Συγγραφέας του βιβλίου «Στην κόχη της μοίρας» – Εκδόσεις «Αρμός»

Η Μυρτώ γεννήθηκε σε μία οικογένεια που οι αρχές και οι αξίες έπαιζαν καθοριστικό ρόλο. Τη βλέπουμε στο μυθιστόρημα της Μαρίας Καμηλάκη – Μονογιαννάκη να ζει «Στην κόχη της μοίρας» όταν αποφασίζει να παραιτηθεί από τον κυνηγημένο της έρωτα και να παντρευτεί έναν άντρα που θα την προδώσει. Την παρατηρούμε «να είναι αγκιστρωμένη στα πρέπει που αναστέλλουν και ποδοπατούν τα θέλω» της. Όμως, δε σταματάει ποτέ να ονειρεύεται και να αγωνίζεται για να πετύχει τα όνειρά της, στέλνοντας σπουδαία μηνύματα σ’ εμάς τους αναγνώστες. Όπως λέει στο Vivlio-life η συγγραφέας, πρέπει να υπερασπιζόμαστε το ήθος, τις αξίες, τα όνειρά μας με πάθος, αφιερώνοντας την ύπαρξή μας. «Το ζητούμενο είναι να ζήσουμε κόντρα σε αυτούς που μας κλέβουν τις ελπίδες και μας φαλκιδεύουν το όνειρο καλύτερα να πορευόμαστε με την πίκρα, την αγωνία και την προσμονή παρά με τη γλύκα μιας ανώφελης φυγής».

Χαρακτηρίζετε το μυθιστόρημά σας «μια ιστορία πραγματικότητας και μυθοπλασία. Υπάρχουν προσωπικά βιώματα «Στην κόχη της μοίρας;»
Πράγματι είναι μια ιστορία πλεγμένη με πραγματικότητα και μυθοπλασία. Είναι το πρώτο μου μυθιστόρημα. Ήθελα να το στηρίξω σε γερά θεμέλια. Ξεκίνησε λοιπόν η ηρωίδα μου (η Μυρτώ), από την Κρήτη που κατάγομαι και γνωρίζω καλά τα μέρη, τη νοοτροπία και τις συνήθειες της εποχής. Τα γεγονότα όμως και οι ήρωες είναι φανταστικοί. Επίσης η ηρωίδα μου είναι δασκάλα. Αυτό, γιατί λατρεύω το επάγγελμα μου, το γνωρίζω καλά και μπορούσα να μπω στην ψυχοσύνθεση της ηρωίδας μου και να δώσω πνοή στη φαντασία μου. Μάλιστα αναφέρομαι στα μέρη που υπηρέτησα κι αγάπησα όπως Μακεδονία, Αθήνα… με εξαιρετικά βιώματα πλεγμένα στον μύθο. Όμως το μυθιστόρημα ξεφεύγει από τα γεωγραφικά πλάτη της Ελλάδας. Ξετυλίγεται σαν κουβάρι, φτάνει σε άλλες ηπείρους, για να ζήσει μοιραίες καταστάσεις σε υπερατλαντικά ταξίδια που καθορίζουν τη ζωή των ηρώων μου. Εδώ η μαγεία της φαντασίας με εργαλείο το μολύβι κάνουν τον αναγνώστη να συνοδοιπορεί, να ταυτίζεται και να νιώθει τον παλμό των ηρώων.
Μυρτώ. Μιλήστε μου για τον χαρακτήρα της ηρωίδας σας. Ας γνωρίσουμε την οικογένεια την κλειστή κοινωνία που γεννήθηκε και γνώρισε τον κόσμο αυτό το χαρισματικό κορίτσι.
Είμαι πολύ συγκινημένη, από την κριτική εξαιρετικών αναγνωστών μου που η ψυχογραφία της ηρωίδας μου, όπως παρουσιάζεται στο βιβλίο, τους μάγεψε. Ένας σπουδαίος συγγραφέας, κριτής και παρουσιαστής βιβλίων, που δεν γνωρίζω προσωπικά, (κ. Αδάμος Μουσουρής) όταν το διάβασε έγραψε στην κριτική του πως στάθηκε ιδιαίτερα στη διεισδυτική ψυχογραφία της, που τη σμιλεύω μοναδικά.. Χαρακτηριστικά την ονομάζει «Τραγική ηρωίδα των ελπίδων και των συνεχών διλημμάτων. Τραγική στην υπεράσπιση ωραίων υποθέσεων και προικισμένη με ευαισθησίες και χαρίσματα».
