“Adieu” (Τίτλος πρωτοτύπου)

ΝΟΥΒΕΛΑ

ΟΝΟΡΕ ΝΤΕ ΜΠΑΛΖΑΚ

Honoré de Balzac

Εκδόσεις: ΕΡΑΤΩ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΕΦΗ ΚΟΡΟΜΗΛΑ (Effi Koromila)

ΕΠΙΜΕΤΡΟ : ΜΟΪΖ ΛΕ ΓΙΑΟΥΑΝΚ

Το “Αντίο” είναι μία υπέροχη νουβέλα η οποία διακρίνεται για τη στόφα του κλασικού έργου εποχής, της αρχής του 19ου αιώνα, και κυκλοφορεί πρώτη φορά στο Παρίσι το 1830.

Είναι δομημένη σε δύο μέρη, με το πρώτο μέρος να διαδραματίζεται στη Γαλλική ύπαιθρο το 1820, ενώ το δεύτερο είναι προγενέστερο και αναφέρεται στην άτακτη οπισθοχώρηση του Γαλλικού Στρατού από τη Ρωσία το 1812.

Ο Μπαλζάκ συνθέτει μία ιστορία με διττό το θέμα της τραγικότητας του χαμένου πολέμου και της χαμένης αγάπης, καθώς η στρατιωτική περιπέτεια εμπλέκεται ήρεμα με το ερωτικό δράμα.

➖”Η λαχτάρα για ελευθερία που εμψυχώνει τους φυλακισμένους και τους εμπνέει για να κάνουν θαύματα δεν μπορεί να συγκριθεί με τη λαχτάρα που κινητοποιούσε εκείνη τη στιγμή τους δύστυχους Γάλλους“.

Ο λογοτέχνης αντλεί λεπτομέρειες τόσο από τις εκστρατείες του Ναπολέοντα, τις οποίες έχει μελετήσει προσεκτικά, όσο και από τη “Μεγάλη Στρατιά κατά το έτος 1812” του στρατηγού ντε Σεγκύρ που δημοσιεύτηκε το 1824.

Την έρευνα του συμπληρώνουν πληροφορίες για την ευρύτερη πραγματική Ιστορία, τις συνθήκες της εποχής με τη διαμόρφωση του εδάφους κατά τον βαρύ χειμώνα, προσθέτοντας τις γνώσεις που έχει αποκτήσει για ιατρικά θέματα, αναγκαίες για την έκβαση της μυθιστορίας του.

➖”Αφού λοιπόν θα πεθάνουμε έτσι κι αλλιώς, δεν αξίζει να πουλήσουμε τη ζωή μας για χάρη μιας ωραίας γυναίκας και να διακινδυνεύσουμε;

Στην άκρη του δάσους περπατάνε το 1820 οι δύο κυνηγοί, ο μαρκήσιος ντ’ Αλμπόν και ο συνταγματάρχης Φιλίπ ντε Σουσύ, και οι δύο παρασημοφορημένοι με το παράσημο των αξιωματικών της Λεγεώνας της Τιμής. Τα βήματα τους φθάνουν μπροστά από ένα παλιό κτιριακό συγκρότημα, ένα εγκαταλελειμένο αββαείο, που, αν και βυθισμένο στην ακινησία, διαπιστώνεται μία παράξενη κινητικότητα.

Το θέαμα δύο γυναικών, δύο αλλόκοτων πλασμάτων, που φαίνεται να το κατοικούν, τους αφήνουν εμβρόντητους.

Την προσοχή κινεί η φιγούρα μιας μεγάλης χαμένης αγάπης του συνταγματάρχη που διακρίνεται στο πρόσωπο της μιας από τις δύο γυναίκες. Είναι η ίδια η κόμισσα Στεφανί ντε Βαντιέρ που είχε φυγαδεύσει ο τότε αντισυνταγματάρχης, ο Βαρόνος Φιλίπ ντε Σουσύ, σώζοντας τη ζωή της πριν οκτώ χρόνια.

Εκεί, στη διάβαση του ποταμού Μπερεζίνα, έσωσε τη ζωή της αγαπημένης του με κίνδυνο της δικής του ζωής, κάτι που του στοίχισε οκτώ χρόνια αιχμαλωσία στη Ρωσία. Και τώρα, μετά τόσα χρόνια, τον τρομάζει που αντικρίζει αυτήν την παράξενη, την αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά της που σαν αερικό τριγυρνάει θεότρελα…

Ο Ονορέ ντε Μπαλζάκ, γνώστης της περιοχής που τοποθετεί την ιστορία του, στήνει παραστατικά το σκηνικό της μάχης που εκτυλίσσεται με την επιχείρηση των Γάλλων να υπερασπιστούν την ύστατη στιγμή εδάφη, την αναπόφευκτη κατάρρευση και την άτακτη φυγή των στρατευμάτων του Ναπολέοντα, που θυμίζει με τις συγκλονιστικές περιγραφές αρχαία τραγωδία.

Είναι η αγωνιώδης προσπάθεια για τη νίκη στο πεδίο της μάχης και η απογοήτευση κατά την οπισθοχώρηση. Περιγράφονται σκηνές που σπαρακτικά θυμίζουν την καταστροφή και αποδεκάτιση των ανδρών του Λεωνίδα στη μάχη των Θερμοπυλών στο περίφημο μυθιστόρημα “ΟΙ ΠΥΛΕΣ ΤΗΣ ΦΩΤΙΑΣ” του Στήβεν Πρέσσφιλντ.

Η μικρή λέξη “αντίο” που ακούγεται από τα χείλη είναι η λέξη κλειδί, η οποία χαραγμένη στα κύτταρα του σώματος αποκτά υπόσταση κάτω από τις διαμορφούμενες συνθήκες.

Η αγάπη που την περικλείει αιωρείται στη μνήμη, πετάει τη σκόνη του χρόνου που έχει περάσει, ταξιδεύει στο παρελθόν, ζωντανεύει, και μεταβολίζεται σε δράση, σε μία απέλπιδα προσπάθεια σωτηρίας της.

➖”Η ανθρώπινη θέληση ήρθε να ζωογονήσει με τους διεγερτικούς χείμαρρους της εκείνο το σώμα από το οποίο ήτανε για πολύ καιρό απούσα“.

Ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία να απολαύσει το γοητευτικό κείμενο του Ονορέ ντε Μπαλζάκ, ένα έργο τέχνης που κυκλοφορεί σε μια επιμελημένη σκληρόδετη έκδοση πρώτη φορά στην Ελληνική Γλώσσα μέσα από τη φροντισμένη λογοτεχνική μετάφραση και υποσημειώσεις στις σελίδες από την Έφη Κορομηλά. (Effi Koromila)