Πολλές φορές η ζωή αποφασίζει να δείξει σε κάποιους το σκληρό της πρόσωπο από πολύ νωρίς… Αυτό ακριβώς συνέβη και με την Άννα, την ηρωίδα του νέου βιβλίου της Ιωάννας Νοταρά “Πριν Χαράξει”.

Η Άννα δεν χάρηκε ως παιδί, δεν έζησε την αθωότητα και την ανεμελιά της παιδικής της ηλικίας. Δεν ένιωσε το μητρικό χάδι, τη στοργή και την αγάπη. Τους γονείς μας, δυστυχώς, δεν τους επιλέγουμε, αυτοί αντίθετα οφείλουν να είναι συνειδητοποιημένοι όταν φέρνουν στον κόσμο ένα παιδί και πρέπει να το μεγαλώνουν με αγάπη, χάδια και τρυφερότητα. Τίποτα από αυτά δεν έζησε ως παιδί η Άννα. Αντίθετα, βίωνε συνέχεια τους τσακωμούς των γονιών της, τις βρισιές της μάνας της στο πρόσωπό της και επωμιζόταν χωρίς να το έχει ζητήσει τα λάθη τους όντας υποχρεωμένη να πηγαίνει να περιμαζεύει πίσω τον πατέρα της κάθε φορά που με απειλές έφευγε από το σπίτι. Ποια σωστή μάνα αποκαλεί το παιδί της «κωλόπαιδο», «κάθαρμα», «τσουλί»; Γονείς που δεν μπορούν να αναγνωρίσουν τα δικά τους λάθη στη μεταξύ τους σχέση και στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών και τα φορτώνουν με ενοχές και τύψεις ότι φταίνε αυτά. Έτσι η Άννα μεγάλωσε με ενοχές και με την απόρριψη. Και αυτά τα δύο αισθήματα την ακολούθησαν σε όλη την πορεία της ζωής της οδηγώντας τη χωρίς να το καταλαβαίνει σε λάθος επιλογές. «Αχ, ρε μάνα, δεν έχει συνταγές η αγάπη. Όταν αγαπάς, το δείχνεις με υπομονή, με πράξεις, με χάδια, εκτίμηση και θαυμασμό. Μα ούτε ένα δεν σου βγήκε όλα αυτά τα χρόνια; Μ’ έχωσες κι εμένα στο παιχνίδι σου, μου πήρες τον χρόνο που είχα ανάγκη να δω με τα μάτια τα δικά μου, να ακούσω με τα αυτιά μου, να δείξω την αγάπη μου…», γράφει η Νοταρά η οποία ενδύεται τον ρόλο της ηρωίδας και αποτυπώνει εύστοχα τις ενδόμυχες σκέψεις της Άννας.

Ταυτόχρονα όμως η Άννα οπλιζόταν με μια απίστευτη θέληση και αποφασιστικότητα να μην το βάλει κάτω και να παλέψει. Κι ας αποδειχθεί τελικά ότι κάποιες φορές έκανε λάθος επιλογές. Στο τέλος, ήρθε το φως στη ζωή της, η λύτρωση και η κάθαρση.
Κυνήγησε το όνειρό της να σπουδάσει στη Σχολή Καλών Τεχνών, όμως αυτό διακόπηκε βίαια, όταν ο θείος της που τη χρηματοδοτούσε, πέθανε και αναγκάστηκε παρά τη θέλησή της να διακόψει τις σπουδές. Κάνει μια εντελώς αποτυχημένη σχέση, νόμιζε πως τον ερωτεύτηκε τον Άρη, αλλά ήταν ανώριμη συναισθηματικά για το καταλάβει και κόλλησε πάνω του ενώ αυτός την εκμεταλλεύτηκε. Όταν ο δρόμος της τη βγάζει στη Γερμανία γνωρίζει τον αληθινό έρωτα και σεβασμό στο πρόσωπο του Ματίας αλλά και πάλι αφού έχει μάθει να την απορρίπτουν, τον αφήνει, προσκολλάται και πάλι στον Άρη και υπογράφει την «καταστροφή» της. Βιώνει την σωματική και ψυχική κακοποίηση όμως κάνει τα πάντα για να προστατέψει το παιδί της. Γιατί η ηρωίδα έχει θέληση και τσαγανό να προστατέψει το παιδί της, να μην περάσει αυτό όσα πέρασε η ίδια και το μεγαλώνει με πολλή στοργή και αγάπη. Και ο Ματίας πάντα δίπλα της στο ρόλο του καλού φίλου, ενώ στην πραγματικότητα δεν έχει πάψει ποτέ να την αγαπάει.

Η Άννα θα περάσει πολλά, δια πυρός και σιδήρου, θα αναμετρηθεί με το παρελθόν της, με τα λάθη της, με τις επιλογές της που πολλές φορές αποδεικνύονται λανθασμένες από πείσμα και εγωισμό αλλά δεν θα λυγίσει. «Η Άννα βρισκόταν στην πιο δύσκολη στιγμή της ζωής. Ηττημένη, κατεστραμμένη, μόνη» γράφει η Νοταρά και αποτυπώνει λιτά με τρία καίρια επίθετα την κατάσταση της ηρωίδας η οποία όμως όσο και να πέφτει βρίσκει τη δύναμη να ξανασηκωθεί και να ξαναρχίσει απ’ την αρχή όπως τόσες φορές μέχρι τώρα έχει κάνει. Και όπως όλες τις σκέψεις της και τον απολογισμό της ζωής της τον κάνει βλέποντας έξω απ’ το παράθυρο ή αντικρίζοντας τη θάλασσα λίγο πριν το χάραμα, έτσι και το φως στο τούνελ της ζωής της και η λύτρωση έρχονται λίγο πριν χαράξει η αληθινή αγάπη στη ζωή της και σβήσει με τη δύναμή της όλα τα δύσκολα, όλα τα στενάχωρα. Γιατί η αληθινή αμοιβαία αγάπη και ο έρωτας την έχουν αυτή τη δύναμη.

