Συγγραφέας του βιβλίου Αόρατα φτερά – Εκδόσεις Καστανιώτη

Τα αόρατα φτερά είναι η μεταφορική έννοια της δύναμης, που μπορεί να αντλήσει ο καθένας μας από κάτι και αυτό ο αναγνώστης το εισπράττει αμέσως από την ιστορία της Εύας Καμπά. Είναι η ηρωίδα με κινητικά προβλήματα της Βεατρίκης Σαϊας Μαγρίζου, που μας συμβουλεύει πρώτα να αποδεχτούμε τον εαυτό μας και τις αδυναμίες του και μετά να προσπαθήσουμε να κάνουμε και τους γύρω μας να μας αποδεχτούν. «Αυτά είναι η συγκολλητική ύλη για τα αόρατα φτερά μας, που θα μας βοηθήσουν να πετάξουμε». Μετά το Βραχιόλι της φωτιάς και την μεγάλη τηλεοπτική του επιτυχία, η συγγραφέας καταπιάνεται και πάλι με τον διωγμό των Εβραίων. Όπως εξηγεί στο Vivlio-lifeΕίναι μια εμμονή που έχω στην διατήρηση της μνήμης του Ολοκαυτώματος, μετά από την υπόσχεση που έχω δώσει στον πατέρα μου λίγο πριν πεθάνει. Καθώς ήταν βαριά άρρωστος κρατιόταν με νύχια και με δόντια από τη ζωή όχι από τον φόβο του θανάτου αλλά γιατί υπήρχαν φωνές που αμφισβητούσαν το Ολοκαύτωμα. Κι αυτός ήταν μια ζωντανή απόδειξη“.

  • Εύα Καμπά. Είναι η έφηβη ηρωίδα σας με κινητικά προβλήματα που αγαπάμε αμέσως. Την συναντάμε κάπου στο 1988. Πόσο αποδεκτή ήταν από την ελληνική κοινωνία η διαφορετικότητα τρεις δεκαετίες πριν;
    Χαίρομαι που αγαπιέται αμέσως η ηρωίδα μου. Αυτός άλλωστε ήταν και ο στόχος μου. Να γνωρίσουν οι αναγνώστες πώς ήταν η ζωή ενός έφηβου ανάπηρου κοριτσιού το 1988 να την καταλάβουν και να την αποδεχτούν. Παλαιότερα τα ανάπηρα παιδιά τα έκρυβαν στο σπίτι. Από τότε μέχρι τώρα έγιναν αρκετά θετικά βήματα στην κοινωνία μας αλλά όχι ικανά.
  • Μαζί με τις φίλες της πέφτουν θύματα απαγωγής. Θέλετε να μας δώσετε ένα στοιχείο από την πλοκή;
    Τα Αόρατα Φτερά είναι ένα περιπετειώδες μυθιστόρημα, μπορεί να χαρακτηριστεί και θρίλερ, με μια γρήγορη κινηματογραφική πλοκή και με πολλές ανατροπές. Ένα μυθιστόρημα για την διαφορετικότητα, τη δικαίωση και την ιστορική αλήθεια. Έχει για ηρωίδα του, την Εύα Καμπά, ένα ανάπηρο 15χρονο κορίτσι, που ζει (είμαστε στο 1988) σε μια κοινωνία που δεν αποδέχεται την διαφορετικότητα, πόσο μάλλον τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Το κορίτσι αυτό γίνεται θύμα απαγωγής. Παρακολουθούμε μέσα στις δυο μέρες της απαγωγής της τις αναδρομές με την σκέψη της, στο παρελθόν της οικογένειας της. Είναι συγκλονιστικό το γεγονός ότι το σκληρό παρελθόν της γιαγιάς της, της Σάρας που με την εβραϊκής καταγωγής οικογένειά της, ήταν θύμα των στρατοπέδων αλλά και ενός συγκεκριμένου ναζί λοχαγού του Άντολφ Χόρβαρτ, βρίσκεται χρόνια μετά το β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, μπροστά τους. Τι σχέση άραγε μπορεί να έχει με την απαγωγή της μικρής κοπέλας;
    Θα ρωτήσει πολύ σωστά κανείς τι νέο φέρνει αυτό το βιβλίο σε σχέση με το Βραχιόλι της φωτιάς, όπου μίλησα για αλήθειες ξεχασμένες και κρυμμένες κάτω από το χαλί; Σε αυτό το βιβλίο εκτός από το δράμα των εβραίων της Θεσσαλονίκης, θέμα που με πονάει και το κουβαλάω μέσα μου, ένοιωσα την ανάγκη να μιλήσω και για τις πυρπολήσεις χωριών στον μαρτυρικό Χορτιάτη και στην μαρτυρική Καλαμπάκα, για τις εκτελέσεις αθώων ανθρώπων, τις καταστροφές και λεηλασίες πολύτιμων αντικειμένων από ελληνικές περιοχές κατά την περίοδο της κατοχής.
