Γράφει: Ο Κώστας Α. Τραχανάς


Το θέμα του βιβλίου είναι η σεξουαλική παρενόχληση μιας μαθήτριας από τον καθηγητή της. Ένα θέμα πολύ δύσκολο, που απασχολεί συχνά στις μέρες μας τα μέσα κοινωνικής επικοινωνίας.
Ο τραγικός ήρωας του μυθιστορήματος είναι ο καθηγητής Ιωάννης Καλλέργης. Ο Καλλέργης είναι ένας καλός φιλόλογος, γνωστός συγγραφέας, παντρεμένος, χωρίς παιδιά και με μια οικονομική, πολιτική όσο και κοινωνική άνεση, χάρη στον αμφιβόλου έως και επίμεμπτης ηθικής πάμπλουτο κτηματομεσίτη πεθερό του, δικτυωμένος με έναν οικονομικά προνομιούχο κοινωνικό περίγυρο ζηλευτών γνωριμιών.
Την ήσυχη και ήρεμη ζωή του έρχεται να ανατρέψει και να κατακερματίσει η καταγγελία μιας μαθήτριάς του, της Άννας, για σεξουαλική παρενόχληση.
Συνέβησαν τα πράγματα όπως τα λέει η μαθήτρια ή μήπως είναι όλα ψέματα;
Είναι ο Καλλέργης ένοχος ή αθώος, τι συνέβη στην πραγματικότητα μέσα στην τάξη με την Άννα;
Με ποιους δαίμονες πάλευε η Άννα;
Πού τελειώνει η πραγματικότητα και πού αρχίζει η φαντασία;
Ποιος ήταν τελικά το θύμα;
Ποιος είναι, αλήθεια, ο Καλλέργης;


Σιγά σιγά αρχίζει μια ανελέητη αποκαθήλωση στη ζωή του, καθώς όλοι στον περίγυρό του τον αντιμετωπίζουν αρνητικά. Ο Καλλέργης, χωρίς να μπορεί να υπερασπίσει τον εαυτό του γίνεται πλέον στόχος της γυναίκας του, της γειτονιάς του, του φιλικού και επαγγελματικού περιβάλλοντός του, αφού όλοι έχουν πεισθεί για την ενοχή του, λες και ο προηγούμενος ακέραιος και άψογος βίος του σε τίποτε πλέον δεν μετρά. Όλη η κοινωνία, παρασυρμένη από το ανελέητο κυνηγητό των ΜΜΕ, χωρίς καν να του προσφέρει την ευκαιρία της όποιας υπεράσπισης του εαυτού του, τον εξαναγκάζει να επιλέξει τη φυγή. Ο ίδιος αισθάνεται πως είναι ο αποδιοπομπαίος τράγος της Παλαιάς Διαθήκης, ο φαρμακός των αρχαίων Ελλήνων, μιας κοινωνίας που νοσεί.


Παρίας μιας παρακμάζουσας κοινωνίας, εξιλαστήριο θύμα της παθογένειάς της θα φτάσει να νιώθει ότι καταδιώκεται από τους ναζί ως Εβραίος. Συνηγορεί σ’ αυτό η παραπληροφόρηση που εξαπολύεται από τα ΜΜΕ, ικανή να κατακρημνίσει αποδομώντας ακατάπαυστα και ανελέητα τη ζωή ενός ανθρώπου. Τον διαπόμπευσαν οι εφημερίδες και οι τηλεοράσεις. Γνωστοί και άγνωστοι τον απείλησαν, τον χλεύασαν, τον εξύβρισαν, τον λιθοβόλησαν, τον έκλεισαν στο κελί της φυλακής. Ξαφνικά έγιναν όλοι δικαστές. Ένας αυτός, αποσυνάγωγος, κι όλοι οι άλλοι εναντίον του. Με τους ανθρώπους απέτυχε. Εκεί έξω απλώνεται ο κόσμος, ένα θηριοτροφείο. Θα τρελαθεί; Τρελάθηκε κιόλας;
Η ανατροπή και κατεδάφιση του πρότερου έντιμου βίου θα τον ωθήσει στην έξοδο από τη σκηνή του παραλόγου. Ο Καλλέργης καταφεύγει στο εγκαταλελειμμένο πατρικό του σπίτι, στο ορεινό του χωριό, τον τόπο όπου μεγάλωσε. Εκεί μέσα από τη θεραπευτική, αφυπνιστική και αποκαλυπτική σε πολλά επίπεδα επαφή του με τη φύση και τη μνήμη επιχειρεί να συγκολλήσει ξανά τον εαυτό του και τη ζωή του, αλλά και έρχεται σε επαφή με τη Ρίτα, τον εφηβικό του έρωτα που τον αναστατώνει ξανά. Δεν είναι τυχαίο, επίσης, ότι στο γενέθλιο, ορεινό χωριό ξυπνούν ξανά μέσα στον ήρωα οι καταχωνιασμένες μνήμες από τους αγαπημένους του γονείς, ενώ το ενοχικό τραύμα της απώλειας του εφηβικού φίλου του, Στέφανου, επανέρχεται εντονότερο. Εκεί στο χωριό του βρήκε ό,τι έχασε τόσα χρόνια και ξανακέρδισε την ψυχή του…


