«Η τριακονταετής γενοκτονία: Ο αφανισμός των χριστιανικών μειονοτήτων της Τουρκίας, 1894-1924» των Benny Morris και Dror Ze’evi

ΣΕΙΡΑ: ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ / ΙΣΤΟΡΙΑ ISBN 978-960-16-9240-1 ΣΧΗΜΑ: 17Χ24 ΣΕΛΙΔΕΣ: 672
ΤΙΜΗ ΠΡΩΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: 32,00 ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

Η τριακονταετής γενοκτονία
Ο αφανισμός των χριστιανικών μειονοτήτων της
Τουρκίας, 1894-1924

Συγγραφείς: Benny Morris / Dror Ze’evi
Διευθυντής σειράς: Κώστας Κωστής
Μετάφραση: Μενέλαος Αστερίου


Από το 1894 έως το 1924 τρία κύματα βίας σάρωσαν την Ανατολία με στόχο τις περιοχές όπου διέμεναν
χριστιανικές μειονότητες, οι οποίες αποτελούσαν ως τότε το 20 τοις εκατό του πληθυσμού. Το 1924 οι Αρμένιοι,
οι Ασσύριοι και οι Έλληνες είχαν μειωθεί στο 2 τοις εκατό του πληθυσμού. Οι περισσότεροι ιστορικοί έχουν
πραγματευτεί αυτά τα τρία κύματα βίας ως ξεχωριστά και μεμονωμένα γεγονότα, ενώ οι διαδοχικές τουρκικές
κυβερνήσεις τα παρουσιάζουν ως μια αλληλουχία ατυχών συμβάντων. Η Τριακονταετής γενοκτονία είναι το πρώτο
έργο που δείχνει ότι στην πραγματικότητα αυτά τα τρία κύματα ήταν μια ενιαία, συνεχής και συνειδητή
προσπάθεια να εξοντωθεί ο χριστιανικός πληθυσμός της Ανατολίας.
Αυτή η περίοδος, η πιο βίαιη στην πρόσφατη ιστορία της περιοχής, άρχισε στη διάρκεια της εξουσίας του
Οθωμανού σουλτάνου Αμπντούλ Χαμίτ Β΄, συνεχίστηκε υπό τους Νεοτούρκους και τελείωσε τα πρώτα χρόνια
της διακυβέρνησης του Κεμάλ Ατατούρκ. Παρά τη δραματική αλλαγή από την ισλαμική απολυταρχία του
σουλτάνου στον κοσμικό ρεπουμπλικανισμό, οι πολιτικές εξόντωσης που εφαρμόστηκαν στη χώρα ήταν
αξιοσημείωτα σταθερές και συστηματικές, με προσχεδιασμένους μαζικούς φόνους, εκτοπίσεις, εξαναγκαστικό
προσηλυτισμό στο ισλάμ, μαζικούς βιασμούς και απάνθρωπες απαγωγές γυναικών και παιδιών. Και το πιο
σταθερό στοιχείο ήταν το κάλεσμα σε ιερό πόλεμο. Μολονότι δεν τη δικαιολογεί η διδασκαλία του ισλάμ, η
εξόντωση δύο εκατομμυρίων χριστιανών πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο μιας αδίστακτης προτροπής προς τους
Τούρκους να δημιουργήσουν ένα καθαρά μουσουλμανικό έθνος.
Αποκαλυπτικό και βασισμένο σε εκτεταμένη έρευνα, το βιβλίο αυτό επαναπροσδιορίζει τον τρόπο με τον
οποίο αντιλαμβανόμαστε ένα από τα πιο αποτρόπαια γεγονότα της σύγχρονης ιστορίας.
Ο Benny Morris (γενν. 1948) είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Μπεν Γκουριόν (Τμήμα Μελετών
για τη Μέση Ανατολή) του Ισραήλ, ενώ έχει διδάξει και ως Goldman Visiting Professor στο Πανεπιστήμιο
Τζορτζτάουν των ΗΠΑ. Έχει γράψει σημαντικά βιβλία για την ιστορία της ισραηλοπαλαιστινιακής σύγκρουσης
και έχει αρθρογραφήσει σχετικά στα έντυπα New York Review of Books, New York Times, New Republic και The
Guardian.
Ο Dror Ze’evi (γενν. 1953) είναι καθηγητής στο Τμήμα Μελετών για τη Μέση Ανατολή του Πανεπιστημίου
Μπεν Γκουριόν και έχει γράψει βιβλία οθωμανικής ιστορίας και ιστορίας της Μέσης Ανατολής.«Συναρπαστικό, αναλυτικό, μοναδικό, εξαιρετική συμβολή στην ιστοριογραφία και στη σύγχρονη σκέψη».
Ronald Grigor Suny, συγγραφέας του “They Can Live in the Desert but Nowhere Else”: A History of the
Armenian Genocide
«Εξαιρετικά καλογραμμένο και εμπεριστατωμένο, το βιβλίο αυτό τοποθετεί σε εντελώς νέο πλαίσιο τη βία στην
ύστερη Οθωμανική Αυτοκρατορία και στα χρόνια μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο πόλεμο. Οι περισσότεροι
ερευνητές μέχρι σήμερα δίσταζαν να εξετάσουν συνολικά τα τρία κύματα βίας. Οι συγγραφείς αυτού του
βιβλίου το κάνουν με εξαιρετική επιτυχία και θα προκαλέσουν έντονες αντιδράσεις
».
Stefan Ihrig, συγγραφέας του Justifying Genocide: Germany and the Armenians from
Bismarck to Hitler

ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, Υπεύθυνος σειράς: Κώστας Κωστής
Η ιστορία είναι η λέξη που επιλέξαμε από το αρχαιοελληνικό διανοητικό οπλοστάσιο για να φέρουμε μαζί το
παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, ότι ο τρόπος με τον οποίο κατανοούμε το παρελθόν
προσδιορίζει αναγκαστικά τις
δυνατότητές μας να κατανοήσουμε το παρόν, καθώς επίσης και τις προσπάθειές μας να προβλέψουμε το μέλλον.
Στη λογική αυτή η σειρά «Διαδρομές ιστορίας» επιδιώκει να συμπεριλάβει βιβλία τα οποία έχουν ως κοινό
παρονομαστή την ιστορία, χωρίς ωστόσο να είναι απαραιτήτως βιβλία ιστορίας. Η οικονομία, η κοινωνική
θεωρία, η πολιτική επιστήμη, η ανθρωπολογία εντάσσονται στην οπτική της σειράς στο μέτρο και τον βαθμό που
αξιοποιούν μιαν ιστορική αντίληψη του χρόνου. Οι συγγραφείς εξάλλου των βιβλίων της σειράς μιλούν για τα
θέματά τους με έναν τρόπο που επιχειρεί να ξεπεράσει τις παραδοσιακές βεβαιότητες τους πεδίου τους, έτσι ώστε
να ικανοποιήσουν δύο από τις βασικές απαιτήσεις της τέχνης
τους, που είναι η αμφισβήτηση και η καινοτομία.

«Τα “κρυμμένα” ημερολόγια, Οκτώβριος 1912 – Αύγουστος 1913» του Ίωνος Δραγούμη
Κατακερματισμένα, οριστικά χαμένα, αδημοσίευτα τετράδια ίσως είναι οι λέξεις που κυριολεκτούν ως προς τον τρόπο με τον οποίο δόθηκαν στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό οι μεταγραφές των είκοσι τεσσάρων Τετραδίων του Ίωνος Δραγούμη που φυλάσσονται στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη (ένα σύνολο 2.158 χειρόγραφων και αριθμημένων από τον ίδιο σελίδων). Tα «κρυμμένα» ημερολόγια (Οκτώβριος 1912 – Αύγουστος 1913) περιλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος από το μερικώς δημοσιευμένο Τετράδιο με αριθμό 18 και αφορoύν μια κρίσιμη ιστορική περίοδο.

ΣΕΙΡΑ: ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΑ / ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ISBN 978-960-16-8749-0 ΣΧΗΜΑ: 14Χ21 ΣΕΛΙΔΕΣ: 448 ΤΙΜΗ
ΠΡΩΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: 17,70 ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ
Τα «κρυμμένα» ημερολόγια
Οκτώβριος 1912 – Αύγουστος 1913
Εισαγωγή, Επιμέλεια, Σχόλια: ΝΩΝΤΑΣ ΤΣΙΓΚΑΣ

Πρόλογος: ΜΑΡΚΟΣ Φ. ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ
«Μέσα στα τετράδιά μου θα με βρεις συμπυκνωμένο, ω αναγνώστη!»
Ίων Δραγούμης


