IL MONDO SECONDO FO” (τίτλος πρωτοτύπου)

Νόμπελ Λογοτεχνίας 1997

Συζήτηση με τη Τζουζεπίνα Μανίν

Εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ

“Έχω πολλά πράγματα να κάνω για τους επόμενους αιώνες”, συνήθιζε να λέει χαριτολογώντας ο πασίγνωστος Ιταλός θεατράνθρωπος και ξεχώριζε για τον πολυσχιδή χαρακτήρα του, την οξυδέρκεια του πνεύματος, την αυτοσαρκαστική του διάθεση και τη νεανικότητα της ψυχής του.

Ο Ντάριο Φο έφυγε από τη ζωή το 2016, αφού την έζησε όπως την ήθελε, έντονη, ανήσυχη και απόλυτα γόνιμη.

Η δουλειά του επιβραβεύτηκε με το Νόμπελ Λογοτεχνίας, που του απονεμήθηκε το 1997, μία βράβευση που δημιούργησε πολλές αντιδράσεις ακόμα και στη πόλη του, το Μιλάνο, όπου ούτε ο ίδιος ο δήμαρχος δεν τον συνεχάρη. Όταν αργότερα επιχείρησε να επανορθώσει προσφέροντας στον Φο ένα μετάλλιο, εκείνος απάντησε αρνητικά λέγοντας:

Ευχαριστώ, δεν θα πάρω, το Νόμπελ μου αρκεί“.

Στο βιβλίο αυτό μιλάει γεμάτος ενέργεια με τη Τζουζεπίνα Μανίν σε μία συζήτηση εφ´όλης της ύλης. Είναι πλήρως ευχαριστημένος από τη πολύχρονη ενασχόλησή του με τις τέχνες και ευτυχισμένος με τη πολυαγαπημένη του σύζυγο, την ηθοποιό και μούσα του, τη Φράνκα. Ζωηρός από μικρός, έρχεται πάντα σε επαφή με τη φύση “που σε μαθαίνει να ακολουθείς τους κύκλους της, να σέβεσαι τους νόμους της“.

Αριστερών πεποιθήσεων, αλλά ποτέ ενταγμένος σε κάποιο κόμμα, είναι απαλλαγμένος από κάθε κομματική γραμμή, μακριά από ηγεσίες. Μιλάει για τους “ξιπασμένους” πολιτικούς, όπως τους αποκαλεί, που θα αναγκαστούν να υποστούν τη φυσική νέμεση, επειδή θέλησαν να δοκιμάσουν την ηδονή της απόλυτης εξουσίας.

Με τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, βρίσκεται στο Μιλάνο όπου αρχίζει η άνθηση των ιδεών και πρωτοβουλιών σε κάθε μέτωπο από την τέχνη και την κουλτούρα ως τον κόσμο των επιχειρήσεων, σε έναν οργασμό αναγέννησης της χώρας. Βυθισμένος, τότε, σε μία προσωπική ευφορία, βλέπει τα ταλέντα να πολλαπλασιάζονται και, περίεργος ως άνθρωπος, θέλει να αντιμετωπίσει νέες προκλήσεις. Επιδίδεται σε έναν συγγραφικό μαραθώνιο με πρωτοπόρες ιδέες.

Οι τεχνικές που χρησιμοποιεί στην Κομέντια Ντελ’ Άρτε ευοδώνονται με πολλές επιτυχίες. Με το “θανατηφόρο όπλο” του το γέλιο, γράφει έργα, από τα οποία αναβλύζει το κωμικό στοιχείο, το οποίο πολλές φορές ενοχλεί, είτε την εκκλησία, είτε τους πολιτικούς. Το περιπόθητο πρόγραμμα τη δεκαετία του ‘60, στη RAI, το “Καντσονίσσιμα” κάνει την επανάσταση στη TV εκείνη την εποχή. Εγείρονται σοβαρές αντιρρήσεις, δημιουργείται μεγάλη ένταση και του ζητείται επειγόντως αλλαγή κειμένου.

Ανεβάζει πολιτικά έργα στοχεύοντας στη σάτιρα, αλλά προκύπτουν προβλήματα λόγω λογοκρισίας. Επιτυχημένος θεατρικός συγγραφέας και σκηνοθέτης, ηθοποιός και ζωγράφος, δηλώνει άθεος, αλλά διατηρεί μία θρησκευτική συμπεριφορά προς τον κόσμο και, ιδιαίτερα, τη φύση.

Αν ξέρεις να ακούς τους ρυθμούς της, αν ξέρεις να τους σέβεσαι, ξαναβρίσκεις το πνεύμα που φτερουγίζει μέσα σε κάθε πράγμα. Ανακαλύπτεις εκείνη την άρρητη σύνθεση του Θείου και του γήινου που συνυπάρχουν στην εξαιρετική ευφυΐα της φύσης“.