούμορ που τις καθιστά απολαυστικές ακόμα και όταν είναι άβολες. Μοναδικός συγγραφέας, ευφυής και αμερόληπτος. Εγκόσμιος ασκητής, ο ολοκληρωτικά αφιερωμένος στην ιστορική και κοινωνική αρθρογραφία. Έχει το πάθος του άμεσα ενδιαφερομένου και τη νηφαλιότητα του πεπειραμένου μελετητή.


Δεν έχει σκοπό να υποτάξει την ιστορία σε ένα ηθικό ,πολιτικό ή άλλο είδους μήνυμα. Αναδεικνύει και αφηγείται δεν κηρύττει. Του αρκεί να διαμορφώνει μια λίγο ή πολύ συνεκτική αφήγηση, και στο τέλος εναπόκειται στους αναγνώστες να βγάλουν τα δικά τους συμπεράσματα.
Το ζητούμενο σήμερα είναι να αποκτήσουμε όχι μόνο γνώσεις και επαφή με το παρελθόν, αλλά ιστορική συνείδηση. Ο πολιτικός και ιστορικός αναστοχασμός είναι απαραίτητος όσο ποτέ.
Το βιβλίο του Νίκου Λάμπρου περιέχει ολοκληρωτικά φορτία από περιγραφικά κείμενα πυκνών νοημάτων. Αυτό το πόνημα αποτελεί μια προσπάθεια σύνθεσης μιας ιστορίας, της ελληνικής και παγκόσμιας ιστορίας, 2.500 χρόνων. Σημειώματα, αρθρογραφήματα, σκέψεις, προβληματισμούς, παροιμιώδεις φράσεις και λέξεις, δοκίμια, κείμενα, …Ότι υπάρχει τώρα και μπορεί να φωτίσει εκείνο που υπήρξε κάποτε, τους ανθρώπους, τις στιγμές …τη μνήμη. Οι λέξεις ξεχύνονται από μέσα του .
Η συγγραφική δεινότητα, η γραφή και η γλώσσα του Νίκου Λάμπρου μαγεύει τον αναγνώστη.
Νοσταλγικό και φορτισμένο σύγγραμμα εποχής γραμμένο από μία πένα που ξέρει να σκέφτεται , να αναλύει και να επεξηγεί, να ξεχωρίζει τις λεπτές αποχρώσεις και να οριοθετεί τα θέματα. Βασίζεται στη γνώση που έχει συσσωρεύσει με το πέρασμα των χρόνων. Τα κείμενά του παρουσιάζουν αλήθειες ζωτικής σημασίας για την ελληνική και παγκόσμια ιστορία. Μελετά, αναλύει ,φιλοσοφεί , γράφει έκθεση κρίσεων ή ιδεών, βοηθά την ανάπτυξη κριτικής ιστορικής και πολιτικής σκέψης καταγράφει «σκόρπια» θραύσματα, παρουσιάζει παροιμιώδεις φράσεις, σταγόνες ιστορίας μικρής και μεγάλης , διαβάζει βιβλία , εφημερίδες και εγκυκλοπαίδειες, αναφέρει και σχολιάζει με αναλυτική σκέψη και μέσω όλων αυτών επαναπροσδιορίζει την ιστορία των προγόνων μας.