Αυτό που καταφέρνει η Νοταρά σε αυτό το βιβλίο της δεν είναι καθόλου εύκολο. Το να αφηγηθείς και να αναπαραστήσεις τη ζωή ενός ανθρώπου, όπως ακριβώς αυτή πορεύτηκε ανά το χρόνο δεν είναι εύκολη υπόθεση και κρύβει παγίδες, τις οποίες η συγγραφέας προσπέρασε επιτυχώς. Ενδύθηκε το ρόλο της ηρωίδας χωρίς πουθενά να παρεμβάλει την προσωπική της άποψη ή το διδακτισμό προς τον αναγνώστη ή ακόμα κάποια κομμάτια μυθοπλασίας. Επίσης κατέγραψε τα γεγονότα πιστά, με αληθοφάνεια, δεν κατέφυγε σε κλισέ, συναισθηματισμούς και μελοδραματισμούς και έτσι δεν χάθηκε ούτε μια στιγμή η μαγεία της ανάγνωσης.

Με τη γραμμική της αφήγηση και με την απλή, μεστή γραφή της χωρίς περιττά καλολογικά στοιχεία ή λεξιλόγιο πομπώδες για να εντυπωσιάσει, περιγράφει τη ζωή όπως κυλάει ανά τα χρόνια για τρεις δεκαετίες, κάπως σαν να διαβάζεις ένα προσωπικό ημερολόγιο, αλλά και με τις αναδρομές στο παρελθόν περιγράφει και διηγείται παραστατικά και εντελώς αντικειμενικά. Πολλές φορές και ωμά για να επικοινωνήσει στον αναγνώστη τα μηνύματα που θέλει να περάσει αλλά και τα συναισθήματα που αναδύονται πίσω από τις λέξεις. Μηνύματα για τη γονεϊκή αγάπη, για τη μητρότητα, την αθωότητα της παιδικής ηλικίας και της νιότης, την αγάπη, τον έρωτα, τη δύναμη της θέλησης και τη δυνατότητα να ονειρεύεσαι και να πιστεύεις στα όνειρά σου.

Οι ήρωες της Νοταρά είναι άρτια σκιαγραφημένοι σύμφωνα με τα πρότυπα εκείνων των δεκαετιών όπου όλα ήταν πιο αγνά, πιο ρομαντικά ενώ σήμερα όλα αυτά εκλείπουν. Περιγράφεται ο εσωτερικός κόσμος τους, οι μύχιες σκέψεις τους, έρχονται αντιμέτωποι με τα λάθη, τις επιλογές και τις ευθύνες τους κάνοντας ο καθένας τον προσωπικό του απολογισμό. Ακόμα και τον πατέρα της Άννας λίγο πριν το τέλος της ζωής του τον βλέπουμε να αλλάζει, να έχει συνειδητοποιήσει τα λάθη του και να αποζητά τη συγχώρεση του παιδιού του. Αλλά και η μάνα της σε μια δύσκολη στιγμή δίνει κάποια ψίχουλα τρυφερότητας και αγάπης στην κόρη της εκτός από κατάρες. Όσο για την ίδια την Άννα και τον Ματίας έπαιζαν συνέχεια όπως η γάτα και το ποντίκι, έκρυβαν τα συναισθήματά τους από εγωισμό και φοβούμενοι την απόρριψη. Καίρια και συγκλονιστική η συνειδητοποίηση της Άννας προς το τέλος του βιβλίου «Φορτώνοντας συνεχώς τα βάρη στους άλλους, είχες στο χέρι σου το συγχωροχάρτι, που χάιδευε το εγώ σου, Άννα. Τόσο απλό κι όμως σου πήρε τόσο χρόνο…»

Ένα βιβλίο με κλιμακούμενο ρυθμό, άλλοτε δυνατό για να καταγραφεί η ένταση των γεγονότων ή των συναισθημάτων, και άλλοτε πιο χαλαρό για να επιτευχθεί η αποφόρτιση από την ένταση, για τα παιδικά χρόνια της χαμένης αθωότητας, για τον κάθε γονιό που πρέπει να είναι συνειδητοποιημένος ότι θέλει να αποκτήσει παιδί, για το παιδί που πρέπει να μεγαλώνει με αγάπη, για τη μητρότητα, για τις θυσίες που κάνει η μάνα να μεγαλώσει το παιδί της, για την καριέρα, τη δύναμη της θέλησης όσες φορές και αν ηττηθούμε σηκώνουμε το κεφάλι και προχωράμε μπροστά αρχίζοντας ξανά απ’ την αρχή και φυσικά ένα βιβλίο για τη δύναμη της φιλίας και του έρωτα που διαβάζεται με κομμένη την ανάσα.