Εκατό χρόνια μετά τη δολοφονία του Ίωνος Δραγούμη, η έκδοση των ημερολογιακών τετραδίων του
παραμένει ημιτελής· δέκα από τα είκοσι τέσσερα τετράδιά του, που φυλάσσονται στην Αμερικανική Σχολή
Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα, δεν έχουν εκδοθεί. Tα «κρυμμένα» ημερολόγια (Οκτώβριος 1912 –
Αύγουστος 1913) περιλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος από το μερικώς δημοσιευμένο Τετράδιο με αριθμό
18 και αφορoύν μια κρίσιμη ιστορική περίοδο: Ο διπλωμάτης Ίων Δραγούμης υπηρετεί ως έφεδρος
δεκανέας πεζικού, αποσπασμένος με ρόλο πολιτικού συμβούλου στο Γενικό Επιτελείο, και παρακολουθεί
στενά τα τεκταινόμενα. Ο ιστορικός χρόνος πυκνός: Οι ευκαιριακές συμμαχίες του Α΄ Βαλκανικού
Πολέμου εναντίον μιας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που φυλλορροεί· η δολοφονία του βασιλιά Γεωργίου
Α΄ στη Θεσσαλονίκη· η άνοδος στον θρόνο του Κωνσταντίνου Α΄· ο Ελευθέριος Βενιζέλος που μεσουρανεί
παντοδύναμος· η προσάρτηση νέων εδαφών στην Ελλάδα· η κατάρρευση του οράματος του «ανατολισμού»
που ο Αθανάσιος Σουλιώτης-Νικολαΐδης, ο Ίων Δραγούμης και άλλοι είχαν αγωνιστεί να υλοποιήσουν ήδη
από το 1908 με την «Οργάνωση Κωνσταντινουπόλεως». Στις σελίδες του Τετραδίου 18, γραμμένες με
θαλερά ελληνικά, αναδεικνύεται τόσο η συμβολή του Ίωνος Δραγούμη στις πυρετώδεις διεργασίες κατά την
απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, όσο και οι κατοπινές του πρωτοβουλίες (όπως η πρόταση στην
κυβέρνηση για την κατάληψη της Καβάλας και η εντολή κατάληψης του Καστελόριζου). Αναγνωρίζει
κανείς εδώ την ανυπότακτη ιδιοσυγκρασία του, τον αντισυμβατικό χαρακτήρα του βίου του. Βλέπει τον
έρωτά του με τη νεαρή ηθοποιό Μαρίκα Κοτοπούλη στην πιο καλή ίσως στιγμή. Διακρίνει την πιο ώριμη
αλλαγή στην πνευματική του πορεία ν’ αρχίζει να ξεδιπλώνεται. Ο αναγνώστης θα κληθεί να αποτιμήσει
και την πολιτική διορατικότητα του Δραγούμη σε ζητήματα που κρίθηκαν μεν τότε, όμως συνεχίζουν να
διατηρούν τον αντίκτυπό τους ως τα σήμερα. Νώντας Τσίγκας
Ο ΙΩΝ (Ιωάννης) ΣΤΕΦ. ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ (Αθήνα, 1878-1920) υπήρξε διπλωμάτης, πολιτικός,
λογοτέχνης, άνθρωπος της σκέψης και της δράσης. Σε ηλικία δεκαεννέα ετών συμμετέχει στον «ατυχή
πόλεμο» του 1897. Μετά τις σπουδές του στη Νομική εντάσσεται στο διπλωματικό σώμα.
Πρωτοϋπηρετεί το 1902 στο Μοναστήρι και ιδρύει τη «Μακεδονική Άμυνα» συνεγείροντας Έλληνες
στη Μακεδονία και στην Αθήνα. Με τον επιστήθιο φίλο του Αθανάσιο Σουλιώτη-Νικολαΐδη συνιδρύουν
τις μυστικές οργανώσεις «Οργάνωση Θεσσαλονίκης» (1906) και «Οργάνωση Κωνσταντινουπόλεως»
(1908).Ένθερμος υποστηρικτής του δημοτικισμού, αρθρογραφεί συστηματικά από νωρίς στον Νουμά και
το 1910 συμμετέχει στην ίδρυση του Εκπαιδευτικού Ομίλου. Το 1915, κι ενώ έχει ανέλθει στον
βαθμό του πρέσβη, παραιτείται από το διπλωματικό σώμα για να εκλεγεί ανεξάρτητος βουλευτής
Φλωρίνης. Κατά την περίοδο του Διχασμού θα βρεθεί στο «αντιβενιζελικό στρατόπεδο» και τον
Ιούλιο του 1917 θα εξοριστεί από τους Γάλλους στο Αιάκειο της Κορσικής. Αμέσως μετά την
επιστροφή του από εκεί, τον Μάιο του 1919, θα εκτοπιστεί στη Γλώσσα της Σκοπέλου. Θα του
επιτραπεί να επιστρέψει στην Αθήνα το φθινόπωρο του 1919. Στις 31 Ιουλίου του 1920, ύστερα
από την απόπειρα κατά του Βενιζέλου στο Παρίσι, θα δολοφονηθεί στην Αθήνα από απόσπασμα
των Ταγμάτων Ασφαλείας του Παύλου Γύπαρη. Όσο ζούσε, εξέδωσε τα βιβλία: Μαρτύρων και
ηρώων αίμα, 1907, Σαμοθράκη (το νησί), 1909, Όσοι ζωντανοί, 1911. Μετά τον θάνατό του
εκδόθηκαν από τον αδελφό του Φίλιππο: Το μονοπάτι, 1925, Ο Ελληνισμός μου και οι Έλληνες και
Σταμάτημα, 1927. Το έργο-«κλειδί» για την κατανόηση του Δραγούμη, τα ημερολογιακά του
τετράδια, παραμένει ακόμη, κατά μεγάλο μέρος, αδημοσίευτο. Η πλούσια αρθρογραφία του σε
έντυπα της εποχής, όπως και η ογκώδης αλληλογραφία του δεν έχουν δημοσιευθεί παρά μόνον
αποσπασματικά. Το αρχείο του φυλάσσεται στην Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών
(ΑΣΚΣΑ).
Ο ΝΩΝΤΑΣ ΤΣΙΓΚΑΣ γεννήθηκε το 1959. Κατάγεται από το Βογατσικό της Καστοριάς,
γενέτειρα της οικογένειας Δραγούμη. Σπούδασε Ιατρική και ειδικεύθηκε στη Νευρολογία. Ζει και
εργάζεται στη Θεσσαλονίκη. Έχει μέχρι τώρα εκδώσει και δημοσιεύσει μερικά διηγήματα.
Ασχολείται συστηματικά με το υλικό των αδημοσίευτων Τετραδίων του Ίωνος Δραγούμη.
Ετοιμάζει προς έκδοση για το άμεσο μέλλον: Τα αδημοσίευτα «ημερολόγια» 1902-1905: Θα ζήσω
καίοντας τον εαυτό μου και Τα αδημοσίευτα «ημερολόγια» 1905-1908: Αιώνιος περιπατητής,
αιώνιος ταξιδευτής… Μεγάλο μέρος των εγγραφών των τετραδίων 1902-1908 έχει ήδη
δημοσιευθεί με δική του επιμέλεια και σχολιασμό στην εφημερίδα Οδός της Καστοριάς.

«Άγρια όνειρα θα ‘βλεπα», του Μισέλ Μπυσσί
Στο «Άγρια όνειρα θα ‘βλεπα», το νέο του καθηλωτικό μυθιστόρημα, ο Μισέλ Μπυσσί, από τους πιο αγαπημένους συγγραφείς της Γαλλίας, συνδυάζει την ψυχική ένταση με την ακρίβεια της συναισθηματικής περιγραφής. Με τέσσερα ταξίδια, στο Μόντρεαλ, στο Σαν Ντιέγκο, στη Βαρκελώνη και στην Τζακάρτα, και ένα κατοπτρικό παιχνίδι ανάμεσα στο 1999 και στο 2019, ξεδιπλώνεται μια αριστοτεχνική παρτιτούρα πάθους και σασπένς, στον ρυθμό των πιο δυνατών χτύπων της καρδιάς.

ΣΕΙΡΑ: ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΞΕΝΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ISBN: 978-960-16- 8629 -5 ΣΧΗΜΑ: 14Χ21 ΣΕΛΙΔΕΣ: 544 ΤΙΜΗ
ΠΡΩΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: 19,90€ ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