Έχουμε ένα κράμα πολλών «υφών»: μυθογραφία, αρθρογραφία, ανάμνηση, ιστορία, φιλοσοφία, δοκίμιο, μελέτη, ημερολόγιο, τέχνη κ.α. που όλες μαζί συνυπάρχουν αρμονικά και γόνιμα στον τόμο αυτό.
Πρόκειται για ένα ουσιαστικό πόνημα ,γόνιμο και βαθιά συγκινητικό. Ανθρώπινο, σκεπτόμενο και καλογραμμένο. Ένα βιβλίο με στοχασμό και ουσία. Ένα δυνατό, ειλικρινές και εξαιρετικά καλογραμμένο βιβλίο για τον πόνο των λέξεων…
Ένα δημοσιογραφικό επίτευγμα κι ένας αφηγηματικός θρίαμβος, που ανοίγει συζητήσεις.
Να τι είδους δωρεές προς τον πολιτισμό μας χρειαζόμαστε σ’ αυτά τα χρόνια της γενικευμένης λήθης. Κι εδώ δεν αντιστέκομαι στον πειρασμό να μη μνημονεύσω την αποκαρδίωση του Νίκου Λάμπρου, στους τελευταίους μήνες της ζωής του, για τον ευτελισμό του πολιτισμού στον κόσμο μας, που μεταβάλλει σε εμπόρευμα την τέχνη.
Όσο για τους πιθανούς αναγνώστες αυτής της συλλογής κειμένων, η συμβουλή μου είναι μία: να δεχθούν αυτά τα κείμενα μαζί με τις σκιές που κουβαλούν. Είναι ο μόνος τρόπος για να φωτιστούν και οι δικές τους. Κάπου εκεί συναντιέται ο δημιουργός με τον αναγνώστη. Κάπου εκεί περπατούν μαζί κι ας μην το ξέρουν…
Τα κείμενα αυτά γράφτηκαν πρωτίστως για τον μέσο Έλληνα αναγνώστη, ο οποίος δεν εξοικειωμένος με πολλά από τα ιστορικά πρόσωπα και γεγονότα, που περνούν από τις σελίδες τους. Υπάρχουν και πλήθος γεγονότων που άλλα ο Νίκος Λάμπρου τα ανασύρει από το περιθώριο και άλλα από την κρύπτη της Ιστορίας. Πρόσωπα μακρινά, χαμένα στην ομίχλη του χρόνου, θαμπές αντανακλάσεις από είδωλα ζωής και άλλοτε αποτυπωμένα από ενάργεια, λες κι εξακολουθούν να ζουν, για να μας πει σε τελική ανάλυση πως λήθη στην ουσία δεν υπάρχει.
Ο Νίκος Λάμπρου παίρνει τους δρόμους σκορπίζοντας πίσω του ψίχουλα. Εμείς οι αναγνώστες τον ακολουθούμε και τα τρώμε…
Όσο εξακολουθεί να μην υπάρχουν δρόμοι που φέρουν το όνομα αυτών των “μικρών” μεγάλων υπάρξεων, που ομόρφυναν την ύπαρξη μας στο εφήμερο μας πέρασμά μας, το ελάχιστο που μας αναλογεί είναι η μνεία τους.
Ενάμιση χρόνο μετά από τη μέρα που μετέβη εκεί απ’ όπου προερχόταν.
Το Αιώνιο Φως.
Και με τη στάση ζωής τους μας κοινώνησε πόσο σημαντικό είναι να είσαι άνθρωπος της τέχνης, αλλά και πόσο υπέροχα μοναδικό να είσαι ΑΝΘΡΩΠΟΣ.
Τι είναι μνήμη; Τι διασώζεται από τον καθέναν μας μετά τον θάνατό μας; Οι απαντήσεις δίνονται μέσω της τέχνης: από το βιβλίο του Νίκου Λάμπρου παρελαύνουν ετυμολογικά, μνημειώδεις φράσεις, παροιμιώδεις φράσεις, ημερολόγια, αρθρογραφήματα , ρήσεις, ιστορικά γεγονότα και φράσεις κ.α.
Οι άνθρωποι δεν θα ήταν τίποτα χωρίς τη μνήμη, θα ήταν χωρίς αρχή και χωρίς μέλλον.
Η μνήμη δεν έχει τέλος. Το πνεύμα δεν πεθαίνει ποτέ.
Η μνήμη παραδίνεται η ιστορία γράφεται. Η μνήμη επικεντρώνεται στο δίκαιο, ενώ η ιστορία στην ακριβή καταγραφή. Η μνήμη έχει ηθική, η ιστορία κάνει υπολογισμούς και επιβάλλει διορθώσεις. Η μνήμη είναι προσωπική, ενώ η ιστορία ονειρεύεται την πλήρη αντικειμενικότητα. Η μνήμη δεν βασίζεται στη γνώση, αλλά στην εμπειρία.
Παρελθόν και μνήμη.
Η μνήμη όσων χάθηκαν…
Η μνήμη εκείνου που παραλαμβάνει…
Η μνήμη για κάτι που δεν υπήρχε…
Η μνήμη του φαντασιακού…


Ιδού ένα έργο πολυδιάστατο που τώρα μόλις αρχίζουμε να υποψιαζόμαστε το μέγεθος του και προπαντός τις εσωτερικές σχέσεις που συνδέουν τις διαφορετικές ενσαρκώσεις του.
Αλήθεια, τι περίεργο! Τώρα που το έργο αυτό έχει εκ των πραγμάτων ολοκληρωθεί, το νιώθουμε να γίνεται όλο και πιο ζωντανό κάθε μέρα! Όπως ο αλησμόνητος φίλος μας Νίκος Λάμπρου, γίνεται πιο ζωντανός μέσα στην ψυχή της καθεμιάς, του καθενός μας. Είθε να αντλήσουμε από τον πόνο της σωματικής του απουσίας τη δύναμη να δώσουμε νέα πνοή και νέο νόημα στην αειθαλή πνευματική του παρουσία.
Αυτό το δίκοπο συναίσθημα, ο φίλος μας Νίκος Λάμπρου μας έμαθε να το λέμε χαρμολύπη…
Ο Δάσκαλος Νίκος Λάμπρου ήταν ένας γενναίος. Το έργο του είναι η φαρμακεία της μελαγχολίας μας. Θα του είμαστε ευγνώμονες για πάντα…

Ο Νίκος Σ.Λάμπρου γεννήθηκε το 1940 στο χωριό Τσαγκαρόπουλο του Νομού Πρεβέζης. Στα χρόνια του πολέμου η οικογένειά του εγκαταστάθηκε στην Άρτα όπου εκεί πήγε και σχολείο.
Τελείωσε το σχολείο στην Άρτα και εισήχθη με υποτροφία ως αριστούχος στην «Ζωσιμαία Παιδαγωγική Ακαδημίας Ιωαννίνων».
Το 1964 διορίστηκε ως εκπαιδευτικός στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση και υπηρέτησε περίπου τριάντα πέντε χρόνια κυρίως σε μονοθέσια και διθέσια Δημοτικά Σχολεία του Νομού Ιωαννίνων και μετέπειτα στον Νομό Άρτας από όπου συνταξιοδοτήθηκε το 1999.
Θα εκδοθεί το 2024 και δεύτερος τόμος με θεματική ενότητα «Αρθρογραφήματα».
Ο Νίκος Λάμπρου πέθανε το 2021.

facebookShare on Facebook
TwitterTweet
FollowFollow us
PinterestSave