Συγγραφέας του βιβλίου «Με λένε Ανέμιο θέλεις να γίνουμε φίλοι» – Εκδόσεις Ανέμη

Αυτό που κάνει πραγματικά ενδιαφέρον το παραμύθι της Αθηνάς Βαΐτση, είναι πως οι μικροί της ήρωες αλλά και η μητέρα τους είναι υπαρκτά πρόσωπα. Ο Λευτέρης, ο Μανώλης και η Μαρία που τους γνώρισε ως εκπαιδευτικός στη Ρόδο, το νησί των δυνατών ανέμων. Πιθανόν πολλά παιδιά που φοβούνται τον άνεμο και δυσκολεύονται να κοιμηθούν την νύχτα, να ταυτιστούν μαζί τους. Τι συμβουλεύει μέσω του Vivlio-life σε παιδιά και γονείς η συγγραφέας; «Αν κλείσουν τα μάτια τους και ονειρευτούν ό,τι φοβούνται πιο πολύ, ο φόβος αυτός μπορεί να γίνει φίλος τους. Και πώς μπορεί να γίνει αυτό; Αρκεί να σκεφτούν ότι ο φόβος τους, όπως στην περίπτωση του Ανέμιου, παίρνει μορφή. Γίνεται δηλαδή ένα χαρούμενο, ευτυχισμένο ανθρωπάκι που θα έχει ένα γλυκό όνομα ή το όνομα του καλύτερού τους φίλου όπως για παράδειγμα, η Ρούλα η ταραντούλα, η πολύχρωμη αραχνούλα και ο Σκοτάδιος ο Σκοταδούλης».

  • Δυο παιδιά με τη μητέρα τους είναι οι ήρωες του παραμυθιού σας. Ας τους γνωρίσουμε.
    Οι ήρωες του παραμυθιού μου είναι ο Λευτέρης, ο αδερφός του ο Μανώλης και η μαμά τους, η Μαρία. Η μαμά, μέσα από την διήγηση μιας δικής της ιστορίας, ως μικρό κορίτσι, γίνεται η βασική πρωταγωνίστρια κατά τη διάρκεια της αφήγησης.
  • Ο κύριος πρωταγωνιστής αυτής της γλυκιάς ιστορίας, ωστόσο, είναι ο Ανέμιος Ανεμάκης! Περιγράψτε τον, μέσα από τα μάτια των μικρών σας ηρώων.
    Ο Ανέμιος, λοιπόν. Ο Ανέμιος είναι ένα χαρούμενο και χαμογελαστό ανθρωπάκι με τη μορφή του ανέμου. Κάθε μέρα και νύχτα ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο με το μαγικό του αερόστατο και κάνει φίλους. Έτσι γνωρίζει την Μαρία και έπειτα, τον Λευτέρη και τον Μανώλη και γίνονται οι καλύτεροι φίλοι.
  • Ο δυνατός αέρας είναι ο παιδικός φόβος του Λευτέρη και του Μανώλη, λοιπόν. Κρύβονται κάτω από το πάπλωμα κάθε φορά που τον ακούν να λυσσομανά. Τι σας οδήγησε στην επιλογή αυτού του φυσικού φαινομένου για τη συγγραφή του παραμυθιού;
    Οι πρωταγωνιστές μου είναι όλοι υπαρκτά πρόσωπα. Για αρκετά χρόνια ήμουν εκπαιδευτικός στο νησί της Ρόδου, το οποίο είναι γνωστό για τους δυνατούς αέρηδες, όπως όλα τα νησιά του Αιγαίου. Ο Λευτέρης ήταν ένας από τους μαθητές μου. Ένα βράδυ λοιπόν, η μαμά του με πήρε τηλέφωνο. «Ο Λευτέρης φοβάται πολύ τον δυνατό άνεμο και δεν μπορεί να κοιμηθεί το βράδυ. Έχεις καμία ιδέα τι να κάνω για να τον βοηθήσω;» Έτσι, εκείνη την ώρα στις 11 το βράδυ γεννήθηκε η ιδέα του Ανέμιου. Η μαμά διηγήθηκε την ιστορία που της είπα στο Λευτέρη, ο οποίος σταμάτησε να φοβάται τον αέρα. Σιγά σιγά, μετά από παρότρυνση τόσο της μαμάς του όσο και φίλων μου, αλλά και με την πολύτιμη βοήθεια της εικονογράφου μου, της Στέλλας Νίνου Καραπαύλου, ο Ανέμιος έγινε παραμύθι.
