Κριτική της Βιργινίας Αυγερινού για το βιβλίο “Πού ανήκω επιτέλους;”

Συγγραφέας: ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΜΕΛΙΣΣΑ-ΧΑΛΚΙΟΠΟΥΛΟΥ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΜΙΧΑΛΗ ΣΙΔΕΡΗ

«… Όλοι οργιζόμαστε όταν μας φέρονται άσχημα. Δηλητήριο όμως είναι η οργή για την ψυχή. Γιατί κάνει τον άνθρωπο θηρίο…»
Το «Πού ανήκω επιτέλους;» της κ. Χρυσούλας Μελισσά – Χαλκιοπούλου, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μιχάλη Σιδέρη, είναι ένα βιβλίο που δικαιωματικά ανήκει στην λεγόμενη Νεανική-Εφηβική λογοτεχνία, παραμένει ωστόσο ένα αρκετά δύσκολο είδος λογοτεχνίας, αφού μπορεί να συγκαταλεγεί στα cross-over μυθιστορήματα. Ο συγγραφέας θα πρέπει να προσεγγίσει το αναγνωστικό του κοινό με προσοχή και σύνεση, «μπαίνοντας στην θέση» των αναγνωστών του, προσπαθώντας να «αγγίξει» τον ψυχισμό τους, να μην κουράσει για να «διαβαστεί» και να περάσει τα μηνύματα που θέλει, χωρίς να στερήσει την απόλαυση της ανάγνωσης ενός μυθιστορήματος στους νεαρούς αναγνώστες.
Στην προκειμένη περίπτωση, το συγκεκριμένο βιβλίο, έχει γραφτεί από Ψυχολόγο που ταυτόχρονα είναι και παιδαγωγός, ειδικός στην Εφηβική ηλικία, οπότε αυτό από μόνο του αποτελεί εγγύηση για το αποτέλεσμα, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά στην προσέγγιση του νεανικού αναγνωστικού κοινού.
«…Άλλωστε, πώς να εξηγήσει κανείς αυτόν τον κόσμο σε ένα παιδί χωρίς να το απογοητεύσει ή να το πληγώσει; …»
Αννέτα, η πρωταγωνίστρια. Ένα μικρό μαύρο κορίτσι, που παρακολουθούμε από την έκτη δημοτικού, έως την ενηλικίωσή της, από την φοίτησή της στο γυμνάσιο έως την εισαγωγή της στο Πανεπιστήμιο. Αφηγήτρια η ίδια, μέσω της πρωτοπρόσωπης, απλής και κατανοητής γραφής της συγγραφέως. Η Αννέτα, έχει υιοθετηθεί από Έλληνες γονείς, το γνωρίζει και νοιώθει τυχερή παρά το γεγονός ότι μεγαλώνει με λευκούς γονείς. Ένα καλοσυνάτο παιδί που καταφέρνει με τον τρόπο της, όχι μόνο να προσεγγίσει τον Βασίλη, τον συμμαθητή που δεν της φερόταν καλά, αλλά και να καταφέρει, μια φιλία που δεν ξεκινά και με τους καλύτερους οιωνούς, να αλλάξει και τελικά, αυτό το παιδί να γίνει ο καλύτερός της φίλος.
«… Αυτός είναι ο καλύτερός μου φίλος. Του εμπιστεύομαι τα μυστικά μου κι εκείνος ξέρει τι να μου πει ή τι να μη μου πει… Χαίρεται ο ένας με τις χαρές του άλλου και μοιραζόμαστε λύπες και όνειρα…»
Η επιλογή της πρωταγωνίστριας ως μαύρο κορίτσι, μάλλον δεν είναι τυχαία. Τα παιδιά θα αναγνωρίσουν ίσως, την διαφορετικότητα, τόσο στο χρώμα, όσο και στην θρησκεία, στις πολιτιστικές και πολιτισμικές διαφορές θα προβληματιστούν από τις προκαταλήψεις και θα νοιώσουν την δυσκολία της αφομοίωσης στο δικό τους κοινωνικό σύνολο. Θα κατανοήσουν πως, πρέπει να δεχτούν τον άλλον όπως είναι, αφού κι εκείνος προσπαθεί και σέβεται. Θα δουν ότι η ζωή δεν είναι εύκολη, δεν χαρίζεται και θέλει συνεχή προσπάθεια και αγώνα, όπως αυτός των πρωταγωνιστών, προκειμένου να πετύχουν την εισαγωγή τους στο πανεπιστήμιο. Θα δουν με ποιο τρόπο ξεπερνιούνται οι δυσκολίες, καθώς και πώς διαμορφώνονται οι «σχέσεις» τους με τους ενήλικες.
«… Οι αναμνήσεις των παιδικών μας χρόνων μένουν ανεξίτηλα χαραγμένες μέσα μας και με έναν περίεργο τρόπο μας επηρεάζουν…»
Το υποσυνείδητο γενικά ερώτημα των εφήβων «Που ανήκω;», το ψάξιμο της «ταυτότητάς τους» με τις μικροεκρήξεις τους, η υιοθεσία, η αμέριστη αγάπη της οικογένειας προς το παιδί και μάλιστα της ευρύτερης οικογένειας, οι συμβουλές της γιαγιάς, του παππού, των γονιών και πώς το παιδί «νοιώθει» την αγάπη τους, η αξία της φιλίας, ο ρατσισμός, τα συναισθήματα του παιδιού που δέχεται την κοροϊδία στο σχολείο με τον σχολικό εκφοβισμό, έντονο φαινόμενο της εποχής μας, το διαζύγιο των γονιών και οι επιπτώσεις του στον ψυχισμό του παιδιού, μέσω του Βασίλη που το «ζει» είναι οι έννοιες και οι αξίες που θα συναντήσουν οι νεαροί αναγνώστες, στις σελίδες αυτού του βιβλίου.
Το «Πού ανήκω επιτέλους;», δεν είναι ένα σύγγραμμα ψυχολογίας, ούτε ένα δοκίμιο, είναι εφηβική λογοτεχνία, με πλοκή, αληθινούς χαρακτήρες και γρήγορη ροή. Είναι γραμμένο έτσι ώστε μέσα από ένα ευχάριστο ανάγνωσμα, οι νέοι να αποκομίσουν πολλά.
«…Βυθίστηκα στις σκέψεις μου ενώ στα αυτιά μου ηχούσε ακόμη ο λόγος της. Μίσος; Είναι δυνατόν; Κι αν αυτό ακριβώς νιώθουν κάποιοι; Μίσος! Λέξη δυνατή, σαν τα συναισθήματα που ξεσηκώνει. Σαν τις συνέπειες που προκαλεί και συντρίβει σχέσεις και φιλίες, οι οποίες θα μπορούσαν να πλουτίσουν την ζωή μας…»