Άγρια όνειρα θα ‘βλεπα
Συγγραφέας: Μισέλ Μπυσσί
Μετάφραση: Μυρτώ Καλοφωλιά

Οι πιο όμορφες ερωτικές ιστορίες δεν πεθαίνουν ποτέ. Ζουν παντοτινά στις αναμνήσεις μας και στις
ανελέητες συμπτώσεις που επινοεί το μυαλό μας. Στη ζωή της Νατύ, όμως, οι συμπτώσεις αυτές γίνονται
ξαφνικά υπερβολικά πολλές. Σαν κάποιος να προσπαθεί να την κάνει να ξαναζήσει την ερωτική
περιπέτεια που εξαιτίας της παραλίγο να τινάξει τη ζωή της στον αέρα. Αλλά ποιος; Παρελθόν και παρόν
επαναλαμβάνονται σε σημείο που κάθε λογική εξήγηση καταρρίπτεται – θα αναγκαστεί άραγε η Νατύ
να παραδεχτεί πως ο χρόνος μπορεί στ’ αλήθεια να γυρίσει πίσω; Μήπως πρέπει να πιστέψει ότι δεν
υπάρχουν τυχαία γεγονότα; Ότι είναι όλα προκαθορισμένα;
Στο Άγρια όνειρα θα ‘βλεπα, με τέσσερα ταξίδια, στο Μόντρεαλ, στο Σαν Ντιέγκο, στη Βαρκελώνη και
στην Τζακάρτα, και ένα κατοπτρικό παιχνίδι ανάμεσα στο 1999 και το 2019, ξεδιπλώνεται μια
αριστοτεχνική παρτιτούρα πάθους και σασπένς, στον ρυθμό των πιο δυνατών χτύπων της καρδιάς.
Ο Μισέλ Μπυσσί, από τους πιο αγαπημένους συγγραφείς της Γαλλίας, στις καθηλωτικές ιστορίες του
συνδυάζει την ψυχική ένταση με την ακρίβεια της συναισθηματικής περιγραφής.
Ο Μισέλ Μπυσσί γεννήθηκε το 1965 στη Νορμανδία. Είναι πολιτικός αναλυτής και καθηγητής
γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο της Ρουέν. Θεωρείται σήμερα ένας από τους πιο πολυδιαβασμένους
Γάλλους συγγραφείς αστυνομικών μυθιστορημάτων. Τα βιβλία του, που δίνουν μια αφορμή
αναστοχασμού γύρω από τα διακυβεύματα της σύγχρονης εποχής, έχουν αποσπάσει πολυάριθμα
λογοτεχνικά βραβεία, έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από τριάντα γλώσσες και έχουν μεταφερθεί
στην τηλεόραση και στον κινηματογράφο.
Από τις Εκδόσεις Πατάκη κυκλοφορεί επίσης το μυθιστόρημά του Η μαμά έχει άδικο (μτφρ. Γιάννης
Στρίγκος, 2017) που έχει μεταφερθεί με μεγάλη επιτυχία στην τηλεόραση.

«Με τον ήλιο γείτονα: Τραγούδια του Νίκου Γκάτσου φωτισμένα από τον ήλιο του δημοτικού τραγουδιού»
Το βιβλίο περιλαμβάνει στίχους του Νίκου Γκάτσου, οι οποίοι θεματικά και υφολογικά «συνάδουν» με δημώδη άσματα και συνδιαλέγονται μαζί τους, προτρέποντάς μας να αναζητήσουμε σε κάθε κείμενο τη συγκίνηση που το γέννησε.

ΣΕΙΡΑ: ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ/ ΤΑ ΒΙΒΛΙΑ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΓΚΑΤΣΟΥ ISBN: 978-960-16- 9258 -6
ΣΧΗΜΑ: 17Χ24 ΣΕΛΙΔΕΣ: 168 ΤΙΜΗ ΠΡΩΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: 12,20€ ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

Με τον ήλιο γείτονα
Τραγούδια του Νίκου Γκάτσου φωτισμένα από
τον ήλιο του δημοτικού τραγουδιού
Συγγραφέας: Νίκος Γκάτσος


Το βιβλίο Με τον ήλιο γείτονα: Τραγούδια του Νίκου Γκάτσου φωτισμένα από τον ήλιο του δημοτικού
τραγουδιού περιλαμβάνει στίχους του Νίκου Γκάτσου, οι οποίοι θεματικά και υφολογικά «συνάδουν» με
δημώδη άσματα και συνδιαλέγονται μαζί τους. Πρόκειται για στίχους τραγουδιών πασίγνωστων όπως το
«Μίλησέ μου» και η «Μπουρνοβαλιά», εμβληματικών όπως ο «Τσάμικος» και το «Στου Διγενή τα
κάστρα», θρυλικών όπως σχεδόν όλα του κύκλου Δροσουλίτες ή μη μελοποιημένων όπως ο «Μανιάτικος
εσπερινός», οι οποίοι, αποσπασμένοι από τον συγκεντρωτικό τόμο Όλα τα τραγούδια, παρουσιάζονται
εδώ με πλούσιο σχολιασμό και αντικριστά με τα δημοτικά τραγούδια αναφοράς.
O Νίκος Γκάτσος γεννήθηκε τo 1911 (ή το 1914, όπως ο ίδιος έλεγε) στην Ασέα Αρκαδίας, όπου και
τελείωσε το δημοτικό σχολείο. Για το γυμνάσιο μετέβη στην Τρίπολη, όπου γνώρισε τα λογοτεχνικά
βιβλία και τις μεθόδους αυτοδιδασκαλίας ξένων γλωσσών. Έτσι, όταν ήρθε στην Αθήνα για να εγγραφεί
στη Φιλοσοφική Σχολή, ήξερε, αρκετά καλά, αγγλικά και γαλλικά. Ήξερε, επίσης αρκετά καλά, τον
Παλαμά, τον Σολωμό και το δημοτικό τραγούδι, αλλά και τις νεωτεριστικές τάσεις στην ποίηση της
Ευρώπης. Στην Αθήνα, εγκατεστημένος πια με την οικογένειά του, άρχισε να μπαίνει στους
λογοτεχνικούς κύκλους της εποχής και να δημιουργεί συγχρόνως τα δικά του μυθικά στέκια.
Τα πρώτα του ποιήματα –μικρής έκτασης και κλασικού ύφους– τα δημοσίευσε στη «Νέα Εστία» το 1931
και στον «Ρυθμό» το 1933. Στη συνέχεια, συνεργάστηκε κυρίως με τα «Νέα Γράμματα», τα
«Καλλιτεχνικά Νέα» και τα «Φιλολογικά Χρονικά», δημοσιεύοντας κριτικά άρθρα και σημειώματα.
Την υποδειγματική ποιητική του σύνθεση Αμοργός την εξέδωσε από τον «Αετό» το 1943. Όταν τελείωσε
ο πόλεμος, συνεργάστηκε με την «Αγγλοελληνική Επιθεώρηση» ως μεταφραστής και με το Εθνικό
Ίδρυμα Ραδιοφωνίας ως ραδιοσκηνοθέτης, για λόγους καθαρά βιοποριστικούς. Για τους ίδιους λόγους
ξεκίνησε να γράφει στίχους πρώτα για τις μουσικές του Μάνου Χατζιδάκι κι αργότερα άλλων αξιόλογων
συνθετών, καθορίζοντας το σύγχρονο ελληνικό τραγούδι. Η ικανότητά του να χειρίζεται τον λόγο με
ακρίβεια έκαμε το Θέατρο Τέχνης, το Εθνικό Θέατρο και το Λαϊκό Θέατρο να του εμπιστευθούν
μεταφράσεις πολλών θεατρικών έργων, που παραμένουν «κλασικές». Το 1987 τιμήθηκε με το Βραβείο
του Δήμου Αθηναίων για το σύνολο του έργου του και το 1991 του απονεμήθηκε ο τίτλος του
Αντεπιστέλλοντος Μέλους της Βασιλικής Ακαδημίας Καλών Γραμμάτων της Βαρκελώνης για τη
συμβολή του στη διάδοση της ισπανικής λογοτεχνίας στην Ελλάδα. Επέστρεψε στην Ασέα, πλήρης
ημερών και γνώσεων, στις 12 Μαΐου 1992. Από τις Εκδόσεις Πατάκη κυκλοφορούν επίσης η
συγκεντρωτική έκδοση των στίχων του Όλα τα τραγούδια (1999· νέα, αναθεωρημένη έκδοση, 2018) και
το ποιητικό του έργο Αμοργός (2000), καθώς και πολλές από τις θεατρικές του μεταφράσεις.

