Συγγραφέας του βιβλίου «Το μπλουζ της Κυριακής – Ωτακουστής» – Εκδόσεις ΕΛΚΥΣΤΗΣ»

Ένα θεατρικός μονόλογος και μία νουβέλα συνυπάρχουν θαυμάσια σ’ ένα βιβλίο με δυο διαφορετικά εξώφυλλα. Ο λόγος γι αυτό το ιδιόμορφο συγγραφικό πάντρεμα, όπως μας εξηγεί η Νατάσσα Καραμανλή, είναι ο θεατρικός τρόπος που αποφάσισε να γράψει τη νουβέλα της. Όπως εξηγεί στο Vivlio-life η συγγραφέας, τα ψαλίδια και το κουτάλι των δυο εξωφύλλων δεν επιλέχθηκαν τυχαία. Όταν ο αναγνώστης τα συναντήσει κάπου στη μέση του βιβλίου, τότε θα εισπράξει και την ανταμοιβή του «κι αυτό θα είναι απλά ένα σημάδι δικό μου που θα χαράξει μέσα του…».

Η αλήθεια είναι πως το βιβλίο σας με … μπέρδεψε (ευχάριστα ομολογώ), όταν διαπίστωσα πως είναι δυο σε ένα. Ας το εξηγήσουμε, λοιπόν, και στους φίλους του Vivlio-life…
Η συνύπαρξη δυο εξωφύλλων σε ένα έντυπο βιβλίο είναι αρκετά διαδεδομένη στο εξωτερικό. Κάποιες φορές το επιτάσσει η ίδια η θεματολογία του βιβλίου. Προσπάθησα να σκεφτώ διαφορετικά, πώς αυτές οι δυο ιστορίες θα έδεναν μεταξύ τους και κατέληξα σ’ αυτό το αποτέλεσμα. Των δυο διαφορετικών εξωφύλλων σε ένα βιβλίο, το οποίο τελικά σαν εγχείρημα φάνηκε ότι βρήκε μεγάλη απήχηση, ώστε να υπάρξουν αρκετές μιμητικές, ας το πω κομψά, απόπειρες.

Μια νουβέλα κι ένας θεατρικός μονόλογος απέδειξαν πως μπορούν κάλλιστα να συνυπάρξουν σ’ ένα βιβλίο. Πώς όμως αποφασίσατε να του δώσετε αυτή την πρωτότυπη μορφή;
Η ίδια η νουβέλα στάθηκε το έναυσμα για αυτό το ιδιόμορφο «πάντρεμα». Κι αυτό γιατί είναι γραμμένη με έναν εντελώς θεατρικό τρόπο, συνεπώς έδενε απόλυτα με τον υπάρχοντα θεατρικό μονόλογο.

Ας περάσουμε, τώρα, στα δυο εξώφυλλα. Ο «Ωτακουστής» έχει ένα κουτάλι στο εξώφυλλό του και το «Μπλουζ της Κυριακής» δυο ψαλίδια. Πώς έγινε η επιλογή τους και τι θέλετε να εισπράξουμε από αυτά;
Τα χρηστικά αυτά αντικείμενα αποτελούν την επιτομή των δυο πιο σημαντικών και σκληρών, κατ’ εμέ, σκηνών των δύο βιβλίων. Ο αναγνώστης θα συνδέσει αυτά τα αντικείμενα μόνον όταν φτάσει σχεδόν στη μέση των βιβλίων. Τότε αυτό που θα εισπράξει θα είναι η ανταμοιβή του κι αυτό θα είναι απλά ένα σημάδι δικό μου που θα χαράξει μέσα του.