Η ηρωίδα γεννήθηκε σε μία οικογένεια που οι αξίες κι οι αρχές έπαιζαν πρωταρχικό ρόλο, καθορίζοντας τη μοίρα των παιδιών τους. Η ζωή της ήταν αγκιστρωμένη στα «πρέπει» που αναστέλλουν και ποδοπατούν τα «θέλω». Όμως εκείνη δεν σταματάει να ονειρεύεται και να αγωνίζεται. Αντίθετα εμπνέει. Φαίνεται να υποτάσσεται, και να υπακούει στο πεπρωμένο της, αλλά μέσα της παραμένει ελεύθερη και ανυπόταχτη κάνοντας ένα αέναο αγώνα να πετύχει τα όνειρά της.
«Η Μυρτώ θα μείνει εδώ στο χωριό. Δεν χρειάζονται γράμματα οι κοπελιές. Θα σπουδάσουν μόνο τα αγόρια», ακούει να λέει ο πατέρας στη μάνα. Πόσο θα επηρεάσει αυτός ο διάλογος τη ζωή και το μέλλον της;
Δε θα την επηρεάσει στο μέλλον της ο συγκεκριμένος διάλογος. Η μητέρα της είχε βάλει σκοπό της ζωής της να μην αφήσει κανένα της παιδί ασπούδαστο. Σύμμαχός της ήταν και η δασκάλα της, που την είχε ξεχωρίσει ως μαθήτρια. Αλλά και η ίδια η Μυρτώ που ως τότε ήταν το «καλό» και υπάκουο κορίτσι, έβαλε τα δυνατά της να τον πείσει να εμπιστευτεί τα όνειρά της. Βέβαια στην επιλογή του επαγγέλματος το λόγο είχε και πάλι ο πατέρας της. Η Μυρτώ σεβόταν πολύ τον πατέρα της. Υπάκουσε τη συμβουλή του και της βγήκε σε καλό. Είναι συγκινητική η στιγμή που μαζί βρίσκονται στη αίθουσα του σχολείου για τις εξετάσεις αρτιμέλειας, σύμφωνα με τον τρόπο εισαγωγής τότε στις Παιδαγωγικές Σχολές.
«Πρέπει να κυνηγήσει τα όνειρά της μέσα σε δράση», γράφετε. Περιγράψτε μας τις στιγμές που πρέπει να αναμετρηθεί με τον εαυτό της και να πάρει μεγάλες αποφάσεις.
Από μικρή είχε όνειρα, που δεν τα εγκατέλειψε ποτέ. Την είδαμε παιδί να παλεύει για να αλλάξει το κατεστημένο, να ανοίξει το δρόμο για να σπουδάζουν και οι δύο μικρότερες αδερφές της. Ξεπερνούσε όποια δυσκολία για να ικανοποιήσει την περιέργειά της και για να γνωρίσει κάτι άγνωστο. Την είδαμε να αντιστέκεται και να παίρνει πρωτοβουλίες παρά την ηλικίας της, σε οτιδήποτε στεκόταν εμπόδιο στα όνειρά της. Αναμετρήθηκε η ψυχική της δύναμη, όταν παραιτήθηκε από τον κυνηγημένο της έρωτα και δέχτηκε την απόφαση του πατέρα της να παντρευτεί τον Νικόλα, να αφοσιωθεί σ’ αυτόν, που τελικά την πρόδωσε. Αναμετρήθηκε με τον εαυτό της στον τρόπο διαχείρισης του διαζυγίου της, που ήταν το πρώτο στην κλειστή κοινωνία που ζούσε. Αλλά και ο αγώνας που έδωσε μόνη στο μεγάλωμα τεσσάρων παιδιών δείχνει την μεγάλη ψυχική της δύναμη.
