Συγγραφέας του βιβλίου «Αθώοι Ένοχοι» – Εκδόσεις «Μίνωας»
Αστυνομική πλοκή για γερά νεύρα, δολοφονίες με μεσαιωνικά μέσα, ανατροπές που κόβουν την ανάσα και μεγάλες δόσεις μυστηρίου που δεν σου επιτρέπουν να βγάλεις εύκολα την ετυμηγορία σου ως αναγνώστης, συνθέτουν το νέο μυθιστόρημα της Ελευθερίας Μεταξά. Χρησιμοποιώντας σκηνές βίας σε σωστές δόσεις και δίχως αναλυτικές περιγραφές, όπως διευκρινίζει στο Vivlio-life, η συγγραφέας κατορθώνει να μας κάνει μέρος της ιστορίας της προκαλώντας με τη γραφή της την φαντασία μας. Και όταν είμαστε έτοιμοι να κοιτάξουμε τον ένοχο στα μάτια, έρχεται η έκπληξη να μας τραβήξει στα βαθιά νερά ενός σεναρίου που καθηλώνει, τοποθετώντας στη σωστή θέση κάθε κομμάτι και κάθε ερωτηματικό του σύνθετου παζλ.
Το εξώφυλλό σας δε φιλοξενεί μόνο τον τίτλο του βιβλίου και τον εκδοτικό οίκο που το εξέδωσε. Παρατηρώντας το, έχουμε ήδη κάποιες ανατριχιαστικές πληροφορίες. Ας μείνουμε όμως στο «Memento mortis…»
Πρόκειται για μια φράση στα Λατινικά που σημαίνει «Θυμήσου τον θάνατο». Αποτελεί παράφραση της ρήσης «Memento mori», δηλαδή «Θυμήσου ότι είσαι θνητός», την οποία έλεγαν στους Ρωμαίους αυτοκράτορες τη στιγμή της ενθρόνισής τους, για να τους υπενθυμίζουν πως ακόμη και ως ανώτατοι άρχοντες, δεν έπρεπε ποτέ να ξεχνούν ότι πάνω απ’ όλα είναι όντα εφήμερα και με περιορισμένες δυνατότητες, θνητοί, όπως όλοι οι άνθρωποι. Κάνοντας, λοιπόν, την απαραίτητη έρευνα που πάντα διεξάγω στο διαδίκτυο για να συλλέξω τα στοιχεία που χρειάζομαι, αναζητούσα μια φράση στα λατινικά περί δικαίου. Αφού εντόπισα αρκετές, κατέληξα στη συγκεκριμένη, που δεν ταίριαζε ακριβώς σ’ αυτό που ήθελα, περιείχε όμως την προστακτική «memento» που μου άρεσε. Έτσι το mori έγινε mortis, κάτι που εξυπηρετούσε απολύτως τον σκοπό μου και με αυτόν τον τρόπο γεννήθηκε η συγκεκριμένη φράση που παίζει καταλυτικό ρόλο στην ιστορία.
Γυρίζοντας στο οπισθόφυλλο ερχόμαστε αντιμέτωποι και με την φράση «Το αχλάδι της αγωνίας!» που ψελλίζει η πρωταγωνίστριά σας Έλσα Γληνού, αντικρίζοντας το πτώμα της Ζωής Κομνηνού. Ποια η σχέση αυτών των δυο γυναικών;
Η Ζωή Κομνηνού είναι μια νεαρή φοιτήτρια ψυχολογίας σε κάποιο κολέγιο, η οποία πάσχει από μυθομανία. Προσεγγίζει την Έλσα Γληνού στο αμφιθέατρο του κολεγίου, όπου η τελευταία έχει πάει για να δώσει μια διάλεξη με θέμα «Εγκληματολογία και Ψυχολογία». Η Ζωή ισχυρίζεται ότι όχι μόνο είναι η δράστης μιας σειράς ειδεχθών εγκλημάτων που τον τελευταίο καιρό απασχολούν την αστυνομία αλλά σύντομα πρόκειται να διαπράξει ακόμη έναν φόνο. Όταν όμως βρίσκεται φρικτά δολοφονημένη με το «αχλάδι της αγωνίας», ένα όργανο μεσαιωνικού βασανιστηρίου, η Έλσα προσπαθεί να διαλευκάνει τον φόνο της με τη βοήθεια του ημερολογίου της κοπέλας, στο οποίο πρωτοσυναντά και τη φράση «Memento mortis».