«Το μπλουζ της Κυριακής» απέσπασε το Α’ Βραβείο στον Διεθνή Λογοτεχνικό Διαγωνισμό. Μιλήστε μας για τον θεατρικό σας μονόλογο.
«Το μπλουζ της Κυριακής» είναι ένας δύσκολος μονόλογος σκληρός, σχεδόν αφοριστικός. Μια ηρωίδα που προίκισα με κάποια δικά μου στοιχεία. Επιθυμούσα για καιρό την συγγραφή ενός μονόλογου, αλλά σκόνταφτα πάντα στην εύρεση ενός θέματος που θα μιλούσε πραγματικά στον αναγνώστη-θεατή. Γιατί ας μην ξεχνάμε πως η συγγραφή είναι το πρώτο σκαλί για το θεατρικό σανίδι. Κι αρπάχτηκα από τα λόγια του Τζων Στάινμπεκ: «Το παράξενο και το ξενόφερτο δεν είναι ενδιαφέρον, μόνο το βαθιά προσωπικό και το οικείο». Έτσι ξεκίνησα, με κάτι οικείο. Μ’ αυτό που έβλεπα στον καθρέφτη μου. Κάποιες φορές όμως, χρειάζεται να δούμε και πίσω από το είδωλό μας είναι ουτοπικό να πιστεύουμε πως είμαστε μόνο ό,τι βλέπουμε. Είμαστε ένα συνονθύλευμα από ψήγματα πολλών ανθρώπων των οποίων οι ιστορίες ρέουν μέσα μας. Αυτό δεν αλλάζει, ούτε μεταβάλλεται. Μόνον ο θάνατος σταματά αυτή τη διαδικασία για λίγο, ώσπου οι δικές μας ιστορίες να περάσουν στην επόμενη γενιά. Ουσιαστικά, κοιτάζοντας πίσω από τον καθρέφτη, ζωντάνεψα κάποιες από τις ιστορίες ανθρώπων που κουβαλούσα στο αίμα μου, ακόμα κι εκείνες για τις οποίες χρειάστηκε να γυρίσω πολύ πίσω.

Ένας μονόλογος μιας γυναίκας με προβλήματα υγείας, μιας γυναίκας που αποζητά τον έρωτα, μιας γυναίκας που θεωρεί πως «η μάνα είναι πλασμένη από το πιο περίεργο υλικό». Βάλτε μας στη σκέψη σας.
Το έχω δηλώσει και στο παρελθόν, ότι θεωρώ πως η μάνα αποτελεί για τα παιδιά της έναν αναμμένο φάρο. Το φως της δεν σβήνει ποτέ. Γι’ αυτό είναι εξαιρετικά δύσκολο ν’ αποδεχτούμε τα λάθη της, γιατί δεν επιτρέπουμε στους φάρους μας να σβήνουν. Καμία δυσλειτουργία τους δεν είναι αποδεχτή. Είμαστε πολύ πιο σκληροί με τη μητέρα μας, παρά με τον πατέρα μας. Ιδίως εμείς οι κόρες. Η σχέση μάνας-κόρης ίσως είναι η δυσκολότερη και η πιο ταλανισμένη. Είναι ακόμα πιο περίπλοκη από μια ερωτική σχέση, είναι θύελλα και έρημος, αλλά κατά στιγμές είναι μια απάνεμη θάλασσα. Αυτό από μόνο του σκιαγραφεί την πολυπλοκότητα και την σπανιότητα των υλικών από τα οποία είναι πλασμένη. Άλλωστε, αυτή η άνευ όρων, ανεπιφύλακτη, απόλυτη αγάπη της, δεν προσδιορίζει τη φράση «το πιο περίεργο υλικό»;

Το γεγονός πως είστε μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αντιρευματικού Αγώνα πόσο συνέβαλε στη συγγραφή του συγκεκριμένου μονολόγου;
Η ιδιότητά μου ως μέλος της ΕΛ.Ε.ΑΝ.Α. δεν στάθηκε η αιτία για τη συγγραφή του συγκεκριμένου μονόλογου. Ωστόσο, διέρρηξε την κλειδαριά, ώστε να βγουν κάποιοι σκελετοί από την ντουλάπα μου. Και σας διαβεβαιώνω, πως τους κρατούσα για χρόνια καλά κρυμμένους. Είναι παρήγορο το συναίσθημα πως στους κόλπους της ΕΛ.Ε.ΑΝ.Α. δεν ένιωσα απόρριψη. Περιστοιχίζομαι από άτομα που βιώνουν τον ίδιο πόνο, την ίδια ανασφάλεια και όμως έχουν το θάρρος να ονειρεύονται, να κοιτούν μπροστά, να διεκδικούν καλύτερη ποιότητα ζωής, να σχεδιάζουν ένα καλύτερο μέλλον για όλους. Αυτό δρα καταλυτικά στον πόνο, το γεγονός ότι μοιράζεται.

