ΝΙΚΟΣ ΨΙΛΑΚΗΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΚΑΡΜΑΝΩΡ
ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ
➖”Αναρωτιέμαι καθώς γράφω τούτες τις γραμμές τι είναι η ζωή του ανθρώπου. Κι απαντώ: μνήμη και λήθη. Στιγμές που κρησάρισε ο νους, άλλες τις κράτησε κι άλλες τις πέταξε“.
Ο βασικός ήρωας στην ΚΡΑΥΓΗ ΤΩΝ ΑΠΟΝΤΩΝ επωμίζεται τον ρόλο του αφηγητή του προσωπικού του ημερολογίου, όπως αυτό καταγράφεται στο μυθιστόρημα της ζωής του.
Περιγράφει τις περιπλανήσεις του στον δικό του κόσμο που τον συνθέτουν στρώματα από αλλεπάλληλες ιστορικές στιγμές.
Τις στιγμές αυτές κρατάει φυλαγμένες μέσα στα χειρόγραφα του με τον πρόλογο και τον επίλογο της ιστορίας του να γράφεται σε δεύτερο χρόνο από τον μαθητή και αργότερα βοηθό και συνεργάτη του, τον Μύρωνα.
➖”…έτρεξα να αγοράσω μελάνι για την πένα μου. Οι σελίδες της ζωής μου ζητούσαν να τις σώσω από τη λήθη…“
Το χρονικό της ζωής του Φίλιππου Δαμιλά έχει αφετηρία το έτος 1909 όταν, δεκαεξάχρονος, μεταναστεύει από την Κρήτη στην Αμερική και, διατρέχοντας ταξιδιωτικούς κύκλους, καταλήγει να ζει μόνιμα πίσω στην πατρίδα μέχρι το 1974 σε μεγάλη ηλικία, όταν δοκιμάζονται οι ψυχικές αντοχές και ο άνθρωπος γίνεται περισσότερο ευάλωτος.
Οι σελίδες της ζωής του συμπληρώνονται με βάση τις οικογενειακές συγκυρίες και ορίζονται από πολιτικά ιστορικά γεγονότα – από τους Βαλκανικούς πολέμους μέχρι τη δικτατορία – συνθήκες που άλλες τις βιώνει τραγικά και άλλες τον επηρεάζουν παράπλευρα.
Το Δ’ Σώμα Στρατού, στο οποίο τυχαίνει να υπηρετεί εθελοντικά, μεταφέρεται με τον σιδηρόδρομο στο Γκαίρλιτς (Görlitz)της Σιλεσίας. Εκεί έχει αποφασιστεί να ταξιδέψουν οι περίπου 6.500 στρατιωτικοί και κάποιοι χωροφύλακες σύμφωνα με την τραγική συνεννόηση του βασιλιά Κωσταντίνου με τον Κάιζερ για δήθεν “φιλοξενία” του Σώματος στη Γερμανία πριν την επικείμενη Βουλγαρική εισβολή στη Μακεδονία.
Ο Φίλιππος εγκλωβίζεται μαζί τους στη Γερμανική πόλη από το 1916-1919 και, στις εξόδους από το στρατόπεδο, αγωνίζεται να αισθανθεί ότι είναι ζωντανή οντότητα με ανάγκες και αισθήματα.
Μυείται στην τέχνη της φωτογραφίας που “μιλάει”, όπως ένας πίνακας ζωγραφικής, και μέσα από αυτήν ανιχνεύεται και προσδιορίζεται η ψυχοσύνθεση εκείνων που ποζάρουν και “αφηγούνται” τη ζωή τους ανάλογα με τη στάση του σώματος και την έκφραση του προσώπου.
Η φυσική παρουσία μιας Γερμανίδας για τη φωτογράφιση του πορτρέτου της γίνεται η αιτία της γνωριμίας και της αρχής μιας καταλυτικής για τη ζωή του ερωτικής σχέσης.
➖”Άλλο να ιστορείς γεγονότα κι άλλο να ψηλαφίζεις ψυχές. Πόσο άκαμπτη γίνεται η Ιστορία όταν αφήνει απέξω τους μέσα μας κόσμους!“
Οι σημειώσεις που κρατάει αποτελούν τη μακρά αφήγηση με τις αναπολήσεις του παρελθόντος που γίνεται τώρα μέσα από τα προσωπικά του χειρόγραφα, όπου με επιμέλεια έχει διαφυλάξει τις σκέψεις του. Οι μνήμες με τη δύναμη της ψυχής απελευθερώνονται κατά διαστήματα και ζωντανεύουν εικόνες σε ένα περιβάλλον ρευστό και ένα μέλλον απροσδιόριστο.
➖”Απρόβλεπτο πράμα η μνήμη. Ανίκητο. Έρχεται ξαφνικά, σε αρπάζει και σε εκσφενδονίζει σε άλλους χρόνους, σε καιρούς που εκείνη διαλέγει. Ξέρει να ανασέρνει από τα σκότη το φως, ξέρει και να το κρύβει στα σκότη…“
Ο Νίκος Ψιλάκης συγχρονίζει τον εξαιρετικό λογοτεχνικό του βηματισμό με την αληθινή ιστορία και τη συγγραφή από τις απίστευτες, ανέκδοτες μαρτυρίες ανθρώπων, τις οποίες συμπληρώνει με τη δική του δημοσιογραφική έρευνα. Θωρακίζει το κείμενο δεξιοτεχνικά, αλλά το αφήνει να αναπνέει ελέγχοντας τον ρυθμό και τα συναισθήματα που αποπνέει.
➖”…Κι ακούω το σάλαγο των ψυχών που κάποιες άλλες αφέγγαρες νύχτες ένιωσαν μάνητα θεία κι άφησαν πίσω τους την αιχμαλωσία τη στιλβωμένη του Γκαίρλιτς. Και λέω ξανά και ξανά. Δεν ήταν απόδραση, δεν ήταν φευγιό, ήταν η κραυγή των απόντων. Όλες οι απουσίες είναι κραυγές“.
Η επιμελημένη έκδοση του ιστορικού – κοινωνικού μυθιστορήματος με το σημειολογικό εξώφυλλο και τον ευρηματικό τίτλο ολοκληρώνεται με τον οξυδερκή τρόπο διαχείρισης της πλοκής.
Ο σαρωτικός λόγος προσαρμοσμένος κατάλληλα, ευκρινής και πειστικός, επιταχύνεται με μία αδιάκοπη ροή και χρωματίζεται από ποίηση και τέχνες στο ποιοτικό πεδίο.
➖”…σαν την σκιά είναι κι η μνήμη, όπου κι αν πάμε θα μας ακολουθεί, φτάνει να υπάρχει κάποιο φως να φωτίζει τον δρόμο μας“.
Ο Νικος Ψιλάκης είναι δημοσιογράφος και συγγραφέας λογοτεχνικών, ιστορικών και λαογραφικών βιβλίων. Έχει τιμηθεί με το βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών και το βραβείο “Νίκος Καζαντζάκης” για την προσφορά του στα γράμματα.
Ανάμεσα στις πολλές δραστηριότητες του περιλαμβάνονται οι επιμέλειες σεναρίων για περισσότερα από 80 ντοκιμαντέρ στην ΕΡΤ (1986-1993) και η πραγματοποίηση πολλών εκθέσεων φωτογραφίας.
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.