  • Οι αναγνώστες μέσα από την αφήγησή σας παρακολουθούμε από τη μια τις συνθήκες της απαγωγής και από την άλλη την αναδρομή στη ζωή της Εύας. Πόσο πολύ, θεωρείτε πως πλησιάσατε στις πιο βαθιές σκέψεις αυτού του κοριτσιού και ποιο στοιχείο του χαρακτήρα της σας γοήτευσε περισσότερο συγγραφικά;
    Στο βιβλίο υπάρχει ένα κεφάλαιο του με τίτλο ‘’Η ομιλία της Εύας’’, που είμαι πολύ υπερήφανη που το έγραψα καθώς είναι η κατάθεση ψυχής της ανάπηρης Εύας στους συμμαθητές της με πολλά και σπουδαία μηνύματα. Θεωρώ πως αυτό το κομμάτι, μπορεί να αποτελέσει εργαλείο διδασκαλίας από δασκάλους και καθηγητές στους μαθητές και επίσης θεωρώ πως πρέπει να το διαβάσουν όλοι. Θα διαπιστώσουν πως τα παιδιά που τους είπαν πως δεν μπορούν να περπατήσουν επιλέγουν να πετάξουν! Με αόρατα φτερά!
  • Η πρωταγωνίστριά σας, έζησε δύσκολες καταστάσεις και εφόσον δεν μπορούσε κανείς να την βοηθήσει κατέφευγε στην σκέψη της. «Αυτή της έδινε πάντα όταν το χρειαζόταν αόρατα φτερά!» Τι ακριβώς είναι, όμως, τα αόρατα φτερά;
    Τα αόρατα φτερά είναι φυσικά η μεταφορική έννοια της δύναμης, που μπορεί να αντλήσει ο καθένας μας από κάτι. Για τον καθένα μας είναι διαφορετικό αυτό που του δίνει δύναμη. Μια σκέψη, ένας άνθρωπος, μια ιδέα, το πείσμα κλπ.
  • Ποιο είναι το πρώτο βήμα ώστε ν’ αποκτήσουμε όλοι αόρατα φτερά για να τα βγάζουμε πέρα στα δύσκολα; Τι θα μας συμβούλευε η γλυκιά σας Εύα;
    Πιστεύω πως θα μας συμβούλευε πρώτα να αποδεχτούμε τον εαυτό μας και τις αδυναμίες του. Και μετά να προσπαθήσουμε να κάνουμε και τους γύρω μας να μας αποδεχτούν. Αυτά είναι η συγκολλητική ύλη για τα αόρατα φτερά μας, που θα μας βοηθήσουν να πετάξουμε.
  • Διαφορετικότητα και αποδοχή. Δυο μεγάλα κοινωνικά κεφάλαια απόλυτα συνδεδεμένα μεταξύ τους, που όμως παραμένουν ανοιχτά. Τι είναι αυτό που δεν μας επιτρέπει να τα κλείσουμε όπως πρέπει;
    Δυστυχώς δεν έχουμε εκπαιδευτεί ανάλογα από το σχολείο. Επίσης ακόμα κι αν εκπαιδευόμασταν θα σκοντάφταμε στην συντηρητικότητα των γονιών και των παππούδων αλλά και ολόκληρης της κοινωνίας. Ευτυχώς τα τελευταία λίγα χρόνια αυτό άρχισε να ανατρέπεται.
  • «Η αναπηρία είναι κοινωνική κατασκευή. Οφείλεται στην απουσία ή την ανεπάρκεια κοινωνικής μέριμνας και στα στερεότυπα που αναπαράγονται και εμποδίζουν τα ανάπηρα άτομα να συμμετέχουν ισότιμα στις κοινωνικές δραστηριότητες», γράφετε στο σημείωμά σας. Μα, δεν έχουν γίνει σημαντικά βήματα από το 1988 μέχρι σήμερα, θα ρωτούσε κάποιος. Τι θα του απαντούσατε;
    Φυσικά έχουν γίνει βήματα σημαντικά και από το ιατρικό μοντέλο αντιμετώπισης της αναπηρίας που πρέσβευε πως τα άτομα με αναπηρία πρέπει να ‘’διορθωθούν’’ ή να θεραπευτούν οδηγούμαστε τα τελευταία χρόνια στο κοινωνικό μοντέλο που τα άτομα αυτά θεωρούνται ισότιμα μέλη. Εύχομαι με το βιβλίο μου αυτό να γεννηθούν γόνιμοι προβληματισμοί πάνω στην οπτική για την αναπηρία.
