Δυο ονόματα, δυο γυναίκες ΙΑΣΜΗ και ΧΑΤΙΣΕ, δύο πρόσωπα τόσο ίδια μα και τόσο διαφορετικά, «ανυποψίαστα τόσο κοντά η μία με την άλλη», που γύρω τους οικοδομούνται δύο μυθιστορήματα που συγκλονίζουν με την πλοκή, την άρτια δομή, την ιστορία, τις περιγραφές μιας άλλης εποχής, μιας άλλης ζωής τυλιγμένης με μια ομίχλη να πλανάται τριγύρω.
Είναι από τα λίγα αναγνώσματα που μετά το τέλος τους, δεν σου κάνει καρδιά να πιάσεις κάτι άλλο στα χέρια σου, αφήνει τόσο ανεξίτηλα στον αναγνώστη τα σημάδια του, τους χαρακτήρες που περιγράφει, μια αύρα που σε γοητεύει, που σε μαγεύει.
Μόνο ένας άντρας θα μπορούσε με τέτοιο τρόπο να περιγράψει την γυναικεία ομορφιά, την τελειότητα, τον έρωτα δύο ανθρώπων και μόνο ένας αρχιτέκτονας θα μπορούσε να δώσει με τόσο δεμένο τρόπο τα αρχιτεκτονικά οικοδομήματα της εποχής, τις λεπτομέρειες, να φωτογραφίζει τόσο αριστοτεχνικά τις λέξεις, να ζωγραφίζει τις εικόνες… και ο κύριος Νίκος Γούλιας, έχει αυτό το μοναδικό ταλέντο, αυτό το μοναδικό προνόμιο!
Από το πρώτο κιόλας μυθιστόρημα, την μαγευτική ΙΑΣΜΗ, το ταξίδι αρχίζει μαζί με την ιστορία να ξετυλίγει το κουβάρι μιας εποχής άγνωστης στους πιο πολλούς. Η καταστροφή από τη μια και η δημιουργία από την άλλη, άρρηκτα δεμένες μεταξύ τους μας εξιστορούν πώς από άρχοντες στον τόπο τους οι Χιώτες κατέληξαν να φτάσουν ζητιάνοι στη Σύρο. Όμως το μεράκι υπάρχει μέσα στον άνθρωπο και όχι στον τόπο που ζει και βλέπουμε πως από το τίποτα κατάφεραν να χτίσουν μια καινούρια ζωή, να αφήσουν ιστορία. Ζηλεύεις πραγματικά τον τρόπο ζωής στην νεοαναγειρόμενη Σύρο, δεν μπορείς να πιστέψεις πως ήταν τόσο προοδευτικοί, είχαν τέτοιο πολιτισμό, τόσο μπροστά από την εποχή τους.
Ταξιδεύεις κι εσύ με την «Φανερωμένη», ακούς την ντοπιολαλιά, μυρίζεις τη μαστίχα, τη γεύεσαι…
Τα ατέλειωτα ταξίδια τους από τη Χίο στη Σύρο, στη Σμύρνη, κάτω από αντίξοες καιρικές συνθήκες, κάτω από αδιευκρίνιστα συναισθήματα φόβου, «μέχρι η σκέψη να γίνει φόβος και ο φόβος πανικός…»
Και φυσικά η απίστευτη ερωτική ιστορία του Νικόλα με την Ιάσμη, συναισθήματα πρωτόγνωρα που σε κάνουν να αναρωτιέσαι αν είναι δυνατόν να υπάρχει ένας τέτοιος έρωτας και να μένεις με το αναπάντητο «γιατί» να πλανάται τριγύρω…
Είναι όμως ένα ταξίδι που συνεχίζεται και απαντάει σε πολλά ερωτήματα με το δεύτερο βιβλίο, τη σιωπηλή ΧΑΤΙΣΕ.
Μια γυναίκα μυστήριο που ενώ γύρω της γίνονται τα πάντα, γύρω από εκείνη οι ήρωες, πρωταγωνιστές και κομπάρσοι ζουν τις ζωές τους, λίγοι είναι εκείνοι που βιώνουν την πραγματικότητα.
Κι ενώ το ταξίδι στο χρόνο συνεχίζεται, τη μια φορά μας ταξιδεύει στο μακρινό παρελθόν και την άλλη στο παρόν που περιγράφει, ο αναγνώστης αντιλαμβάνεται πώς κλειδώνουν τα κομμάτια στο παζλ που άφησε μισό.
Ο τρόπος και ο λόγος που γίνονται κάποια γεγονότα στη ζωή δεν είναι ποτέ τυχαίος, πάντα κάτι γίνεται, κάτι γεννιέται όταν πεθαίνει κάτι άλλο…
Η σιωπή μπορεί να είναι τόσο δυνατή, μπορεί να έχει τη δύναμη να στήσει ολόκληρες σκηνές στην καθημερινότητα και οι απλοί αλλά αληθινά αγνοί άνθρωποι να μπορούν να απολαύσουν απλόχερα την ευτυχία που τους δίνει μια σιωπηλή ματιά, μια βουβή σκέψη.
Λατρεύεις χαρακτήρες σαν το Ζοζέφ και την Πηνελόπη, σαν το Στέφανο και τη Μαριώ, αληθινούς μαχητές της ζωής, συνοδοιπόρους στα πάντα μέχρι το τέλος…
Και όπως συμβαίνει και στην πορεία του καθενός, τα χρόνια περνάνε χωρίς να αντιδρούμε σε κάποια πράγματα που θεωρούμε δεδομένα, άνθρωποι περνάνε αφήνοντας το στίγμα τους και φεύγουν χωρίς ποτέ να μάθουμε τι απέγιναν ή γιατί χάθηκαν.
Αυτό που μαγεύει κυριολεκτικά όμως, ειδικά στη ΧΑΤΙΣΕ, είναι η αρχιτεκτονική ματιά στα οικοδομήματα που περιγράφει, στον τρόπο ζωής που είναι λες και είσαι από κάπου και παρακολουθείς αυτά που διαβάζεις να παίρνουν μορφή μπροστά σου. Η τελειότητα της μυστηριακής γυναίκας, η αύρα της, η σιωπή της μαζί με το περιβάλλον στο οποίο είναι τοποθετημένη είναι ένα αριστούργημα οπτικής ένα ολοκληρωμένο έργο από έναν ταλαντούχο ζωγράφο, σαν τον Πάολο.
Η υπέροχη γραφή του κυρίου Γούλια θα μπορούσε και θα έπρεπε να κάνει τους αναγνώστες να γίνουν πιο εκλεκτικοί στο τι αποζητούν να διαβάσουν, στο τι θα τους μείνει στο τέλος.
Τουλάχιστον όμως, ελπίζω να καταφέρει να αφήσει το στίγμα του στην πρόσκαιρη ζωή μας, να μας διδάξει λίγα πράγματα για το μακρινό παρελθόν μας και να καταφέρει να διαλύσει την ομίχλη που σκεπάζει γύρω της τα πάντα…
Ιουλία Ιωάννου