«Αυτή η ατελείωτη βροχή, μονότονη σαν ψαλμωδία, κουραστική και γκρίζα. Ή μήπως η ανία της Κυριακής; Αυτές οι ξεχασμένες από το Θεό ώρες είναι τόσο θλιβερές, σαν πληρωμένος χορός…». Πιστεύω πως υπάρχουν πολλοί αναγνώστες που θα νιώσουν θλίψη από αυτήν την πρόταση αλλά και άλλοι που θα αναγνωρίσουν τα δικά τους συναισθήματα απέναντι σε μια άδεια Κυριακή. Ποιο από τα δυο είδη αναγνωστών απευθύνεστε;
Κατά βάση και στα δύο είδη. Για μένα η βροχή μπορεί να μην σημαίνει απλά θλίψη, αλλά και μια αφορμή ανασύνταξης. Μια ουράνια παρέμβαση εκλαμβανόμενη ως πρόσχημα για ένα καλό ξεκαθάρισμα από τα άχρηστα βάρη που αναγκαζόμαστε να κουβαλάμε στην ψυχή μας.

«Ένα μπλουζ, το μπλουζ της Κυριακής, που με αναγκάζει να χορεύω με τις σκιές. Στα τυφλά, με το χέρι στον τοίχο και το νου καρφωμένο στο παρελθόν. Η μοναξιά που σέρνεται πάνω μου, αήττητη, σαν κατσαρίδα…». Την Κυριακή πάντα ακολουθεί η Δευτέρα. Τι θα λέγατε να προσφέραμε κι ένα αισιόδοξο μήνυμα στους αναγνώστες;
Όπως και οι Κυριακές, οι Δευτέρες είναι μέσα μας. Εκεί ξημερώνουν και νυχτώνουν οι μέρες, οι ώρες, οι στιγμές μας. Όχι στα ημερολόγια. Εμείς τις φτιάχνουμε, τις ωραιοποιούμε ή όχι, ανάλογα με τα συναισθήματά μας. Εμείς δίνουμε στις μέρες το νόημα που θέλουμε να έχουν κι όχι το ανάποδο.

Ο «Ωτακουστής» έχει τη μορφή ημερολογίου. Ημερομηνίες και ώρες που σε συνδυασμό με τη γραφή σας, που είναι σε πρώτο πρόσωπο, βάζουν εύκολα τον αναγνώστη στη ροή της αφήγησης και τη ζωή του Ωτακουστή. Ή μήπως στη δική σας ζωή;
Η ημερολογιακή καταγραφή του «Ωτακουστή» δεν είναι τίποτα άλλο από μια ματωμένη κραυγή αγωνίας. Η ανάγκη μιας ψυχής που σχεδόν εξαϋλωμένη από τις πάμπολλες πληγές της αναζητά την έξοδο στο φως. Ωστόσο, ομολογώ πως ο «Ωτακουστής» οφείλει την ύπαρξή του σε μια παλιά δική μου πληγή. Όπου τηρούσα την ίδια συνήθεια με την ηρωίδα του, κατέγραφα δηλαδή ημερολογιακά, με ευλάβεια τολμώ να πω, κάθε συναίσθημα που βίωνα εκείνο το διάστημα. Αυτό έδωσε ζωή στη νουβέλα μου και πιστεύω πως με οδήγησε στην δική μου κάθαρση. Δεν υπάρχει άνθρωπος δίχως σημάδια. Κι όλοι μας εκπαιδευόμαστε να ζούμε με αυτά. Προσωπικά, δεν εμπιστεύομαι εκείνους που προβάλλουν τους εαυτούς τους ως απρόσβλητους, αλώβητους. «Να την προσέξεις αυτή την πληγή που δεν σου άφησε σημάδι», είχε πει ο ποιητής Achille Chavée. Μεγάλη αλήθεια, δε νομίζετε; Μ’ αυτήν έμαθα να πορεύομαι.

«Αναπάντητα ερωτήματα πυρπολούν αδιάκοπα τις νύχτες», διαβάζω και πράγματι με το κείμενό σας θέτετε πολλά ερωτήματα. Πιστεύετε πως θα προκαλέσετε τη σκέψη του αναγνώστη;
Αν δεν τον προκαλέσει, τότε κάτι δεν έκανα εγώ καλά. Ή ίσως, δεν έτυχε το βιβλίο μου να πέσει στα κατάλληλα χέρια, μάτια, αυτιά. Κι αυτό γιατί ο «Ωτακουστής» είναι μια νουβέλα που επιστρατεύει όλες τις αισθήσεις.