  • Το βιβλίο σας κυκλοφορεί σε μια περίοδο που η διεθνής κοινή γνώμη είναι σοκαρισμένη από τις αγριότητες που καταγράφονται στον πόλεμο Χαμάς – Ισραήλ και οι αναφορές σας στις διώξεις των Εβραίων της Θεσσαλονίκης δεν μπορούν να περάσουν απαρατήρητες. Πώς βιώνετε αυτή την συγκυρία;
    Οι πόλεμοι και οι απώλειες αθώων με συγκλονίζουν. Επίσης με φοβίζουν και με σοκάρουν οι τρομοκρατικές ενέργειες με θύματα αθώους πολίτες. Και είμαι βαθιά λυπημένη για τα αντισημιτικά φαινόμενα που βλέπουμε στην Πολιτισμένη Ευρώπη και θυμίζουν εκείνες τις φριχτές εποχές, που οδήγησαν 6.000.000 αθώους Εβραίους στα κρεματόρια. Εύχομαι σύντομα να γίνει ΕΙΡΗΝΗ.
  • Όλα γίνονται σε σύντομους χρόνους, κάτι που ικανοποιεί τον αναγνώστη ο οποίος – ευτυχώς – δεν χάνεται σε περιττές και ανούσιες περιγραφές και κουραστικά πισωγυρίσματα στον χρόνο. Τελικά το μοντέλο των πολυσέλιδων βιβλίων αρχίζει να ξεπερνιέται;
    Δεν ξέρω αν ξεπερνιέται το μοντέλο των πολυσέλιδων βιβλίων αλλά εγώ πάντα ήμουν λακωνική στην γραφή μου. Γράφω έτσι όπως θα ήθελα να είναι ένα βιβλίο. Γρήγορο, χωρίς πλατειασμούς, που να κρατάει τον αναγνώστη από την αρχή μέχρι το τέλος με αμείωτο το ενδιαφέρον του. Και φυσικά με σεβασμό στην ελληνική γλώσσα.
  • Είχατε την τύχη εσείς να δείτε το μυθιστόρημά σας Το βραχιόλι της φωτιάς να γίνεται τηλεοπτικό σίριαλ αλλά και εμείς να το παρακολουθήσουμε με μεγάλο ενδιαφέρον. Μιλήστε μας γι αυτή την εμπειρία αλλά και τη συμμετοχή σας στο τελικό αποτέλεσμα.
    Είμαι πολύ χαρούμενη που μεταφέρθηκε το βιβλίο μου στην τηλεόραση και μάλιστα στην ΕΡΤ με εξαιρετικούς συντελεστές και πολύ συγκινημένη που αναδείχθηκαν με τον καλύτερο τρόπο οι αλήθειες του. Και είμαι ακόμα πιο συγκινημένη που αγαπήθηκε η σειρά. Μπορεί να αλλάχτηκαν σχεδόν όλα τα ονόματα, εκτός του κεντρικού ήρωα και μπαμπά μου Ιωσήφ, της γιαγιάς μου Μπενούτας, το δικό μου Μπέττυ και του Χριστιανού θείου μου Κωσταντίνου, μπορεί τα αδέλφια από 7 να έγιναν 5, μπορεί η γιαγιά να πέθανε σε άλλη χρονική στιγμή (πάντα μετά από συνεννόηση μαζί μου) αλλά θεωρώ πως όλα έγιναν χωρίς να πειραχτούν τα νοήματα και σε πολλά σημεία μάλιστα βοήθησε να τονιστούν.
