Τον Οκτώβρη του 2018 κυκλοφόρησε στα Ελληνικά το κοινωνικό-ιστορικό μυθιστόρημα του Γερμανού συγγραφέα Bernhard Schlink με τίτλο «Όλγα». Πρόκειται για ένα ακόμη έργο νομικού Σλινκ, που ζει μεταξύ Βερολίνου και Νέας Υόρκης και γνώρισε παγκόσμια επιτυχία με το best seller «Διαβάζοντας στη Χάννα», που μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο με τίτλο «Σφραγισμένα χείλη» και κέρδισε το Όσκαρ πρώτου γυναικείου ρόλου για την ερμηνεία της Kate Winslet. O 75χρονος σήμερα Σλινκ έχει λάβει πολλές λογοτεχνικές διακρίσεις σε Γερμανία και άλλες χώρες, τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε 54 γλώσσες, ενώ στα Ελληνικά κυκλοφορούν από τις εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ. Η μετάφραση έγινε από τον Απόστολο Στραγαλινό, που τονίζει πως για να μεταφράσει ένα βιβλίο πρέπει : να του αρέσει πολύ και να μπορεί να προσαρμόσει τη γλώσσα στις απαιτήσεις του Έλληνα αναγνώστη.
Σε 293 σελίδες, με πυκνό, απλό και χειμαρρώδη λόγο, χωρίς τίποτα το περιττό και βαρετό, τα νήματα της ιστορίας κινεί μια δυναμική και ασυμβίβαστη γυναίκα η Όλγα. Η μαεστρία του συγγραφέα έγκειται στο ότι χωρίς να κουράζει με ιστορικά στοιχεία, παρουσιάζει τη ζωή της ηρωίδας σε ένα χρονικό πλαίσιο, που αρχίζει από το 1871 (Γαλλοπρωσικό πόλεμο και ίδρυση του γερμανικού Ράιχ), εκτείνεται στην εποχή της γερμανικής αποικιοκρατίας, στον 1ο και το 2ο Παγκόσμιο πόλεμο, την ανοικοδόμηση και το Μάη του ’68 και φτάνει ως τις μέρες μας. Τα τραύματα από το παρελθόν, οι προκαταλήψεις, ο ταξικός αποκλεισμός, εξηγούν τις επιλογές της Όλγας και τη δυσκολία των υπόλοιπων προσώπων του βιβλίου να ευτυχήσουν.
Στο πρώτο μέρος (25 κεφάλαια στις σελίδες 1-115) : η Όλγα μεγαλώνει φτωχικά στο Μπρέσλαου της κάτω Σιλεσίας με τη βοήθεια μιας γειτόνισσας, μέχρι που οι βιοπαλαιστές γονείς της πεθαίνουν από τύφο και η γιαγιά της την παίρνει στην Πομερανία. Εκεί αρνείται να αλλάξει το όνομά της, αγαπάει τα γράμματα και πιέζει το δάσκαλο να της δανείζει βιβλία, για να μορφωθεί. Είναι μόνη, ώσπου γνωρίζει το Χέρμπερτ, γιο μιας πλούσιας οικογένειας του χωριού και την αδερφή του Βικτώρια και γίνονται φίλοι. Η φιλία εξελίσσεται σε ένα μεγάλο έρωτα, ζουν όμορφες στιγμές, κάνοντας περιπάτους στα δάση, με ανυπέρβλητες όμως ταξικές διαφορές. Εκείνη σπουδάζει δασκάλα, εκείνος μπαίνει στη φρουρά του πεζικού και μετά φεύγει για την Αφρική, όπου συμμετέχει στη γενοκτονία των χερέρο, διακατεχόμενος από την ιδέα για τη Μεγάλη Γερμανία. Η Βικτώρια φροντίζει για τη μετάθεση της Όλγας στην Πρωσία, οι γονείς του Χέρμπερτ απειλούν πως θα τον αποκληρώσουν αν την παντρευτεί, οι δυο τους αλληλογραφούν και ζουν για λίγο μαζί, ώσπου εκείνος αποφασίζει να ταξιδέψει: Αργεντινή, Βραζιλία, Σιβηρία και τελικά στην Αρκτική, όπου και χάνεται. Εκείνη ελπίζει και τον περιμένει, ζει με τον γιο τους Άικ (όπως προκύπτει από τις επιστολές), ο οποίος στα 1936 της ανακοινώνει ότι ανήκει στα Ες Ες. Χάνει την ακοή της, απολύεται από την εργασία της, μαθαίνει για το θάνατο της γιαγιάς της, γνωρίζει την προσφυγιά μετά το 1945 και εργάζεται ως μοδίστρα σε μια οικογένεια μέχρι το 1950.
Στο δεύτερο μέρος (28 κεφάλαια στις σελίδες 117 – 211): η ασυμβίβαστη Όλγα δένεται με το Φέρντιναντ, γιο της πολύτεκνης οικογένειας στην οποία ράβει και μετέπειτα κληρονόμο της. Ο ίδιος αφηγείται τις επισκέψεις, τις βόλτες, τις συζητήσεις για το Χέρμπερτ και τον Άικ. Η Όλγα αισθάνεται ευθύνη, που δεν μπόρεσε να συγκρατήσει τον αγαπημένο της και να του αλλάξει ιδέες και που τον ηρωοποίησε στο γιο τους. Θεωρεί υπεύθυνο για την κατάσταση στη Γερμανία το Βίσμαρκ και ένα βράδυ στα 1971, στα 90 της τραυματίζεται σοβαρά, προσπαθώντας να καταστρέψει το άγαλμά του. Πεθαίνει μετά από λίγο, ενώ για όλα φροντίζει ο κληρονόμος της. Η επίσκεψη της δημοσιογράφου Αντελχάιντ και εγγονής της Όλγας, τον οδηγούν σε ταξίδια και αγορά 31 επιστολών και μιας καρτ ποστάλ.
Στο τρίτο μέρος (σελίδες 213 ως τέλος): μία ευρηματική επινόηση του συγγραφέα, που μέσα από το περιεχόμενο των ανεπίδοτων επιστολών (1913-1915, 1936, 1939, 1956, 1971) καταγράφονται λεπτομέρειες από τη ζωή της Όλγας, οι απόψεις της, η τελευταία της επιθυμία λίγο πριν το θάνατό της το 1971 και απαντώνται ερωτήματα που προκύπτουν από την ανάγνωση . Τέλος, παρατίθενται σκέψεις του αφηγητή για τον εαυτό του και μελλοντικές ενέργειές του.
Θεωρώ πως είναι ένα συγκλονιστικό πολυεπίπεδο έργο, που προβληματίζει έντονα πολιτικά τον αναγνώστη για το ρόλο της Γερμανίας παλιότερα και σήμερα, για την άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων στην Ευρώπη. Κατά το συγγραφέα η ηρωίδα, που μας εμπνέει σεβασμό με την αξιοπρέπεια, την αντίσταση και την περιφρόνησή της στο ναζισμό, αν ζούσε σήμερα «θα της φαινόταν υπερβολική η εξέλιξη της Ευρώπης και του παγκοσμιοποιημένου κόσμου». Και φυσικά ο προβληματισμός επιτυγχάνεται με την άψογη μετάφραση του Στραγαλινού και την ακούραστη και ευρηματική γραφή του Σλινκ.
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.