Προσπαθώντας να σας γνωρίσω μέσα από το βιογραφικό σας διαβάζω: «Ολίγον θεατρική, ολίγον ποιήτρια, μα πάντα υποταγμένη στις λέξεις». Εξηγήστε μας αυτήν την υποταγή…
Η υποταγή ξεκινά από πολύ παλιά, ίσως από τα χρόνια του δημοτικού, καθώς ήμουν σχεδόν παθιασμένη με τη γλώσσα μας. Η γιαγιά μου ήταν εκπαιδευτικός και όπως αντιλαμβάνεστε, φρόντισε να μου μεταδώσει την αγάπη και το σεβασμό που αισθανόταν η ίδια. Ίσως το παράκανε λίγο, γιατί μου είναι δύσκολο να δεχτώ την ανορθογραφία, ένα ασύνταχτο κείμενο, την έλλειψη του υποκειμένου σε κάποιες φράσεις. Θεωρώ πως η γλώσσα μας είναι από τις ομορφότερες κι αρτιότερες όλων. Οι ίδιες οι λέξεις είναι οδηγοί μας. Οι εικόνες μας και η αποτύπωση των συναισθημάτων μας. Δεν θα ήμασταν τίποτα δίχως αυτές τις λέξεις.

Είστε Αντιπρόεδρος του μη κερδοσκοπικού Σωματείου «Το ράφι της Αγάπης». Πώς εισέπραξε ο κόσμος αυτή την ομολογουμένως αξιέπαινη προσπάθεια; Υπάρχει συμμετοχή; Τι θα προτείνατε στους φίλους του Vivlio-life;
Ο κόσμος πάντα ακολουθεί το καινούριο, το καινοτόμο. Η σκέψη κι η σύλληψη αυτής της ιδέας που ανήκει στην Εύα Παυλίδου, σίγουρα δεν άφησε κανέναν ασυγκίνητο. Εν τούτοις, στη χώρα μας δεν υπάρχουν τα σωστά θεμέλια για να στηρίξουν την έννοια του εθελοντισμού. Αυτό είναι κάτι παραπάνω από θλιβερό, καθώς σε αυτά τα τρία χρόνια που υφίσταται το σωματείο μας, όση αγάπη έχουμε εισπράξει, άλλο τόσο φθόνο και απαξίωση βιώσαμε στο πετσί μας. Ο σκοπός μας πολλές φορές είτε παρεξηγήθηκε, είτε αντιγράφτηκε με δόλο ή απλά αξιολογήθηκε δυσμενώς. Κι όλα αυτά πηγάζουν από την κοινωνική δυσπραγία του καθενός, αλλά και του συστήματος που επιμένει να φλερτάρει με το φαίνεσθαι σαμποτάροντας επικίνδυνα το δύνασθε. Στους φίλους του Vivlio-life θα πρότεινα να μας μάθουν εκ των έσω κι όχι μόνον από τις δράσεις μας. Να γνωρίσουν και να γνωριστούν από κοντά με τον εθελοντισμό, ώστε να έχουν γεμάτη την ψυχή τους.

Λίγα λόγια για το βιβλίο
«Το μπλουζ της Κυριακής»
Ο πόνος είναι ίσως το πιο ανθρώπινο, άλλα και το πιο επώδυνο συναίσθημα. Και σαν τέτοιο αντιμετωπίζεται από την ηρωίδα. Η αργία της Κυριακής αφυπνίζει μέσα της όλες τις επώδυνες καταστάσεις της ζωής της. Υποφέρει από αγκυλοποιητική σπονδυλοαρθρίτιδα (ΑΣ) και ο χρόνιος πόνος της ασθένειας της προκαλεί, πέρα από το αίσθημα μιας μόνιμης δυσφορίας, έναν μόνιμο εκνευρισμό που μεταλλάσσεται σε επιθετικότητα. Η δυσκαμψία στο σώμα κι ο περιορισμός των κινήσεων της, αμβλύνουν το αίσθημα της ανασφάλειας και της απόρριψης. Μιαν ανυπόφορη κι αναίτια πίκρα. Είναι ωστόσο αναίτια; Τί ανασύρεται ανάμεσα στις αναμνήσεις της; Τί την στοιχειώνει; Ποτέ καλή και πότε σκληρή, η ηρωίδα που σιχαίνεται τα ημίμετρα, μονολογεί για τις σκιές της χορεύοντας μπλουζ. Το ανίερο μπλουζ μιας μοναχικής Κυριακής, συνταιριασμένο με τους δαίμονες της.