«Ποιες μεταρρυθμίσεις; Κυβερνώντας υπό εξωτερική πίεση» της Καλλιόπης Σπανού.
Η περίοδος 2010-2018 αποτελεί το πιο πρόσφατο από τα επεισόδια της ελληνικής ιστορίας κατά τα οποία οι εγχώριοι πολιτικοί θεσμοί αναγκάστηκαν εν καιρώ ειρήνης να λειτουργήσουν υπό ισχυρή εξωτερική πίεση. Οι αδυναμίες του τρόπου διακυβέρνησης και η γνωστή «χαμηλή μεταρρυθμιστική ικανότητα» ήλθαν αντιμέτωπες με απαιτήσεις που επεδίωκαν μια «εφ’ όλης της ύλης» μεταρρύθμιση του ελληνικού κράτους. Από την άλλη πλευρά, το θετικό αφήγημα της κρίσης ως «ευκαιρίας» για μια φιλόδοξη διοικητική μεταρρύθμιση ήταν στις πιεστικές αυτές συνθήκες απαραίτητο στις ελληνικές κυβερνήσεις.

ΣΕΙΡΑ: ΘΕΩΡΗΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ISBN: 978-960-16-9245-6 ΣΧΗΜΑ: 17×24 ΣΕΛΙΔΕΣ: 352 ΤΙΜΗ
ΠΡΩΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

ΠΟΙΕΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ;
ΚΥΒΕΡΝΩΝΤΑΣ ΥΠΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΙΕΣΗ
Συγγραφέας: ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΣΠΑΝΟΥ
ΣΕΙΡΑ: ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΕΙΡΑΣ: ΚΩΣΤΑΣ ΚΩΣΤΗΣ


Η περίοδος 2010-2018 αποτελεί το πιο πρόσφατο από τα επεισόδια της ελληνικής ιστορίας κατά τα οποία οι
εγχώριοι πολιτικοί θεσμοί αναγκάστηκαν εν καιρώ ειρήνης να λειτουργήσουν υπό ισχυρή εξωτερική πίεση. Οι
αδυναμίες του τρόπου διακυβέρνησης και η γνωστή «χαμηλή μεταρρυθμιστική ικανότητα» ήλθαν αντιμέτωπες με
απαιτήσεις που επεδίωκαν μια «εφ’ όλης της ύλης» μεταρρύθμιση του ελληνικού κράτους. Από την άλλη πλευρά,
το θετικό αφήγημα της κρίσης ως «ευκαιρίας» για μια φιλόδοξη διοικητική μεταρρύθμιση ήταν στις πιεστικές
αυτές συνθήκες απαραίτητο στις ελληνικές κυβερνήσεις.
Δεν είναι υπερβολή ότι κατά την περίοδο αυτή, υπό την πίεση των Προγραμμάτων Προσαρμογής, η Ελλάδα έγινε
εργαστήριο μεταρρυθμίσεων. Η εμπλοκή εξωτερικών δρώντων όμως περιέπλεκε τα πράγματα. Με ποιον τρόπο
και με ποια αποτελέσματα συναντήθηκαν οι έξωθεν πιέσεις και απαιτήσεις με τις εγχώριες προτιμήσεις πολιτικής;
Ποιος ή ποιοι διέγνωσαν τα προβλήματα και καθοδήγησαν τις αναγκαίες και κατάλληλες πολιτικές; Ποιο ήταν το
περιθώριο κινήσεων των κυβερνήσεων; Και, τελικά, σε ποιο βαθμό αντιμετωπίστηκαν χρόνιες αδυναμίες;
Η έλλειψη ώριμων και συγκροτημένων εναλλακτικών σχεδίων επέτρεψε την όλο και μεγαλύτερη διείσδυση των
εξωτερικών δρώντων στο ελληνικό πολιτικο-διοικητικό σύστημα. Υπερβαίνοντας απλές, εργαλειακού τύπου
αλλαγές, η ατζέντα των θεσμικών και διοικητικών μεταρρυθμίσεων έφτασε να εισβάλλει σε ευαίσθητες περιοχές
της πολιτικο-διοικητικής λειτουργίας, με φθίνουσα τη νομιμοποίηση των έξωθεν απαιτήσεων.


ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ, Υπεύθυνος σειράς: Κώστας Κωστής
Η ιστορία είναι η λέξη που επιλέξαμε από το αρχαιοελληνικό διανοητικό οπλοστάσιο για να φέρουμε μαζί το
παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, ότι ο τρόπος με τον οποίο κατανοούμε το παρελθόν
προσδιορίζει αναγκαστικά τις δυνατότητές μας να κατανοήσουμε το παρόν, καθώς επίσης και τις προσπάθειές μας
να προβλέψουμε το μέλλον. Στη λογική αυτή η σειρά «Διαδρομές ιστορίας» επιδιώκει να συμπεριλάβει βιβλία τα
οποία έχουν ως κοινό παρονομαστή την ιστορία, χωρίς ωστόσο να είναι απαραιτήτως βιβλία ιστορίας. Η
οικονομία, η κοινωνική θεωρία, η πολιτική επιστήμη, η ανθρωπολογία εντάσσονται στην οπτική της σειράς στο
μέτρο και τον βαθμό που αξιοποιούν μιαν ιστορική αντίληψη του χρόνου. Οι συγγραφείς εξάλλου των βιβλίων της
σειράς μιλούν για τα θέματά τους με έναν τρόπο που επιχειρεί να ξεπεράσει τις παραδοσιακές βεβαιότητες τους
πεδίου τους, έτσι ώστε να ικανοποιήσουν δύο από τις βασικές απαιτήσεις της τέχνης τους, που είναι η
αμφισβήτηση και η καινοτομία.
Η Καλλιόπη Σπανού είναι καθηγήτρια στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Εθνικού και
Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Σπούδασε στην Ελλάδα και στη Γαλλία, όπου ανακηρύχθηκε Docteur d’État
Πολιτικής Επιστήμης – Διοικητικής Επιστήμης. Διετέλεσε Συνήγορος του Πολίτη (2011-2015), ενώ είχε υπηρετήσει ως
Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη (2003-2011). Έχει μεταξύ άλλων συνεργαστεί με τον ΟΟΣΑ ως εμπειρογνώμονας για θέματα
δημόσιας διοίκησης και ως προσκεκλημένη ερευνήτρια ή καθηγήτρια με διάφορα ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια του
εξωτερικού. Οι δημοσιεύσεις της περιλαμβάνουν άρθρα, κεφάλαια και βιβλία, μεταξύ των οποίων: Fonctionnaires et
Militants. L’administration et les nouveaux mouvements sociaux (L’Harmattan, 1991), Διοίκηση, πολίτες και δημοκρατία
(εκδ. Παπαζήση, 2000), Ελληνική διοίκηση και ευρωπαϊκή ολοκλήρωση (εκδ. Παπαζήση, 2001), Citoyens et Administration.
Les enjeux de l’autonomie et du pluralisme (L’Harmattan, 2003), Η πραγματικότητα των δικαιωμάτων (Σαββάλας, 2005),
Δημόσιες πολιτικές στην Ελλάδα. Όψεις και αντιφάσεις (επιμ., εκδ. Παπαζήση, 2010), Crisis, Reform and the Way Forward in
Greece. A Turbulent Decade (επιμ., Routledge, υπό έκδοση).

«Tο Άλλο Τώρα. Αντιμέτωποι μ’ ένα εναλλακτικό παρόν» του Γιάνη Βαρουφάκη
Αν το 2008 είχαµε αφήσει τον καπιταλισµό να καταρρεύσει, θα µπορούσε να τον έχει αντικαταστήσει σήµερα µια αυθεντικά ελεύθερη και δίκαιη κοινωνία; Με τι θα έµοιαζε; Ποιοι θα την οικοδοµούσαν; Ρηξικέλευθο τόσο στη µορφή όσο και στο όραµά του, «Το Άλλο Τώρα» συνδυάζει την επιστηµονική φαντασία και τον πλατωνικό διάλογο µε τη λογοτεχνία για να δείξει ότι υπάρχει εναλλακτική στον καπιταλισµό, ενώ ταυτόχρονα µας φέρνει αντιµέτωπους µε το µεγαλύτερο ερώτηµα: Μέχρι πού είµαστε διατεθειµένοι να φτάσουµε για να την κατακτήσουµε;
ΣΕΙΡΑ: ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ/ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΦΑΝΤΑΣΙΑΣ ISBN 978-960-16-
9201-2 ΣΧΗΜΑ: 14Χ21 ΣΕΛΙΔΕΣ: 480 ΤΙΜΗ ΠΡΩΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: 19,90 ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

Tο Άλλο Τώρα
Αντιμέτωποι μ’ ένα εναλλακτικό παρόν
Συγγραφέας: Γιάνης Βαρουφάκης
Μετάφραση: Μαρία Χρίστου