Αστυνόμος Βαρσάμης. Είναι ο άνθρωπος που διαπιστώνει πως ο δολοφόνος χρησιμοποιεί μεθόδους του Μεσαίωνα. Μιλήστε μας γι’ αυτόν.
Ο πρώτος άνθρωπος που αντιλαμβάνεται ότι ο δολοφόνος χρησιμοποιεί μεθόδους του Μεσαίωνα είναι η Έλσα Γληνού, κάτι που προκαλεί αποτροπιασμό στον αστυνόμο Βαρσάμη. Ο Βαρσάμης είναι ένα γέρικο λαγωνικό της αστυνομίας, αλλά εξαιρετικά οξυδερκής και παρατηρητικός. Ανήκει στην «παλιά σχολή» της αστυνομίας, απεχθάνεται την τεχνολογία, ετοιμάζεται διαρκώς να πάρει σύνταξη αλλά αναβάλει τη συνταξιοδότησή του κάθε φορά που παρουσιάζεται μια νέα υπόθεση. Είναι ήρεμος και ευγενικός, αλλά όταν θυμώνει γίνεται πραγματικό θηρίο. Έχει έναν δικό του τρόπο να ανακρίνει τους υπόπτους και να τους αναγκάζει να του δίνουν τις πληροφορίες που χρειάζεται, ενώ μάταια προσπαθεί εδώ και χρόνια να κόψει το κάπνισμα, επιτρέποντας στον εαυτό του να καπνίζει μόνο δέκα τσιγάρα την ημέρα και κουβαλώντας πάντα μαζί του ένα έξτρα πακέτο με τα «πυρομαχικά εκτάκτου ανάγκης», όπως τα ονομάζει. Πίνει αυστηρά και μόνο ελληνικό καφέ, φτιαγμένο πάντα από τα χέρια του αγαπημένου του μπαρμπα-Χαράλαμπου, του ιδιοκτήτη ενός παραδοσιακού καφενείου.
Δεν μας είναι άγνωστοι η Έλσα Γληνού και ο αστυνόμος Βαρσάμης. Η πρώτη πρωταγωνιστούσε στο βιβλίο σας «Μαύρο σαν τον έβενο μαλλιά» και ο δεύτερος στα «Τρία πρόσωπα της Εκάτης». Υπάρχουν κάποια σημεία στο τελευταίο σας μυθιστόρημα που συνδέονται μ’ εκείνες τις υποθέσεις;
Από τα «Τρία πρόσωπα της Εκάτης» προέκυψε η στενή συνεργασία του Βαρσάμη με τη Γληνού, καθώς εκείνη εμφανίζεται στο τέλος του βιβλίου για να σκιαγραφήσει το ψυχολογικό προφίλ του Απόλλωνα Ροδόπουλου, ενός πανέξυπνου και ιδιαίτερα ικανού εγκληματία. Από το «Μαύρα, σαν τον έβενο, μαλλιά» ξαναβρίσκουμε στο «Αθώοι Ένοχοι» τη θετή κόρη της Έλσας, τη Λένα, η οποία θα παίξει άθελά της καταλυτικό ρόλο στην υπόθεση που εξιστορεί το νέο μου βιβλίο.
