ΕΣΚΟΛ ΝΕΒΟ — NEVO ESHKOL
Εκδόσεις: Καστανιώτης 2017
Μετφρ: Μιζάν Λουΐζα Σελ. 288
Πρόκειται για ένα μυθιστόρημα του 2015 με το οποίο ο δημοφιλής συγγραφέας έχοντας ως εργαλείο μια συναρπαστική αφήγηση φωτίζει την περίπλοκη εικόνα της ζωής στο Ισραήλ.
Λίγα χρόνια μετά τη συγγραφή, η ενδιαφέρουσα ιστορία του βιβλίου αποτέλεσε έμπνευση για τον βραβευμένο με Χρυσό Φοίνικα Ιταλό σκηνοθέτη Νάνι Μορέτι ώστε να δημιουργήσει την κινηματογραφική επιτυχία του 2021, “Three floors”.
Η πλοκή εκτυλίσσεται σε μια τριώροφη πολυκατοικία ενός αριστοκρατικού προαστίου κοντά στο Τελ Αβίβ στην οποία κατοικούν οικογένειες της μεσαίας τάξης των οποίων η δύσκολη καθημερινότητα δίνει το υλικό για μια εξαιρετική μικρογραφία της πόλης και της χώρας γενικότερα.
Ο Νεβό έχει στήσει σε κάθε όροφο ένα “ακτινοσκοπικό μηχάνημα” και μελετάει τους κατοίκους με τις προβληματικές ζωές αποκαλύπτοντας μια κοινωνία με ταυτοτική κρίση.
Το βιβλίο χωρίζεται σε τρεις ενότητες όπου η κάθε μία αφορά έναν ψυχαναγκαστικό χαρακτήρα από κάθε όροφο και τις γοητευτικές de profundis εξομολογήσεις του.
Τρεις όροφοι, τρεις διαφορετικές ιστορίες ασύνδετες μεταξύ τους εκ πρώτης όψεως, ωστόσο συναφείς όσο εξελίσσεται η πλοκή, με κοινό στοιχείο την ανάγκη του ανθρώπου να αφηγείται ιστορίες ζωής και να παρατηρεί με διάθεση κατανόησης τις παράξενες συμπεριφορές των γειτόνων του και τα αίτια που τις προκαλούν.
Στον πρώτο όροφο, ο Άρνον, ένας σκληρός απόστρατος αξιωματικός που πολέμησε στην Πρώτη Ιντιφάντα εξομολογείται σε έναν φίλο του από το στρατό, πώς η εμμονή του για την ασφάλεια της μικρής κόρης του και ο φόβος του ότι έχει κακοποιηθεί σεξουαλικά από τον γείτονά του, τον οδήγησε να χάσει τον έλεγχο και να θέσει τον εαυτό του και τον γάμο του σε κίνδυνο.
Στον επάνω όροφο ζει η Χάνι, γνωστή με το παρωνύμιο “η χήρα”, της οποίας ο σύζυγος ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο για επαγγελματικούς λόγους. Εκείνη μένει στο σπίτι με τα δύο τους παιδιά, είναι μοναχική και ψυχολογικά ασταθής. Όταν ο καταζητούμενος κουνιάδος της εμφανίζεται ξαφνικά στην πόρτα τους και την παρακαλεί να τον κρύψει από τους τοκογλύφους και την αστυνομία, εκείνη συμφωνεί – παρά τον κίνδυνο για την οικογένειά της – απλά και μόνο για να δώσει λίγη συναισθηματική ένταση στη ζωή της. Όλα αυτά τα γράφει σε επιστολή που αποστέλλει στην καρδιακή φίλη της, κάτοικο Αμερικής, ελπίζοντας να την συναισθανθεί.
Στον τελευταίο όροφο ζει μια πραγματική χήρα, η πρώην δικαστίνα Ντβόρα. Με εξομολογητική διάθεση αφήνει μηνύματα στον τηλεφωνητή του σπιτιού της, το μόνο μέρος όπου μπορεί ακόμα να ακούει την φωνή του νεκρού συζύγου της στο ηχογραφημένο μήνυμα κλήσης. Μέσα από τα μηνύματά της αποκαλύπτεται ότι η ζωή του ζευγαριού δεν ήταν ρόδινη και δίνονται απαντήσεις στο γιατί ο γιος της διέκοψε κάθε σχέση με τους γονείς του. Ανυπομονώντας να ξεκινήσει μια νέα ζωή, με νέα ενδιαφέροντα όντας συνταξιούχος πλέον, η Ντβόρα γίνεται ακτιβίστρια, προσπαθεί να επανασυνδεθεί με τον γιο της και αφουγκράζεται την κοιμισμένη γυναικεία φύση της.
Η ιστορία της Ντβόρα είναι η πιο γοητευτική καθώς σ’ αυτήν αναδεικνύονται πολλά ηθικά διλήμματα, διερευνώνται οι σχέσεις μεταξύ γονέων και παιδιών καθώς και οι δυναμικές μεταξύ των συζύγων.