    Είναι μια πολύ ωραία παραγωγή της Βίκυς Νικολάου, που σκηνοθέτησε ο βραβευμένος σκηνοθέτης Γιώργος Γκικαπέππας, το σενάριο υπέγραψαν ο γνωστός σεναριογράφος Νίκος Απειρανθίτης μαζί με την άξια συνάδελφο του Σοφία Σωτηρίου, έχει υπέροχη σκηνογραφία και φωτογραφία και ένα εξαιρετικό καστ ηθοποιών: Ελισάβετ Μουτάφη, Νίκο Ψαρά, Χρίστο Λούλη, Δημήτρη Αριανούτσο, Νεφέλη Κουρή, Γκαλ Ρομπίσα, Μιχαήλ Ταμβακάκη, Χριστίνα Μαθιουλάκη, Αργύρη Ξάφη, Σπύρο Σταμούλη, οι Λαρισαίες Μαρία Αδάμου και Ηλέκτρα Μπαρούτα, η μικρούλα Άννα Μαρία Μαρινάκη κλπ. Όλοι οι συντελεστές αγάπησαν πολύ το βιβλίο μου και συγκινήθηκαν τόσο πολύ με το θέμα του, που έδωσαν την ψυχή τους και μας πρόσφεραν μια πολύ δυνατή σειρά. Επίσης η καταπληκτική μουσική του Μίνου Μάτσα στους τίτλους τέλους της σειράς με τους στίχους της Σοφίας Καψούρου τραγουδισμένους από τον μοναδικό Γιάννη Πάριο, ήταν κάτι που με συγκίνησε πολύ και το θεώρησα καρμικό, καθώς ο πατέρας μου είχε απίστευτη αγάπη στον Γιάννη Πάριο.
    Η εμπειρία μου στα γυρίσματα, που μερικές φορές επισκέφτηκα, ήταν πρωτόγνωρη, συγκλονιστική και πολύ συγκινητική. Όταν έβλεπα τον Δημήτρη Αριανούτσο και τον Χρίστο Λούλη, που υποδύονταν τον πατέρα μου καταπληκτικά με τον αριθμό στο χέρι 116257, δάκρυα έτρεχαν από τα μάτια μου. Κι αυτοί με αγκάλιαζαν και μου έλεγαν ‘’Σε ευχαριστούμε γι αυτό το σπουδαίο δώρο που μας έκανες.’’ Η δε Ελισάβετ Μουτάφη ήταν έτσι ακριβώς όπως μου περιέγραφε ο πατέρας μου την γιαγιά μου. Το σπουδαίο ήταν ότι όλοι οι συντελεστές αγάπησαν το βιβλίο μου και αυτό φάνηκε στο τελικό αποτέλεσμα. Στην τελευταία σκηνή στην Συναγωγή, όπου γίνεται η τελετή ενηλικίωσης και στην οποία βρέθηκα για να δώσω τα φώτα μου στο τελετουργικό του μπατ μίτσβα (ενηληκίωση) και ως κομπάρσα για να γεμίσουμε την Συναγωγή, μου ήρθε μια ιδέα, η οποία ενθουσίασε τον σκηνοθέτη. Η 13χρονη Μπέττυ αφού κάνει την ενηλικίωση της, την παραλαμβάνει ο πατέρας της και την πηγαίνει να χαιρετήσει τους δικούς της. Φιλάει το χέρι της γιαγιάς της, η οποία της ψιθυρίζει μια ευχή και αγκαλιάζονται. Την γιαγιά την παριστάνω εγώ. Συμβολικά σαν να αγκαλιάζει η σημερινή Μπέττυ το παιδί που υπήρξε και κρατάει μέσα της! Πάντως μου άρεσε πολύ στα γυρίσματα, τα οποία δεν φανταζόμουν τόσο χρονοβόρα και κουραστικά, είναι η αλήθεια!
  • Τι ήταν αυτό που σας οδήγησε στην απόφαση να καταπιαστείτε και πάλι μ’ ένα βιβλίο στο οποίο οι διωγμοί των Εβραίων αποτελούν μεγάλο μέρος του;
    Είναι μια εμμονή που έχω στην διατήρηση της μνήμης του Ολοκαυτώματος, μετά από την υπόσχεση που έχω δώσει στον πατέρα μου λίγο πριν πεθάνει. Καθώς ήταν βαριά άρρωστος κρατιόταν με νύχια και με δόντια από τη ζωή όχι από τον φόβο του θανάτου αλλά γιατί υπήρχαν φωνές που αμφισβητούσαν το Ολοκαύτωμα. Κι αυτός ήταν μια ζωντανή απόδειξη.