«Μέσα από μια σύγχρονη ιστορία παρουσιάζονται οι διαφορετικοί χαρακτήρες δύο παιδιών. Η Αννέτα είναι ένα μαύρο κορίτσι, υιοθετημένο από λευκούς γονείς. Με αυτούς αλλά και την υπόλοιπη οικογένειά της –παππού, γιαγιάδες και νονά– συζητά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει. Αν και δεν βρίσκει πάντα λύσεις στις συμβουλές ή τις διδακτικές ιστορίες τους, αναγνωρίζει την αγάπη και την κατανόηση που της δείχνουν.
Ο Βασίλης είναι ο συμμαθητής που την κακομεταχειριζόταν κρυφά και φανερά, αλλά γίνεται τελικά –χάρη στον έξυπνο και καλοσυνάτο τρόπο της– ένας πιστός φίλος. Έχει όμως κι αυτός τα δικά του προβλήματα, με το διαζύγιο των γονιών του. Η φιλία τους θα ανθίσει από την έκτη δημοτικού ως το τέλος του λυκείου, αλλά και θα δοκιμαστεί.
Οι σκέψεις και η συμπεριφορά των παιδιών αλλάζουν μέσα από διάφορες εμπειρίες –όπως τα ταξίδια τους και η επαφή με άλλους πολιτισμούς και ανθρώπους, οι εφηβικοί τους έρωτες, οι αρρώστιες, που αγγίζουν ακόμα και τη νεαρή ηλικία– και επηρεάζονται από τη στάση των ενηλίκων. Φυσικά αλλάζουν κι αυτοί μαζί με τα παιδιά κι έτσι τίποτα (σχέσεις, φιλίες και έρωτες) δεν εξελίσσεται όπως αρχικά φαινόταν.
Στο βιβλίο αυτό η συγγραφέας κάνει ένα… παιχνίδι γύρω από τον τρόπο που σκέφτονται οι ενήλικες και τα παιδιά, καθώς αναπτύσσονται παράλληλα οι ζωές τους. Ο τρόπος γραφής της αλλάζει και στις δύο περιπτώσεις, όπως και από κεφάλαιο σε κεφάλαιο, ακολουθώντας με τρυφερότητα το πέρασμα των πρωταγωνιστών της στην ενηλικίωση.»

(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Share on Facebook

Tweet

Follow us

Save