Δεν είναι μόνο η αγωνία για τον εντοπισμό του δράστη, ούτε οι σκηνές με τους ήρωές σας που κόβουν την ανάσα. Είναι και η προσέγγιση κοινωνικών θεμάτων που επιχειρείτε μέσα από το βιβλίο σας. Είναι ένας τρόπος αυτός ένα βιβλίο με σκληρές εικόνες να μαλακώσει την ένταση της ανάγνωσης;
Η προσέγγιση κοινωνικών θεμάτων δεν είναι τρόπος να μαλακώσει η ένταση της ανάγνωσης. Θεωρώ ότι τα θέματα αυτά είναι αναπόσπαστο κομμάτι ενός αστυνομικού μυθιστορήματος, αφού το έγκλημα αποτελεί ένα καθαρά κοινωνικό φαινόμενο. Παράλληλα, στόχος μου είναι να προβληματίζω τον αναγνώστη θίγοντας τέτοια ζητήματα, ώστε να μην μένει προσκολλημένος μόνο στο καθαρά αστυνομικό κομμάτι της ιστορίας.
Μεγάλος πρωταγωνιστής σ’ αυτό το μυθιστόρημα είναι και ο χρόνος, που τρέχει αμείλικτος. Άλλωστε το εισπράττουμε και από το εξώφυλλο με το ματωμένο αποτύπωμα στο ρολόι τσέπης. Όταν ο χρόνος λοιπόν φθάσει στο τέλος του τι μας περιμένει;
Όταν ο χρόνος φτάσει στο τέλος του έρχεται και η μεγάλη ανατροπή, την οποία θα ακολουθήσει η κάθαρση για κάποιους από τους ήρωες της ιστορίας. Επίσης, αυτή είναι και η στιγμή που καλείται ο αναγνώστης να δώσει τις δικές του απαντήσεις σχετικά με την ενοχή ή την αθωότητα των πρωταγωνιστών.
Τα αστυνομικά μυθιστορήματα φαίνεται πως είναι ένα κεφάλαιο της μυθοπλασίας που σας ταιριάζει απόλυτα. Τι είναι όμως αυτό που σας γοητεύει στην αστυνομική πλοκή;
Αυτό που με γοητεύει αφάνταστα στην αστυνομική πλοκή είναι η αναζήτηση της ανατροπής που θα προκαλέσει την έκπληξη, αλλά και η ανεύρεση και σύνθεση όλων των στοιχείων που θα συμπληρώσουν το παζλ της ιστορίας, έτσι ώστε να μην υπάρχουν κενά και να μη μείνουν απορίες και αναπάντητα ερωτήματα σε όσους διαβάσουν το βιβλίο. Κάθε στοιχείο πρέπει να μπει στη σωστή θέση, να συνδυαστεί με τα υπόλοιπα και να συμβάλει κι αυτό με τη σειρά του στη λύση του μυστηρίου.
Για κάποιους αστυνομική λογοτεχνία, είναι ένα βιβλίο που από τις σελίδες του στάζει αίμα. Στο δικό σας μυθιστόρημα δεν εισπράττουμε κάτι τέτοιο. Είναι επιλογή ή ανάγκη;
Δεν πίστευα ποτέ ότι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα χρειάζεται να είναι πλημμυρισμένο με αίμα. Δεν βλέπω τον λόγο να τρομάξω τον αναγνώστη. Βέβαια, η βία σε ένα αστυνομικό μυθιστόρημα είναι δεδομένη, θεωρώ όμως ότι πρέπει να δίνεται σε σωστές δόσεις και δίχως αναλυτικές περιγραφές. Ο στόχος μου είναι να φτιάξει ο ίδιος ο αναγνώστης την εικόνα στο μυαλό του, να κινητοποιήσει τη φαντασία του. Οι σελίδες που στάζουν αίμα είναι -κατά τη γνώμη μου- ένας «εύκολος» τρόπος να πείσει κάποιος συγγραφέας ότι γράφει αστυνομικό μυθιστόρημα. Αλλά έτσι χάνεται το μέτρο, η ισορροπία της κάθε σκηνής.