«Ωτακουστής»
Μια θεατρική νουβέλα στην οποία κυριαρχούν οι ήχοι κι οι σκιές. Μια ηρωίδα σχεδόν διάφανη, εξορισμένη από την αγάπη και τους ανθρώπους, περιπλανιέται αδιάκοπα ανάμεσα σε σημειώσεις και μνήμες. Μέσα από την λεπτομερή καταγραφή των συμβάντων της ζωής της, προσπαθεί να προσεγγίσει την δική της έξοδο στο φως. Οι μέρες της όμως, όπως κι οι νύχτες της, είναι βυθισμένες στο σκοτάδι. Στους απόκοσμους ήχους και στον αδιάκοπο χορό των σκιών. Οι μνήμες ανακατεύονται με τις απώλειες, με την άρνηση και τα οράματα, ώσπου να πραγματωθεί η λύση του γρίφου που την ορίζει.

Βιογραφικό
H Νατάσσα Καραμανλή είναι Θεσσαλονικιά. Ολίγον θεατρική, ολίγον ποιήτρια, μα πάντα υποταγμένη στις λέξεις. Graduate Minor of Ohio State University, in Element of Theatre and Dramatic Literature. Μεταπτυχιακό Δίπλωμα Ειδίκευσης (Μ.Δ.Ε.) στην Θεατρική Αγωγή από το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο.
Συνεργάστηκε με τα περιοδικά SOUL, Αλήθεια της Μακεδονίας, Upgrade και με το ηλεκτρονικό magazino Fylada.gr. Κείμενά της φιλοξενούνται στο προσωπικό της blog https://soufrazeta.com., καθώς και στο Hub pages, Spillwords και Letter Pile στα αγγλικά.
Βιβλία
Το βραβευμένο εφηβικό της μυθιστόρημα «Το καλοκαίρι στον φάρο».
«Τέσσερα λεπτά» – Μια ανθολογία flash fiction με αφορμή το ομώνυμο διαδικτυακό της project.
«Το μπλουζ της Κυριακής & Ωτακουστής».
Συμμετοχές – Συλλογικά
«Τρόμος», με το διήγημα «Μην ανοίξεις το βιβλίο».
«Η ποίηση στις ράγες» e-book, Σύλλογος Φίλων του Βιβλίου.
«Χριστός γεννάται», συλλογικό έργο της λογοτεχνικής ιστοσελίδας «Λόγω Γραφής» με το διήγημα «Κόκκινοι σκούφοι» [εκδ. Όστρια].
Βραβεύσεις
Α΄ έπαινος Εφηβικού βιβλίου Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς
Α΄ βραβείο θεατρικού μονολόγου, όμιλος για την Unesco Τεχνών, Λόγου κι Επιστημών Ελλάδας
Γ΄ βραβείο διηγήματος στον λογοτεχνικό διαγωνισμό «Λογοτεχνικές πένες 2016»
Α΄ έπαινος ποίησης από το σωματείο Λόγου και Τέχνης «Αλκυονίδες»
Γ΄ βραβείο ποίησης στον ΣΤ΄ παγκόσμιο ποιητικό διαγωνισμό της Αμφικτυονίας Ελληνισμού
Β’ βραβείο ποίησης του Αρχείου Ιστορίας & Τέχνης Κοζάνης υπό την αιγίδα της Κοβενταρίου Βιβλιοθήκης
Γ΄ βραβείο συγγραφής θεατρικού έργου «Ασημένια Σελίδα»
Έπαινος στον πρώτο Διαγωνισμό Ποίησης της Alzheimer Ελλάς
Μέλος του open think tank foundation «The Open Minds», μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Αντιρευματικού Αγώνα (ΕΛ.Ε.ΑΝ.Α.) καθώς και Αντιπρόεδρος του μη κερδοσκοπικού Σωματείου «Το Ράφι της Αγάπης». Ραδιοφωνική παραγωγός της εκπομπής «Στο Ράφι» στο αυτοδιαχειριζόμενο διαδικτυακό ραδιόφωνο www.metadeftero.gr.