Η δημοκρατία είναι πάντα ένα από τα θέμα που συγκινούν τους συγγραφείς.
Το βιβλίο αυτό είναι μια αόρατη συνομιλία με όλους αυτούς που επιχείρησαν να αποκρυπτογραφήσουν τη δημοκρατία και τη λειτουργία της στις κοινωνίες μας ,από την αρχαιότητα ως σήμερα.
Αλλά για ποια δημοκρατία μιλάμε; Για την αρχαία , την άμεση δημοκρατία , στην οποία όλοι συναποφασίζουν σε μια μεγάλη συγκέντρωση ,ή για τη νεότερη και τόσο διαφορετική αδελφή της ,που ονομάζουμε αντιπροσωπευτική δημοκρατία;
Σκοπός στο βιβλίο αυτό είναι: να δείξει τι σημαίνει για έναν νέο επιστήμονα ,όχι η δημοκρατία γενικά , αλλά η δημοκρατία μας, η αντιπροσωπευτική δημοκρατία, την οποία ζούμε στο σήμερα, στην Ελλάδα αλλά και σε όλα σχεδόν τα σύγχρονα συνταγματικά κράτη.


Υπάρχει το ερώτημα : Απειλείται η δημοκρατία μας; Αυτό που απειλείται σήμερα σε σχέση με τη δημοκρατία , είναι η ίδια η δημοκρατική κουλτούρα. Δηλαδή την αμοιβαία αναγνώριση της ανάγκης ύπαρξης των πολιτικών αντιπάλων, του δικαιώματός τους να έχουν υπόσταση, θεσμική ιδιότητα και φωνή που να ακούγεται. Χωρίς μια βαθιά εμπεδωμένη δημοκρατική κουλτούρα , η αντιπροσωπευτική δημοκρατία κινδυνεύει.
Ύστερα, όλο και πληθαίνουν όσοι μιλούν εναντίον της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας. Είναι εκείνοι που ζητούν δημοψηφίσματα για όλα, που οικειοποιούνται το Σύνταγμα και επιχειρούν να αποκαταστήσουν μια τάχα ανόθευτη σχέση του λαού με αυτό, χωρίς τη μεσολάβηση των αντιπροσώπων. Τέτοιες θέσεις μπορούν εύκολα να βρουν μεγάλο ακροατήριο , αλλά εξίσου εύκολα μπορούν να οδηγήσουν και στον διχασμό. Σε ένα δημοψήφισμα, η πλειοψηφία μπορεί να στραφεί εναντίον της μειοψηφίας ή και το αντίστροφο.
Η αντιπροσωπευτική δημοκρατία είναι το πολίτευμα της συνύπαρξης , που η εύρυθμη λειτουργία του εγγυάται την κοινωνική συμβίωση, δηλαδή την ομόνοια.


Το Α Κεφάλαιο του βιβλίου ασχολείται με τη σχέση της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας με την άμεση δημοκρατία .
Το Β Κεφάλαιο επικεντρώνεται σε ένα ειδικότερο επιχείρημα υπέρ της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας, που στην ουσία συνδέει ένα σύγχρονο πολίτευμα με την αρχαία σκέψη: Η αντιπροσωπευτική δημοκρατία μπορεί να ιδωθεί ως το μικτό πολίτευμα για το οποίο μίλησαν τόσοι και τόσοι , με πιο γνωστούς ανάμεσά τους τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη.
Στο Γ Κεφάλαιο μιλά για την ίδια τη συνύπαρξη και τη στενή σχέση με την αντιπροσωπευτική δημοκρατία. Απαντάει στα ερωτήματα : Πώς η αντιπροσωπευτική δημοκρατία μας βοηθά να μη διχαζόμαστε , αλλά να συνυπάρχουμε ; Μπορούμε να μιλάμε για την αντιπροσωπευτική δημοκρατία ως «πολίτευμα της συνύπαρξης» ; Και πώς μεταφράζεται αυτή η συνύπαρξη μέσα στη λειτουργία της πολιτικής;
Το Δ Κεφάλαιο μιλά για όσα πέτυχε η αντιπροσωπευτική δημοκρατία ,αλλά και για τις θέσεις και οπτικές που σήμερα την αμφισβητούν. Επιχειρεί να απαντήσει σε ένα κομβικό ερώτημα: Πόσο σημαντικό είναι να αναδεικνύομαι τη «συμβιωτική» λειτουργία της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας σε καιρούς που το «θερμόμετρο» της πολιτικής αντιπαράθεσης ανεβαίνει στα ύψη, με το κλίμα να γίνεται πολεμικό;
Το Επίμετρο είναι μια καταγραφή του διαλόγου του συγγραφέα με τον ζωγράφο Γιώργο Χαδούλη , που στάθηκε και η αφορμή της έναρξης συγγραφής αυτού του βιβλίου.
Το βιβλίο αυτό αφενός στηρίζεται στην επιστήμη του συντάγματος και φιλοδοξεί να την υπηρετήσει , αφετέρου ζητά να διαβαστεί από διαφορετικούς μεταξύ τους ανθρώπους .Είναι ένα κείμενο υφολογικά αλλά και μεθοδολογικά διαυγές και είναι προσπελάσιμο από όσο το δυνατόν περισσότερους, ανοίγοντας έτσι τις ευκαιρίες του διαλόγου για ένα ζήτημα που μας αφορά όλους. Γιατί η αντιπροσωπευτική δημοκρατία δεν είναι η οποιαδήποτε τυχαία συνύπαρξη , αλλά η συνύπαρξή μας. Και αυτή τη συνύπαρξη ως πολίτες έχουμε χρέος να τη φροντίζουμε με ξεχωριστή επιμέλεια , διαφυλάσσοντάς την μέσα στο χρόνο ως κάτι υπερπολύτιμο.
Υπάρχουν κάποια βασικά ερωτήματα για τον συγγραφέα : Είναι αντιπροσωπευτική δημοκρατία ,η ελληνική κυβέρνηση της νεοφιλελεύθερης Δεξιάς ,που εφαρμόζει με αξιοθαύμαστο δογματισμό την πιο σκληρή νεοφιλελεύθερη διαχείριση της πανδημίας του κορωνοϊού στην Ευρωπαϊκή Ένωση και κινείται στο δίπολο «καταστολή -ατομική ευθύνη» ώστε να εξασφαλίζεται η λειτουργία της αγοράς;