Η κατηγορία εναντίον του και η κατάρρευση θα κινητοποιήσουν μια βαθιά ψυχική διαδικασία και θα φέρει στο προσκήνιο τις ενοχές που τελούσαν εν υπνώσει αλλά ήταν πάντα παρούσες μέσα του. Αυτές οι ενοχές σχετίζονται με ανθρώπους του στενού περιβάλλοντός του, του παρελθόντος, όπως ο καλύτερός του φίλος, ο Στέφανος και οι γονείς του, αλλά και του παρόντος, όπως η σύζυγός του.
Θα καταβυθιστεί ο Καλλέργης σε έναν επαναπροσδιορισμό της χαμένης αθωότητας στη ζωή του, στην ανεύρεση του πραγματικού εαυτού, στην αυτογνωσία, στη συναισθηματικότητα, στην ενσυναίσθηση. Το παρελθόν θα αναδειχθεί εκ νέου ως κριτήριο καθορισμού του μέλλοντος σε νέες, ανθρώπινες, αυτή τη φορά, διαστάσεις.
Η κύρια παράμετρος του βιβλίου είναι η πτώση, η κατάρρευση, η δαιμονοποίηση ενός ανθρώπου που ως τότε ήταν επιτυχημένος στην προσωπική και επαγγελματική του ζωή.


Σημαντικά, είναι τα κοινωνικά και πολιτικά μηνύματα που προβάλλει το βιβλίο, τα οποία φωτίζουν την κοσμοθεωρία του συγγραφέα-εκπαιδευτικού Αιμίλιου Σολωμού. Η απόρριψη των ισοπεδωτικών στερεοτύπων, του εκφοβισμού, του αυταρχισμού και της κοινωνικής βίας, η διαστρέβλωση της αλήθειας και η διαμόρφωση της κοινής γνώμης αλλά και ο τρόπος με τον οποίο καλούνται οι άνθρωποι να διαχειριστούν την ενδεχόμενη στοχοποίησή τους, η εναγώνια και ακατάπαυστη αναζήτηση της αλήθειας και της ταυτότητάς μας, η σημαντική επίδραση ενός φιλελεύθερου και δημοκρατικού καθηγητή στους μαθητές του, η κριτική της απάνθρωπης μηχανής της εξουσίας και του χρήματος, η καθοριστική και αναντικατάστατη για τον άνθρωπο επαφή με τη φύση, η δεσπόζουσα λειτουργία της μνήμης και της ιστορίας, είναι κάποια ισχυρά, διαχρονικά μηνύματα που αφυπνίζουν κοινωνικά και πολιτικά τον αναγνώστη του βιβλίου.
Η ασθματική γραφή, η στρωτή γλώσσα, η συναισθηματική και ψυχολογική διείσδυση στα αίτια και στα αιτιατά των πράξεων που καθορίζουν τη ζωή μας ή τη μεταστρέφουν απροσδόκητα, η στοχευμένη και γενικευμένη δαιμονοποίηση των ανθρώπων και ο ίδιος ο κεντρικός ήρωας που μοιάζει να είναι βγαλμένος από βιβλίο του Κάφκα, κάνουν το έργο αυτό ένα απρόσκοπτο ανάγνωσμα.
Ο Αιμίλιος Σολωμού με το μυθιστόρημά του, προσπαθεί να μπει στον ψυχισμό ενός ανθρώπου που αισθάνεται ότι άδικα κατηγορήθηκε και στιγματίστηκε.
Ο Αιμίλιος Σολωμού με το μυθιστόρημά του αυτό, μας προσφέρει ένα ακόμα καταπληκτικό λογοτεχνικό έργο, και μαζί με το μεταφρασμένο έργο του σε πολλές γλώσσες, έβαλε την Κύπρο στον αστερισμό της παγκόσμιας λογοτεχνίας.
Ένα βιβλίο για τη μνήμη, τα επώδυνα μυστικά και τις ενοχές.
Ένα βιβλίο που πρέπει να γεφυρώσει το παρελθόν με το παρόν.
Ένα βιβλίο για τα γεγονότα που ακροβατούν ανάμεσα στην αλήθεια και στο ψέμα, στο φως και στο σκοτάδι.
Διαβάστε το.

Ο Αιμίλιος Σολωμού γεννήθηκε το 1971. Σπούδασε Ιστορία-Αρχαιολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Δημοσιογραφία σε σχολή Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Προχώρησε σε μεταπτυχιακές σπουδές στη Νεοελληνική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Εργάστηκε ως δημοσιογράφος σε καθημερινή εφημερίδα. Είναι εκπαιδευτικός στη Μέση Εκπαίδευση. Πολλά διηγήματά του δημοσιεύτηκαν σε περιοδικά και ανθολογίες στην Κύπρο, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Έχει εκδώσει τα βιβλία παιδικής λογοτεχνίας Το σκιάχτρο (2018) και Το ποτάμι (2020). Εξέδωσε ακόμα τα μυθιστορήματα για ενηλίκους Ώσπερ στρουθίον, τάχος επέτασας (2003, μτφρ. Βουλγαρία, Αλβανία), Ένα τσεκούρι στα χέρια σου (2007 Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος της Κύπρου, μτφρ. Βουλγαρία, Σερβία, Αλβανία, Ιταλία), Ημερολόγιο μιας απιστίας (2012, Βραβείο Λογοτεχνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης για το 2013, κυκλοφορεί μεταφρασμένο σε έντεκα ευρωπαϊκές χώρες) και Το μίσος είναι η μισή εκδίκηση (2015, μτφρ. Πολωνία, Αλβανία, Σερβία).
facebookShare on Facebook
TwitterTweet
FollowFollow us
PinterestSave