Αν το 2008 είχαµε αφήσει τον καπιταλισµό να καταρρεύσει, θα µπορούσε να τον έχει αντικαταστήσει
σήµερα µια αυθεντικά ελεύθερη και δίκαιη κοινωνία; Με τι θα έµοιαζε; Ποιοι θα την οικοδοµούσαν;
Βρισκόµαστε στο 2025. Τέσσερα χρόνια µετά την πανδηµία, τρεις φίλοι τυχαία ανακαλύπτουν ότι το
2008 ο χωροχρόνος χωρίστηκε σε δύο τροχιές. Τη δική µας. Κι ένα Άλλο Τώρα, όπου τα γεγονότα του
2008 πήραν εντελώς διαφορετική τροπή, οδηγώντας σ’ έναν κόσµο αντίστοιχο µεν µε τον δικό µας,
αλλά εντυπωσιακά εκδηµοκρατισµένο. Χωρίς αφεντικά. Χωρίς τράπεζες. Χωρίς χρηµατιστήρια. Χωρίς
ψηφιακούς κολοσσούς. Χωρίς δισεκατοµµυριούχους. Χωρίς κρατικό αυταρχισµό.
Οι τρεις φίλοι –η Αµερικανίδα Εύα, νεοφιλελεύθερη οικονοµολόγος, η Αγγλίδα Άιρις, µαρξίστρια-
φεµινίστρια και µονίµως αντιφρονούσα, και ο Κρητικός Κώστας, ιδιοφυΐα µηχανικός ψηφιακών
τεχνολογιών που σιχαίνεται τη δύναµη της Big Tech– µελετούν µε ανοιχτό το στόµα την παγκόσµια
τεχνο-εξέγερση του 2009-2013 που, στο Άλλο Τώρα, γέννησε τη διεθνή, µετακαπιταλιστική συγκυρία.
Εξετάζουν µανιωδώς την παράλληλη κοινωνία όπου οι εταιρείες ανήκουν ισότιµα σ’ όλους τους
εργαζόµενους, το βασικό εισόδηµα καθώς κι ένα βασικό κληροδότηµα είναι δικαιώµατα κάθε
ανθρώπου, η στέγη κοινωνικοποιείται και οι αγορές είναι περισσότερο ελεύθερες τώρα που ο
καπιταλισµός πέθανε. Κάπου εκεί, όµως, οι τρεις φίλοι καλούνται να πάρουν µια σκληρή απόφαση που
τους φέρνει µπροστά σε αµείλικτο δίληµµα.
Ρηξικέλευθο τόσο στη µορφή όσο και στο όραµά του, Το Άλλο Τώρα συνδυάζει την επιστηµονική
φαντασία και τον πλατωνικό διάλογο µε τη λογοτεχνία για να δείξει ότι υπάρχει εναλλακτική στον
καπιταλισµό, ενώ ταυτόχρονα µας φέρνει αντιµέτωπους µε το µεγαλύτερο ερώτηµα: Μέχρι πού είµαστε
διατεθειµένοι να φτάσουµε για να την κατακτήσουµε;
Είπαν για Το Άλλο Τώρα:
«Ένα έργο-ορόσηµο… Το όραµα µιας νέας κοινωνίας που σκέφτεται διαφορετικά είναι ίσως το πιο
σηµαντικό πράγµα που µπορεί να προσφέρει ένας καλλιτέχνης αυτή τη στιγµή». Brian Eno
«Συνδυάζοντας ένα προκλητικό νοητικό πείραµα µ’ ένα βαθιά καινοτόµο αφήγηµα επιστηµονικής
φαντασίας, ο Γιάνης Βαρουφάκης µάς ζητά να σκεφτούµε πώς η ανθρωπότητα µπορεί να εξισορροπήσει
την ελευθερία µε τη δικαιοσύνη, επιτρέποντάς µας, όµως, να βγάλουµε τα δικά µας συµπεράσµατα».
Alfonso Cuarón«Το Άλλο Τώρα είναι ένα µετακαπιταλιστικό εγχειρίδιο που ταυτόχρονα θέτει το ερώτηµα: Αρκεί η
υπέρβαση του καπιταλισµού; […] Η ανάγνωσή του είναι µια υπενθύµιση πως ένα τροµακτικό µέλλον
δεν είναι αναπόφευκτο». The Monthly
«Το Άλλο Τώρα δεν είναι µόνο ένα εξαιρετικό ανάγνωσµα – είναι µια σηµαντική κατάθεση στη
λογοτεχνία της κοινωνικής αλλαγής». The Wire
«Το συστήνω ανεπιφύλακτα. Αν αναζητάτε µια αίσθηση αισιοδοξίας, µια αίσθηση πολιτικής
δυνατότητας, αυτό το βιβλίο είναι πολύ σηµαντικό». Owen Jones – σχολιαστής The Guardian
Είπαν για τον Γιάνη Βαρουφάκη και τα βιβλία του:
«Ευκολοδιάβαστο, βαθιά ανθρώπινο και εντυπωσιακά πρωτότυπο το βιβλίο [Μιλώντας στην κόρη µου]
µε το οποίο ο Βαρουφάκης προσκαλεί τους αναγνώστες να εισβάλουν στα κάστρα των “ειδικών” της
οικονοµικής ορθοδοξίας και να ανακτήσουν αυτά που τους ανήκουν. Ένα ισχυρό εργαλείο δηµοκρατίας
στην κατάλληλη ιστορική στιγµή». Naomi Klein
«Όσα γράφει για την ευρωπαϊκή κρίση φανερώνουν οικουµενικές αλήθειες για τη δηµοκρατία, τον
καπιταλισµό και την κοινωνική πολιτική…» The Guardian
«Το να χαρακτηρίσουµε [το Ανίκητοι ηττηµένοι] ως το καλύτερο βιβλίο-µαρτυρία που έχει γραφτεί
σχετικά µε την κρίση της ευρωζώνης θα υποτιµούσε τη σπουδαιότητά του. Είναι µια συγκλονιστική
καταγγελία της τρέχουσας κατάστασης της Ευρώπης και µια συναρπαστική, εκ των έσω καταγραφή της
λογικής της µεταρρυθµιστικής πολιτικής και των ορίων της, καθώς και των λόγων που τελικά η πολιτική
αυτή συνεχίζει να εφαρµόζεται». Adam Tooze
«Ένας πανέξυπνος άνθρωπος που στο βασικό του επιχείρηµα σχετικά µε το τι συµβαίνει στην Ευρώπη
νοµίζω πως έχει απόλυτο δίκιο». Martin Wolf, Financial Times
«Ένας από τους ήρωές µου. Όσο υπάρχουν άνθρωποι σαν τον Βαρουφάκη, υπάρχει ελπίδα».
Slavoj Žižek

Το νέο, 27ο, τεύχος της «Ποιητικής» (Άνοιξη – Καλοκαίρι 2021) φιλοξενεί αφιερώματα στη μνήμη και στο έργο των Νάνου Βαλαωρίτη και Δημήτρη Ελευθεράκη.