Υπάρχει ελευθερία του Τύπου ,όταν πληρώνονται φανερά και κρυφά ,από την κυβέρνηση εφημερίδες και δημοσιογράφοι ,προκειμένου να υπάρχει πληροφόρηση εναρμονισμένη με τους σκοπούς και τα σχέδια της κυβέρνησης Μητσοτάκη και να προσανατολίζουν την κοινή γνώμη σύμφωνα με τις κυβερνητικές απαιτήσεις ;
Υπάρχουν τρεις παράμετροι που καθορίζουν δημοκρατική μια χώρα. Εκπληρώνουν τις παρακάτω προϋποθέσεις η σημερινή Ελλάδα : απουσία πολιτικής διαφθοράς (Novartis, ΚΕΕΛΠΝΟ, ξεπούλημα σε ιδιώτες κρατικής περιουσίας κ.α.), έγκυρο εκλογικό σύστημα που αποκλείει τη νοθεία και απόρριψη του ρατσισμού, με τον αντισημίτη και τσεκουράτο Βορίδη, τον μισότρελο Άδωνη, τον φίλο του Παττακού Πλεύρη, την βία και αυθαιρεσία του κράτους, κ.α.;
Το αντιπροσωπευτικό δημοκρατικό σύστημα, γιατί το χαρακτήριζε απάτη, ο πατέρας της νεότερης δημοκρατίας και στοχαστής, Ρουσό ,λέγοντας : «Ο λαός νομίζει ότι είναι ελεύθερος, απατάται οικτρά , είναι ελεύθερος μόνο κατά τη διάρκεια της εκλογής των μελών του κοινοβουλίου ,μόλις εκλεγούν είναι δούλος ,δεν είναι τίποτα» ;
Κάνει λάθος ο Αριστοτέλης στα «Πολιτικά» του που λέει ότι η δημοκρατία σημαίνει κυβέρνηση των φτωχών ,των απόρων , ακόμα και αν αυτοί είναι μια μικρή αριθμητική μειοψηφία, επομένως η ταξινόμηση των δύο αντιτιθέμενων μοντέλων δεν είναι δημοκρατία-απολυταρχία (όρος που είναι μεταγενέστερος),αλλά δημοκρατία-ολιγαρχία ; Μια ολιγαρχία πλούσιων, μεγαλοτραπεζιτών, εφοπλιστών, καναλαρχών κ.α. δεν κυβερνάει σήμερα την Ελλάδα ;
Είναι αντιπροσωπευτική δημοκρατία στην Ουγγαρία και στην Ελλάδα ή είναι αυταρχικά καθεστώτα ; Δεν υπάρχει μια υποχώρηση των δημοκρατικών αρχών και αξιών στην Ελλάδα σήμερα; Τεχνοκράτες δεν προσλαμβάνονται με παχυλούς μισθούς και αναλαμβάνουν έναντι πινακίου φακής τα κερδοφόρα φιλέτα της δημόσια περιουσίας ; Δεν μπορούν να κάνουν διαχείριση κρίσεων; Λειτουργεί η Δικαιοσύνη ή είναι στραγγαλισμένη από την Εκτελεστική εξουσία ; Δεν μιλούν για την υπεροχή του ιδιωτικού τομέα αλλά στην περίοδο της πανδημίας ο ιδιωτικός τομέας απουσίαζε και ο δημόσιος σήκωσε και σηκώνει το βάρος της αντιμετώπισης της μεγάλης απειλής ; κ.α.

Ο Δρ Παναγιώτης Δουδωνής είναι Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου και Λέκτορας στο Κολλέγιο Oriel του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, όπου διδάσκει Ευρωπαϊκό και Συνταγματικό Δίκαιο. Είναι επίσης κάτοχος μεταπτυχιακών τίτλων MPhil και MJur από το ίδιο Πανεπιστήμιο και Πτυχίου Νομικής από το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Διδάσκει Συνταγματικό Δίκαιο, Δίκαιο Πολιτικών Κομμάτων και Κοινοβουλευτικό Δίκαιο στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών καθώς και σε μεταπτυχιακό επίπεδο στη Φιλοσοφική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Είναι μέλος της Κεντρικής Επιτροπής Κωδικοποίησης. Επιστημονικά άρθρα του έχουν δημοσιευθεί σε ελληνικά επιστημονικά περιοδικά, καθώς και στην UK Constitutional Law Association και το Democratic Audit UK.

facebookShare on Facebook
TwitterTweet
FollowFollow us
PinterestSave