Στο δρόμο για την πόλη, η Μυρτώ αντικρίζει για πρώτη φορά τη θάλασσα. «Ποτέ μην την πλησιάσεις ούτε να βουτήξεις τα πόδια σου. Είναι πνίχτρα και ξελογιάστρα», της λέει ο πατέρας της… Όμως ήταν το πεπρωμένο της…
Ναι, ήταν το πεπρωμένο της. Συμβαίνει πολλές φορές να λέγονται φράσεις, που ύστερα από χρόνια να γίνονται προφητικές. Άθελά του, ο ομιλητής προϊδεάζει το μέλλον. Η ηρωίδα μου έζησε και τις δύο αυτές τραγικές έννοιες των λέξεων σε δυο από τα πιο σημαντικά πρόσωπα της ζωής της.
Ζει ένα έρωτα παράφορο και κυνηγημένο. Τα συναισθήματά της αλληλοσυγκρουόμενα όπως και οι σκέψεις της. Ποιος είναι ο άνθρωπος που θα κάνει την καρδιά της να ριγήσει;
Ο άνθρωπος που ρίγησε την καρδιά της Μυρτώς, είναι ο Ηλίας. Εκείνος παρουσιάστηκε στη ζωή της στα φοιτητικά της χρόνια και από την πρώτη στιγμή που ενώθηκαν οι ματιές τους, γεννήθηκε ένας έρωτας αληθινός, αγνός, αναλλοίωτος, αμφίδρομος και ταχύς. Τα συναισθήματα όμως έγιναν αλληλοσυγκρουόμενα όπως και οι σκέψεις της εξαιτίας τρίτων, που αλλαξοδρόμισαν τις ζωές τους.
Γύρω της όμως υπάρχουν άνθρωποι που δεν βλέπουν με καλό μάτι αυτή τη σχέση. Ποιο ρόλο θα παίξουν τα αδέρφια της ηρωίδας στην πλοκή της ιστορίας σας και ποιοι είναι εκείνοι που θα κρύψουν τα γράμματα των δύο ερωτευμένων;
Αυτό είναι αλήθεια, που δυστυχώς μπαίνουν αδίσταχτα στη ζωή τους με δολοπλοκίες και ανεξέλεγκτες πράξεις για να πετύχουν το στόχο τους. Τα αδέρφια της παίζουν αποτρεπτικό ρόλο στη σχέση αυτή. Έρχεται αντιμέτωπη αυτή η σχέση με τη νοοτροπία των στρατιωτικών αδερφών της, που θεωρούν σύμφωνα με την νοοτροπία της εποχής, ντροπή, προσβολή και ατίμωση να ερωτευτεί η αδερφή. Θεωρούσαν ιερό και απαραβίαστο καθήκον τους, η «αποκατάσταση» της αδερφής να είναι δικό τους μέλημα και δική τους ευθύνη. Εδώ βασίλευαν τα «πρέπει» καταπατώντας τα «θέλω».
Τοn αποτρεπτικό ρόλο των αδερφών ήρθε να ολοκληρώσει η κλοπή των γραμμάτων. Αυτή έγινε από δύο άγνωστα μεταξύ τους άτομα για διαφορετικούς λόγους ο καθένας, αλλά για τον ίδιο σκοπό. Ο ένας κάνοντας κατάχρηση της εξουσίας του, για να κερδίσει την καρδιά της Μυρτώς κι ο άλλος, θείος του άνδρα της, για να καταφέρει το προξενιό της Μυρτώς με τον ανιψιό του.
Ένα μεγάλο μέρος της ιστορίας σας έχει φόντο την σκοτεινή περίοδο της Χούντας και τον Ηλία να έχει προβλήματα. Είναι ο λόγος που θα κρατήσει χώρια τους ερωτευμένους;
Ο Ηλίας όπως και η Μυρτώ δεν είχαν προσωπική ανάμειξη με την πολιτική της Χούντας. Όμως άτομο που είχε εξουσία στην Χούντα προκειμένου να διεκδικήσει τη Μυρτώ, ενοχοποίησε τον Ηλία, ως αντιχουντικό και επικίνδυνο, φαντάρος τότε, ώστε τα γράμματά του να έρχονται στα χέρια του τάχα για έλεγχο κι όχι στα χέρια της Μυρτώ.
