The March” (τίτλος πρωτοτύπου)

Edgar Lawrence Doctorow Ένγκαρ Λώρενς Ντόκτοροου

Εκδόσεις: ΠΟΛΙΣ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: Τίνα Θέου

Η πρώτη απώλεια στον πόλεμο είναι η αλήθεια, αναφέρει ο Αισχύλος, και ο αναγνώστης, μέσα από τις σελίδες, οδηγείται σε μία συλλογιστική πορεία σκέψης με τα ανάλογα συμπεράσματα.

Ο E.L.Doctorow (1931-2015) είναι Αμερικανός Πανεπιστημιακός καθηγητής Φιλολογίας, εκδότης και συγγραφέας ιστορικής μυθιστοριογραφίας με τη στόφα του κλασικού ιστοριογράφου, κάτι που αποδεικνύεται στο επικό έργο του “Η ΣΤΡΑΤΙΑ“, στο οποίο αφηγείται το τελευταίο μέρος του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου και του χαρίζει τα βραβεία:

1.National Book Critics Award και

2.PEN / FAULKNER Award.

Ο εμφύλιος πόλεμος διαρκεί ουσιαστικά τέσσερα χρόνια (1861-1865) και ο Ντόκτοροου συλλαμβάνει την ιδέα της εξιστόρησης γεγονότων που λαμβάνουν χώρα την τελευταία χρονιά της άγριας αυτής σύρραξης και καθορίζουν την έκβαση του πολέμου. Η συνθηκολόγηση, μετά τη Νίκη των Βορείων, μεταβάλλει τη συνθήκη στον Νότο και διαμορφώνει την ταυτότητα της χώρας, γνωστή πλέον με τα σημερινά χαρακτηριστικά.

Είναι ένα εκτενές στις περιγραφές σημειολογικό έργο για τον πόλεμο και τη ματαιόδοξη πλευρά του, την κατάργηση της δουλείας στις Νότιες Πολιτείες, την ανάκτηση της αξιοπρέπειας του ανθρώπου και το δικαίωμα στην ελεύθερη βούληση και ισοτιμία. Για τον άνθρωπο και τις επιπτώσεις που έχει πάνω του ένας καταστροφικός εμφύλιος, η χειρότερη μορφή πολέμου, τον άνθρωπο που είναι εκτεθειμένος στο σκοτεινό φόντο της ξεγυμνωμένης αληθινής ιστορίας.

Η τριτοπρόσωπη αφήγηση διακόπτεται ομαλά και δεξιοτεχνικά μέσα στο κείμενο από την πρωτοπρόσωπη, σε μία άμεση απεύθυνση στο αναγνωστικό κοινό, το οποίο έλκεται από τον καθαρό, σαφή και ανεπιτήδευτο λόγο που τον χαρακτηρίζει η αυτοκυριαρχία – έναν λόγο που ικανοποιεί απόλυτα τους λάτρεις του ιστορικού μυθιστορήματος.

Η εξαιρετική μετάφραση της Τίνας Θέου συμβάλλει στην απολαυστική επίγευση της ανάγνωσης.

Ο στρατηγός Γουίλιαμ Σέρμαν, επικεφαλής της στρατιάς των περίπου 60.000 ανδρών, από τον βορρά ορμώμενος, διασχίζει πολιτείες κατευθυνόμενος προς τον Νότο να καταστείλει την εξέγερση.

Η στρατιά προελαύνει σπέρνοντας την καταστροφή απ’ όπου περνάει, λεηλατώντας και ερημώνοντας τα πάντα, καίγοντας εκτάσεις βαμβακιού, του πλούτου του Νότου.

➖”Ο πόνος ενός ανθρώπου είναι θλιβερό πράμα. Όταν όμως ακούς μία χορωδία από ουρλιαχτά, τότε σίγουρα είσαι στην κόλαση“.

Οι στρατηγοί είτε της Ένωσης είτε της Συνομοσπονδίας, είναι όλοι απόφοιτοι της Στρατιωτικής Ακαδημίας του Γουέστ Πόιντ (West Point), όπου καλλιεργείται η μετρημένη συμπεριφορά και η ψυχραιμία, με μαθήματα τακτικής, μελέτη του πολέμου και απομνημόνευση στίχων του Ομήρου και προορίζονται για τα αξιώματα των ανώτερων αξιωματικών. Σε αυτή τη φάση, αναμετρώνται σε έναν ολέθριο πόλεμο που σημαδεύεται από ανείπωτες φρικαλεότητες.

Οι απελεύθεροι δούλοι δεν μπορούν να διαχειριστούν την αρετή της ελευθερίας, την οποίαν αποκτούν με την έκβαση του πολέμου. Γι αυτούς είναι μια έννοια, όχι μόνο ανύπαρκτη έως τώρα, αλλά εντελώς άγνωστη.

Ένας διαφορετικός αγώνας επιβίωσης αρχίζει για τη μικρή λευκή νέγρα Περλ, την αριστοκράτισσα Έμιλυ, την υπηρέτρια της τη Γουίλμα, τον γιατρό της Ένωσης τον Βρέντε Σαρτόριους, τους λιποτάκτες αποφυλακισθέντες Άρλι και Γουίλ και πολλούς αφανείς ήρωες.

Η πλοκή κλιμακώνεται στις περίπου 420 σελίδες μέσα στην οποία τα υπαρκτά πρόσωπα συμμετέχουν παράλληλα με τα φανταστικά. Τα τρία κύρια μέρη τιτλοφορούνται με τις τρεις πολιτείες, την Τζόρτζια, τη Βόρεια και τη Νότια Καρολίνα, οι οποίες δέχονται τις πιο απίστευτες κτηνωδίες.

➖”…αυτά που βλέπω σ’αυτή την εκστρατεία δεν πιάνουν μπάζα μπροστά σ’ όσα βλέπουν οι σκλάβοι από την πρώτη μέρα που’ρχονται στον κόσμο…

Είναι ένας πόλεμος που διεξάγεται για να διασφαλιστούν τα θεμελιώδη ιδανικά του έθνους, όπως αναφέρει στον πρόλογο του βιβλίου με τον τίτλο “Αμερική – Ένα παρελθόν υπό διαμόρφωση” η Ανδριάννα Καλφοπούλου.