  • Πραγματικά διδακτικό το παραμύθι σας. Ποιας ηλικίας παιδιά, όμως, μπορούν να κατανοήσουν πως δεν πρέπει να φοβούνται τον άνεμο;
    Οι ηλικίες στις οποίες απευθύνεται το παραμύθι μου και μπορεί να γίνει κατανοητό είναι από 4 χρονών και άνω. Θα μπορούσα να πω έως 9 αλλά όπως πάντα λέω, «Τα παραμύθια δεν είναι μόνο για μικρά παιδιά αλλά και για μεγάλα. Είναι ο τρόπος να δούμε τον κόσμο μας μέσα από μια πιο αθώα, πιο μαγική και ενσυναισθητική πλευρά, μέσα από τα παιδικά μάτια. Και είμαι σίγουρη πως σε όλους μας θα φανεί πολύ πιο όμορφος!».
  • «Αν χαμογελάσετε και λίγο σκεφτείτε, αν κλείσετε τα μάτια σας και ονειρευτείτε… Τους μεγαλύτερους σας φόβους τους πιο τρομακτικούς, φίλους σας μπορείτε να τους κάνετε, φίλους σας πραγματικούς». Είναι αυτό που ίσως κάθε γονιός θέλει να πει στο παιδί του, αλλά δε βρίσκει τα σωστά λόγια. Μπορεί ένα παραμύθι να λύσει τις απορίες ενός παιδιού;
    Ένα παραμύθι μπορεί, αν όχι να λύσει, σίγουρα να αποτελέσει την αφορμή για να λυθούν απορίες σε ένα παιδί. Μέσω της ταύτισης του με τους ήρωες, μέσα από κατάλληλες δραστηριότητες αλλά και εποικοδομητική συζήτηση με τον γονέα, το κάθε παραμύθι μπορεί να αποτελέσει βασικό εργαλείο στο κάθε θέμα που απασχολεί ένα παιδί, όπως οι φόβοι, η φιλία, το περιβάλλον, τα συναισθήματα, η απώλεια κ.ο.κ.
  • Η μητέρα των δυο αγοριών καθησύχασε τους φόβους που είχαν για τον άνεμο δίνοντάς τους ένα παράδειγμα αναδεικνύοντας τη χρησιμότητά του. Άραγε μπορούμε να καθησυχάσουμε κάθε παιδικό φόβο μ΄ ένα σωστό παράδειγμα;
    Αυτή είναι η βασική συμβουλή που δίνω στο κάθε παιδί και στους γονείς. Αν κλείσουν τα μάτια τους και ονειρευτούν ό,τι φοβούνται πιο πολύ, ο φόβος αυτός μπορεί να γίνει φίλος τους. Και πως μπορεί να γίνει αυτό; Αρκεί να σκεφτούν ότι ο φόβος τους, όπως στην περίπτωση του Ανέμιου, παίρνει μορφή. Γίνεται δηλαδή ένα χαρούμενο, ευτυχισμένο ανθρωπάκι που θα έχει ένα γλυκό όνομα ή το όνομα του καλύτερού τους φίλου όπως για παράδειγμα, η Ρούλα η ταραντούλα, η πολύχρωμη αραχνούλα και ο Σκοτάδιος ο Σκοταδούλης. Στη συνέχεια, μέσα από βιωματικές δραστηριότητες, όπως το να ζωγραφίσουν τον ήρωα τους και να ταξιδέψουν σε όποιο μέρος του κόσμου θα ήθελαν με ένα μαγικό αερόστατο, ξεκινάει η συμφιλίωση. Σίγουρα δεν είναι εύκολο να συμφιλιωθούμε με τους φόβους μας, ακόμα και εμείς οι μεγάλοι, αλλά αξίζει να προσπαθήσουμε!