Η μοίρα είχε γράψει να μπει στη ζωή της ο Νικόλας. Ένας γάμος με το έτσι θέλω;
Το λάθος της ηρωίδας. Που το υπηρετεί με ευγένεια και ρομαντισμό. Δεν ήταν ακριβώς με το έτσι «θέλω». Ο πατέρας της προσπαθούσε να της τον επιβάλει, δεν την ανάγκασε. Απλά δεν ήθελε να τον στενοχωρήσει. Επιπλέον, δέχτηκε αυτό το γάμο για να εκδικηθεί τον αδερφό της που δεν ήθελε ούτε τον Νικόλα για γαμπρό, αλλά κάποιον δικό του που είχε φέρει εκείνη την ημέρα στο σπίτι. Είχαν χαθεί τα ίχνη του αγαπημένου της και ο Νικόλας διέθετε γοητεία και ευγένεια. Ήταν μια επιπόλαιη απόφαση της, χωρίς να σκεφτεί πως εκδικείται τον εαυτό της και κανέναn άλλο.
Θα δούμε σίγουρα στην ανάγνωση και όσο πλησιάζουμε προς τον επίλογο, τους λόγους που ο Ηλίας έμεινε μακριά, για ποιο λόγο και αν το μονοπάτι της αγάπης θα τον βγάλει στο δρόμο της ηρωίδας σας. Αν θέλατε να κρατήσουμε κάτι από το βιβλίο σας ως μήνυμα ποιο θα ήταν;
Θεωρώ πως όσο αποκαλύπτονται οι λόγοι που κράτησαν τον Ηλία μακριά, κορυφώνεται η αγωνία του αναγνώστη. Συγκλονίζει ο αγώνας των δυο ηρώων να φτάσουν στην άκρη της πολύπλοκης διαδρομής, αλλά κόβει την ανάσα η στιγμή εκεί στην κόχη, που παραμονεύει η μοίρα κρατώντας τη ζωή τους στα χέρια της γιατί θέλει να έχει τον τελευταίο λόγο. Νομίζω πως πολλά μηνύματα μπορούμε να κρατήσουμε από το μυθιστόρημα αυτό. Αλλά το σπουδαιότερο είναι, να υπερασπιζόμαστε το ήθος, τις αξίες, τα όνειρά μας με πάθος, αφιερώνοντας την ύπαρξή μας. Το ζητούμενο είναι να ζήσουμε κόντρα σε αυτούς που μας κλέβουν τις ελπίδες και μας φαλκιδεύουν το όνειρο. Καλύτερα να πορευόμαστε με την πίκρα, την αγωνία και την προσμονή παρά με τη γλύκα μιας ανώφελης φυγής.
«Τίποτα δεν μπορεί να αντισταθεί σε μια ιδέα που έχει έρθει η ώρα της». Είναι μία που ρήση που υπογράφει ο Βίκτωρ Ουγκώ, με την οποία ξεκινάτε το βιβλίο σας. Την επιλέξατε επειδή «κουμπώνει» με τη συγγραφική ιδέα που έγινε βιβλίο όταν… ήρθε η ώρα της;
Ακριβώς αυτό θέλω να πω. Να γράψω ένα μυθιστόρημα ήταν ανεκπλήρωτος, κρυφός πόθος, που όσο περνούσαν τα χρόνια γιγάντωνε μέσα μου. Όμως ο ξαφνικός θάνατος του συζύγου μου, ενώ απολαμβάναμε τη δροσιά της θάλασσας με τα τρία ανήλικα παιδιά μας, γέμισε πόνο και ευθύνες τη ζωή μου. Το μεγάλωμα των παιδιών έγινε ο κύριος στόχος μου, αφήνοντας στην άκρη το όνειρο. Μου έλειπε ο χρόνος. Οι δεκαετίες πέρασαν η μία μετά την άλλη, όταν οι ευθύνες ελαττώθηκαν, ένιωσα την πίκρα πως δεν πραγματοποίησα το όνειρο. Δεν ήθελα με τίποτα να κλειδώσω στο σκοτεινό κελί της λήθης ένα κομμάτι από τον εαυτό μου που δεν το βοήθησα να γεννηθεί. Θεώρησα αποκλειστική ευθύνη μου το γράψιμό του.