ΣΕΙΡΑ: ΠΟΙΗΤΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ISBN: 17915228 ΣΧΗΜΑ: 15×24 ΣΕΛΙΔΕΣ: 352 ΤΙΜΗ ΠΡΩΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: 14,00 €
ΠΡΩΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: ΙΟΥΝΙΟΣ 2021

ΠΟΙΗΤΙΚΗ / ΤΕΥΧΟΣ 27
[ΕΞΑΜΗΝΙΑΙΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ ΤΗΣ
ΠΟΙΗΣΗΣ]
ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ΧΑΡΗΣ ΒΛΑΒΙΑΝΟΣ


Σε μια περιοδική έκδοση, το κάθε τεύχος αποτελεί δείκτη του χρόνου που περνά, καθώς τον διασχίζουν οι ζωές
μας∙ τέτοιοι δείκτες είναι, όμως, και οι απουσίες και οι απώλειες που τις σημαδεύουν.
Πλήρης ημερών, όπως συνηθίζουμε να λέμε, έφυγε ο Νάνος Βαλαωρίτης (1921-2019)∙ νεότατος,
αντιθέτως, πριν την ώρα του, ο Δημήτρης Ελευθεράκης (1978-2020), περίπου έναν χρόνο αργότερα. Το νέο, 27ο,
τεύχος της «Ποιητικής» φιλοξενεί αφιερώματα στη μνήμη και στο έργο και των δυο.
Η Άννα Γρίβα, ο Γιάννης Δούκας, ο Αλέξανδρος Μηλιάς και ο Χάρης Ψαρράς υπογράφουν κείμενα που
διερευνούν πτυχές της ποιητικής και φιλολογικής εργασίας του Ελευθεράκη, που πρόλαβε, στο σύντομο πέρασμά
του από τη ζωή, να προσκομίσει πολύ σημαντική συνεισφορά στα ελληνικά γράμματα, κοσμώντας με την
παρουσία του και τη συντακτική ομάδα της «Ποιητικής». Στην ύλη του τεύχους περιλαμβάνονται και τέσσερα
ποιήματα του Ron Padgett, σε μετάφραση του Ελευθεράκη.
Την επιμέλεια του πολυσέλιδου αφιερώματος στον Νάνο Βαλαωρίτη υπογράφει η Ιωάννα Ναούμ.
Συμμετέχουν, επίσης, ο Γιάννης Μπασκόζος, ο Χρήστος Δανιήλ, ο Μ. Φ. Δραγούμης, η Ελισάβετ Αρσενίου, η
Ευγενία Γραμματικοπούλου και η Ευγενία Γεωργούλα, αναδεικνύοντας ποικίλες παραμέτρους της ζωής, της
ποίησης, της δράσης μιας από τις κομβικές φυσιογνωμίες της λογοτεχνίας μας του 20ού αιώνα.
Στον χώρο της ελληνικής ποίησης, φιλοξενούνται, μεταξύ άλλων, ο ποιητικός διάλογος του Ευριπίδη Γαραντούδη
και της Σοφίας Κολοτούρου («Σονετομαχία»), νέα ποιήματα της Όλγας Παπακώστα, που η «Ποιητική»
καλωσορίζει στη συντακτική της ομάδα, ο εναργής πειραματικός λόγος του Ιορδάνη Παπαδόπουλου («Μπούκι /
Ένα ημερολόγιο σώμα») και μια σειρά συμπυκνωμένων ποιητικών αποφάνσεων του Δημήτρη Λεοντζάκου για τη
Simone Weil. Περιλαμβάνονται, ακόμη, ποιήματα των Μαριγώς Αλεξοπούλου, Αριστείδη Αντονά, Άννας
Βασιάδη, Γιώργου Βέη, Πέλλας Δικονιμάκη, Ακριβής Κακλαμάνη, Νίκου Λεβέντη, Άγη Μπράτσου. Ιφιγένειας
Ντούμη, Λένας Σαμαρά, Κωνσταντίνας Σιαχάμη και Μαριαλένας Σπυροπούλου.
Στον χώρο της μετάφρασης, ο Δημήτρης Καλοκύρης αποδίδει τετρακόσιους σχεδόν στίχους από την Ελένη του
Ευριπίδη. Ως προς την ξένη ποίηση, παρουσιάζεται μια εκλογή μυθοποιητικών και θεολογικών ποιημάτων του
Ted Hughes, σε μετάφραση Κωνσταντίνου Λερούνη, ενώ ιδιαίτερη παρουσία έχει η ιταλική ποίηση με ποιήματα
του Λομβαρδού Giovanni Raboni και της Antonella Anedda, μεταφρασμένα, αντίστοιχα, από τον Σωτήρη
Παστάκα και την Άννα Γρίβα.
Επιλογές, ακόμη, από το έργο των Anne Sexton (μτφρ. Άννας Βασιάδη), Philippe Jaccottet (μτφρ. Κατερίνας
Χατζοπούλου), Margaret Atwood (μτφρ. Ελευθερίας Τσίτσα) Joan Vinyoli (μτφρ. Λεωνίδα Ρεμπελάκου με τη
συνεργασία της Ελένης Κοσμά), Bob Kaufman (μτφρ. Ιωάννη Τσίρκα) και André Naffis-Sahely (μτφρ. Ιωάννη
Καλκούνου), ενώ ο Χ. Ν. Τσιρώνης παρουσιάζει ποιήματα του Robert Walser υπό τον τίτλο «Ο ποιητής ως ο
αρχετυπικός κανένας».
Στον χώρο του δοκιμίου, η Κωνσταντίνα Κορυβάντη καταθέτει τις σκέψεις της για την ποίηση της συναίνεσης και
τη μεταπολιτική συνθήκη στα διακόσια χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση. Στη στήλη των Et Cetera, η
Μαρία Τοπάλη προσεγγίζει τη μορφή του Έκτορα στον Όμηρο και την Άλις Όσβαλντ, η Άννα Αφεντουλίδου την
ποίηση του Παναγιώτη Κερασίδη και ο Rolandas Kačinskas, πρέσβης της Λιθουανίας στην Ελλάδα, την απόδοση
στα ελληνικά των «Εποχών» του Kristijonas Donelaitis, κλασικού έργου της λιθουανικής λογοτεχνίας.
Την ύλη συμπληρώνει, ως συνήθως, μια σειρά κριτικών σημειωμάτων για την τρέχουσα βιβλιοπαραγωγή.