  • Πόσο συμβάλλει το παραμύθι στη σωστή ανάπτυξη του παιδιού και ποιο είναι το σωστό πρόσωπο που πρέπει να το διαβάζει όταν εκείνα δε γνωρίζουν ανάγνωση;
    Πιστεύω πως τα παραμύθια είναι το Α και το Ω στην ανάπτυξη ενός παιδιού. Αναπτύσσει τη φαντασία, καλλιεργεί την κριτική σκέψη και χαρίζει στο παιδί πολύπλευρες οπτικές στο να δει τον κόσμο. Δεν είπε καθόλου τυχαία ο Αlbert Einstein πως «Αν θέλετε το παιδί σας να γίνει έξυπνο, διαβάστε του παραμύθια. Αν θέλετε να γίνει πιο έξυπνο, διαβάστε του περισσότερα παραμύθια». Όσον αφορά το σωστό πρόσωπο νομίζω πως δεν έχω συγκεκριμένη απάντηση. Είναι σημαντικό για ένα παιδί να ακούει παραμύθια από την πρώτη στιγμή, οπότε οι γονείς και οι παππούδες θα πρέπει να κάνουν την αρχή. Και έπειτα, ο εκπαιδευτικός στο σχολείο μπορεί να εμπλουτίσει και να συνεχίσει την ανάγνωση. Πιστεύω πως δεν χρειάζεται ένα συγκεκριμένο πρόσωπο ανάγνωσης, αλλά όλοι μαζί, οικογένεια και σχολείο, μπορούν να εμφυσήσουν στο παιδί την αγάπη για τα παραμύθια.
  • Και η εικόνα; Τα χρώματα της εικονογράφησης; Η ίδια η εικονογράφηση; Πόσο σημαντικοί παράγοντες είναι στην κατανόηση μιας παιδικής ιστορίας;
    Η εικονογράφηση είναι εξίσου σημαντική, ιδιαίτερα σε μικρότερες ηλικίες, όπου αποτελεί βασικό παράγοντα, τόσο στην κατανόηση της ιστορίας, όσο και στο να τραβήξει το ενδιαφέρον του παιδιού και να το κρατήσει αμείωτο μέχρι το τέλος. Τα φωτεινά χρώματα και η εναλλαγή των εικόνων κάνουν ένα παραμύθι ελκυστικό. Στο δικό μου παραμύθι, αυτό που ζήτησα από την εικονογράφο μου ήταν η εικονογράφηση να παραπέμπει σε παιδικές ζωγραφιές ώστε οι μικροί αναγνώστες να νιώσουν μια οικειότητα με τις εικόνες.
  • Καθώς θεωρείται αναγκαίο πως το παραμύθι οφείλει να καλλιεργεί τη φαντασία του παιδιού, ποιους θεωρείτε απαράβατους κανόνες στη συγγραφή του;
    Για μένα η φαντασία αποτελεί το βασικό κομμάτι ώστε να ξεκινήσει κάποιος τη συγγραφή. Από εκεί και έπειτα, ο καθένας μπορεί να γράψει ό,τι θέλει, δεν υπάρχει μυστική φόρμουλα αλλά ούτε και απαράβατοι κανόνες.