Ενώ κάθε ενότητα είναι αυτόνομη, σε κάποια σημεία οι αφηγητές “συναντιούνται” δίνοντας στον αναγνώστη την ευκαιρία να τους ψυχολογίσει μέσα από την άποψη που έχει ο ένας για τον άλλον.
Έντονα προβάλλεται η δυσκολία στο να δημιουργηθεί η αίσθηση της κοινότητας σε μια χώρα όπου η ατομική εμπειρία προέλευσης και καταγωγής είναι διαφορετική ανάμεσα στους κατοίκους.
Αλήθεια, πόσο καλά γνωρίζουμε τους γείτονές μας;
Ένα άλλο θέμα που προκύπτει ως προβληματισμός στο μυθιστόρημα είναι η αξιολόγηση κατά προτεραιότητα των υποχρεώσεων οικογενειακών και κοινωνικών. Όπως υπαινίσσεται ο Νεβό, οι χαρακτήρες που τηρούν απαρέγκλιτα τους κοινωνικούς κανόνες εμφανίζονται σκληροί προς τις οικογένειές τους.
Ο συγγραφέας απεικονίζει ολοζώντανα τη καταλυτική επίδρασή της πολιτικής και των δυσάρεστων κοινωνικών φαινομένων στην ψυχή των ευαίσθητων, γοητευτικών αλλά και αμφιλεγόμενων χαρακτήρων του.
Ο αναγνώστης παρακολουθώντας τις εξομολογήσεις τους γίνεται την ίδια στιγμή κατήγορος και συμπαθών. Κανείς από τους ήρωες δεν είναι κατακριτέος ούτε όμως και αθώος • όλοι συμπεριφέρονται παράλογα αλλά τα κίνητρά τους είναι δικαιολογημένα.
Τρεις όροφοι, τρεις συγκλονιστικοί χαρακτήρες, τρία και τα επίπεδα της συνείδησης – το “id”, το “εγώ” και το “υπερεγώ”- σύμφωνα με το ψυχαναλυτικό μοντέλο του Φρόιντ το οποίο υπαινίσσεται ο Νεβό, δημιουργούν ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα με χαρακτήρες που αναζητούν ενθάρρυνση , κατανόηση, εξηγήσεις και δικαιολογίες για τις παρορμητικές ενέργειές τους.
➖<<Τα τρία επίπεδα της ψυχής δεν υπάρχουν μέσα μας […] Υπάρχουν στον χώρο ανάμεσα σ’ εμάς και κάποιον άλλον, στο διάστημα ανάμεσα στο στόμα μας και το αυτί εκείνου στον οποίο διηγούμαστε την ιστορία μας. Κι αν δεν υπάρχει τέτοιος άνθρωπος, δεν υπάρχει ιστορία. Αν δεν υπάρχει τέτοιος άνθρωπος, να του αποκαλύψουμε μυστικά και να ακονίσουμε πάνω του αναμνήσεις και να βρούμε παρηγοριά σ’ αυτόν, τότε μιλάμε σε έναν αυτόματο τηλεφωνητή…>>
Ένα ιδιαίτερο, απολαυστικό βιβλίο με άριστη επιμέλεια και εξαιρετική απόδοση στα ελληνικά από την Λουΐζα Μιζάν, μεταφράστρια εβραϊκής λογοτεχνίας.
◾ Λίγα λόγια για τον συγγραφέα
Ο Εσκόλ Νεβό γεννήθηκε στην Ιερουσαλήμ το 1971. Σπούδασε κειμενογράφος στη Σχολή Τίρζα Γκρανότ και ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ. Σήμερα διευθύνει τη μεγαλύτερη ιδιωτική σχολή δημιουργικής γραφής στο Ισραήλ και θεωρείται ο μέντορας πολλών νέων ανερχόμενων συγγραφέων. Έχει εκδώσει μυθιστορήματα, συλλογές διηγημάτων και αφηγήματα. Ο ίδιος είναι ιδιαιτέρως αγαπητός στους αναγνώστες και όλα του τα βιβλία έχουν συμπεριληφθεί στις λίστες των ευπώλητων τίτλων. Το έργο του έχει μεταφραστεί σε πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες. Το μυθιστόρημα “Τρεις όροφοι” (2015) είναι το τελευταίο του βιβλίο και το πρώτο που μεταφράζεται στην ελληνική γλώσσα. Τα υπόλοιπα έργα του: Ο Τσίμερ στο Γκιβατάιμ (2001), Εγχειρίδιο γι’ αυτούς που χώρισαν πρόσφατα (2002), Τέσσερα σπίτια και νοσταλγία (2004), Ευχές Παγκοσμίου Κυπέλλου (2007), Ο μπαμπάς της Αμαλίας ταξιδεύει στην Αυστραλία (2010), Άγνωστος τόπος (2011), Το τελευταίο τελετουργικό λουτρό στη Σιβηρία (2013).
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.