Γιατί παραμείνατε «σιωπηλή στην έκθεση κάθε σκέψης και αρνητική στην ιδέα της εξωτερίκευσης», τόσα χρόνια που γράφατε ποιήματα και διηγήματα αλλά τα χώνατε «σε συρτάρια, φακέλους και σημειωματάρια»;
Παρέμεινα αρνητική στην ιδέα της εξωτερίκευσης, γιατί το γράψιμο ήταν μια εσωτερική ανάγκη. Δεν σκέφτηκα ποτέ πως άγνωστοι άνθρωποι ενδιαφέρονται για τα δικά μου συναισθήματα και σκέψεις. Ικανοποιούσα την δική μου παρόρμηση και τα συναισθήματα της συγκεκριμένης στιγμής και μου ήταν αρκετό. Βέβαια όσα γράφτηκαν για συγκεκριμένο λόγο ή άτομα, ξέφυγαν από τα συρτάρια και έφτασαν στα χέρια τους. Είδα τη λάμψη στα πρόσωπά τους, όταν τα διάβαζαν. Με την παρότρυνση και την ενθάρρυνση αυτών που γνώρισαν την πένα μου, δυνάμωσε η αυτοπεποίθηση και η ανάγκη εξωτερίκευσης. Ήδη γράφω δεύτερο μυθιστόρημα που ελπίζω να βγει κι αυτό δυνατό.

Λίγα λόγια για το βιβλίο
Μια ιστορία, πραγματικότητας και μυθοπλασίας, αρχίζει σε ένα χωριό της Κρήτης, στα μέσα του περασμένου αιώνα. Η Μυρτώ, ένα χαρισματικό κορίτσι, κυνηγάει τα όνειρά της μέσα σε δράση, αλλεπάλληλες συγκρούσεις, μυστηριώδεις καταστάσεις, ζώντας έναν έρωτα παράφορο και κυνηγημένο. Αλληλοσυγκρουόμενα συναισθήματα και σκέψεις, πρωτοφανή και ανεξέλεγκτα εμπόδια, κατάχρηση εξουσίας, δόλια προξενιά και υπερατλαντικά ταξίδια χαράζουν τη μοίρα της.
Ποια θα είναι η εξέλιξη της ζωής της; Ποιες μαγικές στιγμές και ποιες φουρτούνες την περιμένουν; Θα λυθούν τα μυστήρια και θα έρθει η δικαίωση;
Μέσα από την εξέλιξη της ιστορίας αναβλύζουν ήθη, έθιμα, κουλτούρες, τόποι, μηνύματα, που κάνουν ζωντανή και ενδιαφέρουσα την ανάγνωση και κόβουν την ανάσα.

Βιογραφικό

Η Μαρία Καμηλάκη-Μανογιαννάκη γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Ρέθυμνο Κρήτης. Σπούδασε στη Ράλλειο Παιδαγωγική Ακαδημία Πειραιώς και αργότερα στο Παιδαγωγικό Τμήμα Αθηνών για εξομοίωση πτυχίου. Εργάστηκε ως δασκάλα σε σχολεία της Κρήτης, της Μακεδονίας και της Αθήνας. Από μικρή αγαπούσε το γράψιμο. Έχει γράψει ποιήματα και λογοτεχνικά έργα για μαθητικές παραστάσεις στα
σχολεία που υπηρέτησε, αρκετά από τα οποία έχουν δημοσιευτεί σε σχολικά ή τοπικά περιοδικά. Το 2019 διακρίθηκε σε λογοτεχνικό διαγωνισμό διηγήματος.
«ΣΤΗΝ ΚΟΧΗ ΤΗΣ ΜΟΙΡΑΣ» είναι το πρώτο της μυθιστόρημα. Εμπνευσμένο από εμπειρίες και εμπλουτισμένο με σκέψεις, φαντασία, αλληλοσυγκρουόμενες αντιλήψεις, εναλλασσόμενες εικόνες και συναισθήματα. Ξεκινάει από τα μισά του περασμένου αιώνα και ολοκληρώνεται στις μέρες μας. Συνταιριάζει με μαγικό τρόπο το παρελθόν που με γοργά βήματα δίνει τη σκυτάλη στο παρόν.