Αναπόφευκτο είναι να ταυτιστούμε, να συμπαθήσουμε, ακόμη και να αντιπαθήσουμε και να φοβηθούμε κάποιον από τους ήρωές σας. Ποιος από όλους τους επινοημένους χαρακτήρες σας ταλαιπώρησε περισσότερο;
Συνήθως με ταλαιπωρούν περισσότερο οι «κακοί» της ιστορίας, γιατί αφενός πρέπει να ψυχογραφηθούν σωστά, αφετέρου θέλω ο αναγνώστης να μπορεί να τους κατανοήσει και ίσως – τουλάχιστον κάποιους απ’ αυτούς- να τους δικαιολογήσει. Έτσι κι αλλιώς, πιστεύω ότι κανείς δεν γεννιέται κακός, αλλά οδηγείται σε παραβατική ή εγκληματική συμπεριφορά εξαιτίας του τρόπου που μεγαλώνει, του περιβάλλοντός του, των συνθηκών της ζωής του. Γι’ αυτό και τους «κακούς» μου τους αγαπώ και φροντίζω, ως έναν βαθμό, να τους εξιλεώνω στα μάτια του αναγνώστη.
Καθώς προχωρούσα την ανάγνωση και οι ανατροπές κορύφωναν την αγωνία, ένιωσα την ανάγκη να βγάλω την ετυμηγορία μου για τους … αθώους ένοχους, πριν μου δώσετε την απάντηση εσείς. Βρίσκετε ενδιαφέρον αυτό το παιχνίδι με τον αναγνώστη;
Μα αυτός είναι ο στόχος μου, να βάζω δηλαδή και τον αναγνώστη στο «παιχνίδι». Είναι σαν να τον παίρνω από το χέρι και να οδηγούμαστε παρέα στη λύση της ιστορίας, σαν να συμμετέχει κι ο ίδιος συναισθηματικά. Πιστεύω ακράδαντα ότι ο αναγνώστης πρέπει να προβληματίζεται, να εισπράττει ένα μήνυμα από κάθε βιβλίο, να προσπαθεί να μπει στη θέση των ηρώων και να αναρωτηθεί τι θα έκανε ο ίδιος αν ήταν στη θέση τους.
Ποια είναι τα μυστικά της αστυνομικής αφήγησης; Πώς ο συγγραφέας που καταπιάνεται με εγκλήματα, αδίστακτους δολοφόνους και αθώους ένοχους, μπορεί να διατηρήσει μια ισορροπία στο κείμενό του;
Δεν ξέρω αν υπάρχουν κάποια μυστικά. Τουλάχιστον εγώ δεν τα έχω ανακαλύψει ακόμη. Αυτό που κάνω, όμως, πάντα, είναι να μπαίνω στη θέση του αναγνώστη όταν γράφω ένα βιβλίο και να προσπαθώ να ανακαλύψω τι είναι αυτό που δεν μου αρέσει, ώστε να το διορθώσω. Επίσης, μου αρέσει πολύ να «σκηνοθετώ» τις σκηνές του βιβλίου για να έχουν την απαραίτητη ζωντάνια και παραστατικότητα. «Βλέποντας» τις εικόνες ως παρατηρητής, καταφέρνω -ή τουλάχιστον προσπαθώ- να κρατήσω την ισορροπία στο κείμενο και να αποφύγω τις υπερβολές και τις ακρότητες.
Οι Έλληνες αναγνώστες αγαπάμε τα αστυνομικά μυθιστορήματα;
Πιστεύω ότι τα τελευταία χρόνια οι Έλληνες αναγνώστες έχουν ανακαλύψει και αγαπήσει τα αστυνομικά μυθιστορήματα, τα οποία κερδίζουν όλο και περισσότερους θιασώτες. Το μόνο μου παράπονο είναι ότι το κοινό εξακολουθεί να δείχνει μια ιδιαίτερη προτίμηση σε ξένους συγγραφείς αστυνομικών μυθιστορημάτων, τοποθετώντας στην κορυφή τους Σκανδιναβούς. Δίχως ασφαλώς να υποτιμώ τους τελευταίους, θεωρώ ότι έχουμε πολλούς Έλληνες συγγραφείς -τόσο νεότερους όσο και παλαιότερους- που υπηρετούν την αστυνομική λογοτεχνία εξίσου καλά, αν όχι καλύτερα.