Λίγα λόγια για το βιβλίο
Η Εύα Καμπά είναι μια έφηβη με κινητικά προβλήματα που διψά για τη ζωή και ονειρευόταν από μικρή να γίνει χορεύτρια. Ζει όμως σε μια κοινωνία που δεν έχει, μάθει, να αποδέχεται τα άτομα με ειδικές ανάγκες. Ένα βράδυ του Ιουνίου του 1988 τρεις άνδρες εισβάλλουν στο σπίτι της και αρπάζουν την Εύα και δύο φίλες της. Τι σχέση μπορεί να έχει η απαγωγή, χρόνια μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, με τον ατιμώρητο εγκληματία Άντολφ Χόρβαρτ;
Τι ρόλο θα παίξουν ένα πολύτιμο ρουμπίνι και μια πολύ παλιά και σπάνια εικόνα; Πώς συνδέεται η ιστορία της οικογένειας Καμπά με το δράμα των εβραίων της Θεσσαλονίκης, τις πυρπολήσεις χωριών, τις εκτελέσεις αθώων ανθρώπων, την καταστροφή και λεηλασία ελληνικών περιοχών κατά την περίοδο της Κατοχής;
Ένα μυθιστόρημα με πλούσια πλοκή, πολλές ανατροπές και έντονο κινηματογραφικό ρυθμό. Ένα βιβλίο για τη δικαίωση και την ιστορική αλήθεια, για την αποδοχή και τον σεβασμό στη διαφορετικότητα, μέσα από τη ζωή ενός κοριτσιού που βιώνει τη διάκριση αλλά, όταν πεισμώνει, πετάει με αόρατα φτερά.

Βιογραφικό
Η Βεατρίκη (Μπέττυ) Σαΐας-Μαγρίζου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Ζει στη Λάρισα. Είναι παντρεμένη και μητέρα μιας κόρης. Σπούδασε οικονομικά στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και έχει δίπλωμα οπτικού. Έχουν κυκλοφορήσει τα μυθιστορήματά της Στην Πολυξένη (1996), Ο Νέστορας που Τόρη τον φώναζε αυτή (1997), Μοιραία ταύτιση (2002) και Το βραχιόλι της φωτιάς (2006, επανέκδοση 2022) από τις Εκδόσεις Καστανιώτη, Με τα φτερά της ψυχής (2016) από τις Εκδόσεις Αρισταρέτη, τα παραμύθια Ο πρίγκιπας του πλανήτη Βίκτωρ (2011) και Βίκτωρ, ο ταξιδευτής του ουρανού (2014) από τις Εκδόσεις Διάπλαση, καθώς και το παραμύθι Το όνειρο (2023), δίγλωσση έκδοση της Τράπεζας Τροφίμων Θεσσαλίας. Επίσης έχει γράψει τα θεατρικά έργα Η προίκα (2000), που τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Θεάτρου (ανέβηκε σε σκηνοθεσία Φώτη Μακρή στο Studio Μαυρομιχάλη με τη Στέλλα Παπαδημητρίου και παίζεται επί σειρά ετών σε μεγάλες πόλεις ανά την Ελλάδα), Το κοινό ταμείο (2001), Η τελευταία βελονιά (2007), Φεγγάρι στον ακάλυπτο (2019) και το θεατρικό αναλόγιο Λεχάιμ – Στη ζωή (2000), που απέδωσαν η Αντιγόνη Βαλάκου και ο Πέτρος Φυσσούν και το 2019 αποδόθηκε στο Φεστιβάλ Ολύμπου.
Έχει συμμετάσχει με κείμενά της στο βιβλίο Νέοι στη δίνη της κατοχικής Ελλάδας (έκδοση της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς, 2008). Στο Δημοτικό Ραδιόφωνο της Λάρισας παρουσίαζε την εβδομαδιαία εκπομπή λόγου «Ιστορίες χωρίς τίτλο». Έγραψε το σενάριο της ταινίας Αβραάμ-Αλμπέρτο, που προβλήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 2006, στην Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος. Κείμενά της διδάσκονται στο τμήμα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου της Πάντοβα, ενώ προσκλήθηκε να παρουσιάσει το έργο της στην έδρα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας στο Σέλουιν Κόλετζ του Κέιμπριτζ.
Συνεργάστηκε με το λογοτεχνικό περιοδικό του Δήμου Λαρισαίων Γραφή και με άλλα λογοτεχνικά περιοδικά. Επίσης συνεργάζεται με το περιοδικό της Ιεράς Μητροπόλεως Λαρίσης και Τυρνάβου Αχιλλίου Πόλις.
Στο μυθιστόρημά της Το βραχιόλι της φωτιάς βασίστηκε η ομώνυμη σειρά της ΕΡΤ, σε σενάριο Νίκου Απειρανθίτη και Σοφίας Σωτηρίου και σε σκηνοθεσία Γιώργου Γκικαπέππα.