  • Ο κακός ο λύκος είναι ένα παραμύθι που μεγάλωσε τις παλιότερες γενιές και έχει εξαφανιστεί από τα σύγχρονα παραμύθια. Καλώς συνέβη αυτό;

Και εγώ μεγάλωσα με τα παραμύθια αυτά αλλά, ως εκπαιδευτικός, πλέον, η αλήθεια είναι πως κατά βάση τα απορρίπτω. Σίγουρα όχι τελείως, αφού μπορούν να αξιοποιηθούν και να προσφέρουν πράγματα σε ένα παιδί, αν, μετά την ανάγνωση τους γίνει κατάλληλη επεξεργασία. Αν δεν γίνει αυτό και διαβαστούν επιφανειακά μπορούν εύκολα να περάσουν στερεοτυπικές αντιλήψεις. Αυτός είναι ο λόγος που βλέπουμε μεταγενέστερες εκδοχές του παραμυθιού αυτού από μία διαφορετική οπτική, όπως «Τα τρία μικρά λυκάκια» του Ευγένιου Τριβιζά. Ναι μεν, λοιπόν, τα θεωρώ ξεπερασμένα, ωστόσο, δεν παύουν να είναι κλασικά παραμύθια, που όπως είπατε και εσείς μεγάλωσαν γενιές και έχουν κάτι να πουν. Έχουν λόγο να υπάρχουν.

  • Οι ειδικοί ισχυρίζονται πως τα παιδιά που έχουν μεγαλώσει με παραμύθια φαίνεται να είναι ιδιαίτερα συνεργάσιμα και κοινωνικά. Έχετε διαπιστώσει κάτι τέτοιο ως συγγραφέας παιδικών βιβλίων;
    Όχι μόνο ως συγγραφέας, αλλά και ως νηπιαγωγός, έχω παρατηρήσει όλα τα χρόνια που διδάσκω ότι όσα παιδιά διαβάζουν και ακούνε παραμύθια αναπτύσσουν ευκολότερα και σε μεγαλύτερο βαθμό τις κοινωνικές τους δεξιότητες αλλά και την συνεργατική συμπεριφορά. Αυτό συμβαίνει γιατί το παραμύθι, πέρα από την κριτική σκέψη, ενισχύει την παραγωγή λόγου και το πλούσιο λεξιλόγιο, στοιχεία απαραίτητα για την κοινωνικοποίηση από μικρή ηλικία.

Λίγα λόγια για το παραμύθι
Ένας δυνατός άνεμος φυσάει στο μικρό νησάκι του Αιγαίου και ο Λευτέρης με τον μικρό του αδερφό, τον Μανώλη, κρύβονται κάτω από το πάπλωμα τους φοβισμένοι. Θα καταφέρει η μαμά τους να τους πείσει ότι ο άνεμος δεν είναι τόσο τρομακτικός; Μέσα από ένα όνειρο, που ίσως να είναι περισσότερο αληθινό απ’ όσο νομίζουν, οι πρωταγωνιστές ταξιδεύουν με τη βοήθεια, ποιου άλλου; Του ανέμου φυσικά! Άραγε, θα μπορέσουν τα δύο μικρά παιδιά να βρουν τον τρόπο τον μεγαλύτερό τους φόβο να τον κάνουν φίλο τους;

Βιογραφικό
Η Αθηνά Βαΐτση γεννήθηκε στη Λάρισα και μεγάλωσε στην Κατερίνη. Σπούδασε στο Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών του Πανεπιστήμιου των Ιωαννίνων και τα τελευταία 6 χρόνια εργάζεται σε δημόσια νηπιαγωγεία ως εκπαιδευτικός με ειδίκευση στην Ειδική Αγωγή. Οι μεταπτυχιακές της σπουδές επικεντρώνονται στην Σχολική Ψυχολογία, ενώ έχει συμμετάσχει σε πληθώρα επιμορφωτικών σεμιναρίων. Έχει κάνει εισηγήσεις σε Πανελλήνια εκπαιδευτικά συνέδρια με θέματα σχετικά με τη διαπολιτισμική εκπαίδευση και τη χρησιμότητα ψηφιακών εργαλείων (ψηφιακό κόμικς) σε προγράμματα παρέμβασης για παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στο Νηπιαγωγείο. Η αγάπη της για τα παραμύθια από μικρή ηλικία, καθώς και το επάγγελμά της αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για την είσοδο της στο συγγραφικό κόσμο, υποσχόμενη για καινούρια έργα στο μέλλον για μικρούς και μεγάλους φίλους.