Έχετε εργαστεί ως ηθοποιός στο παρελθόν. Αν κάποιο από τα βιβλία σας γινόταν ταινία ποια ηρωίδα σας θα θέλατε να υποδυθείτε;
Σίγουρα όχι την πρωταγωνίστρια. Θα επέλεγα έναν δεύτερο ρόλο, γιατί νομίζω ότι οι δευτεραγωνιστές είναι εκείνοι που βοηθούν τους πρωταγωνιστές να αναδειχτούν και κινούν τα νήματα της ιστορίας. Οι πρώτοι ρόλοι έτσι κι αλλιώς βρίσκονται στο προσκήνιο. Η πρόκληση για μένα θα ήταν να ξεχωρίσω ερμηνευτικά σε έναν δεύτερο ή και τρίτο ρόλο. Για παράδειγμα, στο «Αθώοι Ένοχοι» θα ήθελα να παίξω την Ευγενία Μπακιρτζή και στο «Τα τρία πρόσωπα της Εκάτης» τη Χριστίνα Κολλιοπούλου.
Μαρία Τσακίρη, σ’ ευχαριστώ πολύ για τη ζεστή φιλοξενία και εύχομαι πάντα επιτυχίες!
Λίγα λόγια για το βιβλίο
«Το αχλάδι της αγωνίας!» ψελλίζει έκπληκτη η Έλσα Γληνού, αντικρίζοντας το πτώμα της νεαρής Ζωής Κομνηνού, που πριν από λίγες ώρες δήλωνε υπεύθυνη για μια σειρά άλυτων φόνων.
Η φράση αυτή θα οδηγήσει την ίδια και τον αστυνόμο Μάνο Βαρσάμη σε μια αποτρόπαια διαπίστωση: Κάποιος δολοφονεί ανθρώπους χρησιμοποιώντας μεθόδους που ανάγονται στον Μεσαίωνα. Ποιος σπέρνει τον θάνατο με φρικτά βασανιστήρια; Ποιο είναι το κίνητρό του; Τι συνδέει τα θύματά του; Τι ρόλο παίζουν σ’ αυτή την υπόθεση ο Στάθης Κομνηνός, ο καθηγητής Μεσαιωνικής Ιστορίας Ιορδάνης Φωκάς και ο δημοσιογράφος Φώτης Μπακιρτζής; Τι σημαίνει η φράση Memento mortis που ανακάλυψε η Έλσα στο ημερολόγιο της Ζωής;
Προσπαθώντας να δώσουν απάντηση στα ερωτήματα αυτά, η Έλσα και ο Βαρσάμης θα ξετυλίξουν το κουβάρι μιας τρομακτικής ιστορίας που θα βάλει σε κίνδυνο τη ζωή δύο αθώων παιδιών. Θα προλάβουν να τα σώσουν πριν είναι αργά;
Ο χρόνος τρέχει αμείλικτα κι εκείνοι ρίχνονται στο κυνήγι του άγνωστου δολοφόνου με μοναδικό στοιχείο το συμπέρασμα του αστυνόμου Γιαβρόγλου:
«Ήταν όλοι τους αθώοι».
Βιογραφικό
Η Ελευθερία Μεταξά γεννήθηκε στο Αιγάλεω το 1970. Είναι πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής Αθηνών (τμήμα Φιλοσοφίας- Παιδαγωγικής- Ψυχολογίας), της δραματικής σχολής “Διομήδη Φωτιάδη” και του Εργαστηρίου Ελευθέρων Σπουδών ΑΝΤ1 (Τμήμα δημοσιογραφίας). Μιλάει αγγλικά. Μέχρι το 1998 εργάστηκε ως ηθοποιός, λαμβάνοντας μέρος σε θεατρικές παραστάσεις και τηλεοπτικές σειρές, ενώ το καλοκαίρι του 1998 δούλεψε στο δελτίο ειδήσεων του ΑΝΤ1 ως ασκούμενη δημοσιογράφος. Σήμερα εργάζεται ως φιλόλογος, ενώ παράλληλα ασχολείται με την επιμέλεια βιβλίων. Είναι μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών. Το 2016 έλαβε μέρος στον 34ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό που προκήρυξε η Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών, αποσπώντας έπαινο για το διήγημά της “Το τελευταίο ταξίδι”. Είναι παντρεμένη και έχει ένα γιο.
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.