Συγγραφέας του βιβλίου «Φωνές» – Εκδόσεις Κέδρος

Μνήμη και φαντασία αλληλοτροφοδοτούνται στο μυθιστόρημα της Λίλης Μαυροκεφάλου και οι «Φωνές» των ηρώων της που εκπροσωπούν τέσσερις γενιές φθάνουν σ’ εμάς δυνατές μεταφέροντας τις μικρές κραυγές τους «καθώς λαχανιάζουν κι αγωνιούν, απελπίζονται κι ελπίζουν, πενθούν, γελούν και παλεύουν σε όποια «μαρμαρένια αλώνια» έτυχε να βρεθούν». Ακολουθώντας τα βήματά τους από σελίδα σε σελίδα και από κεφάλαιο σε κεφάλαιο νιώθουμε πως συγχρόνως ξεφυλλίζουμε την νεότερη ελληνική Ιστορία και προσεγγίζουμε τη Μικρασιατική Καταστροφή, την Κατοχή, τον Εμφύλιο, τη δικτατορία. Πόσο πιστή είναι, όμως, η συγγραφέας στην επίσημη Ιστορία; Όπως λέει στο Vivlio-life «Κάθε άλλο παρά «πιστή» είμαι. Αντίθετα απολαμβάνω να ξετρυπώνω τα κρυμμένα ή αμφιλεγόμενα κομμάτια της ιστορίας, να συγκρίνω, να κρίνω, να συνδυάζω ώστε να σχηματίζω τη δική μου άποψη όσο πιο κοντά στην αλήθεια γίνεται».

  • Τέσσερις γενιές πρωταγωνιστούν στην ιστορία σας. Ήρωες, στα πρόσωπα των οποίων κάποιοι αναγνωρίζουν τον εαυτό τους. Κάποιοι άλλοι νιώθουν πως κάτι από τα βιώματα που αφηγείστε τόσο παραστατικά άκουσαν από τη μητέρα ή τον παππού τους. Είναι, λοιπόν, βιωματικές οι «Φωνές» σας και σε ποιο βαθμό αποτελούνται από αναμνήσεις δικών σας ανθρώπων;
    Τα βιώματά μου και οι αφηγήσεις δικών μου ανθρώπων είναι το πρόπλασμα για τους ήρωες του βιβλίου. Στη συνέχεια αποδεσμεύονται, αποκτούν αυθυπαρξία και κινούνται ελεύθερα με όχημα τη φαντασία μου και ─γιατί όχι;─ τη βούλησή μου. Οπότε μνήμη και φαντασία αλληλοτροφοδοτούνται. Κάποια πρόσωπα ωστόσο είναι τελείως φανταστικά, αλλά ποιος θα μπορούσε να βεβαιώσει ότι είναι κι ανύπαρκτα;
  • Οι «Φωνές», πάντως, φθάνουν δυνατές στ’ αυτιά μας και άλλοτε μας συγκινούν, άλλοτε μας θυμώνουν και άλλοτε προκαλούν το χαμόγελό μας. Τι θέλετε να κρατήσουμε, όμως, από αυτά που… φωνάζουν οι ήρωές σας;
    Θα ήθελα να κρατήσετε αυτό που κι εγώ ακούω: την μεγάλη, πανανθρώπινη κι αιώνια κραυγή που συνθέτουν οι μικρές κραυγές των ηρώων μου καθώς λαχανιάζουν κι αγωνιούν, απελπίζονται κι ελπίζουν, πενθούν, γελούν και παλεύουν σε όποια «μαρμαρένια αλώνια» έτυχε να βρεθούν. Και κάτι ακόμη. Μες στο πανδαιμόνιο των κραυγών να αναγνωρίσετε τη δική σας κραυγή. Και έτσι να νιώσετε πως ο καθένας μας και οι «άλλοι» στην ουσία είμαστε ένα.
  • Καθώς ακολουθούμε τα βήματά τους στο διάβα του χρόνου, νιώθουμε πως συγχρόνως ξεφυλλίζουμε την νεότερη ελληνική Ιστορία. Μικρασιατική Καταστροφή και προσφυγιά, Κατοχή και αντίσταση, Εμφύλιος και δικτατορία. Η προσέγγιση αυτών των κεφαλαίων της Ιστορίας μας ήταν ένας λόγος να γράψετε το βιβλίο σας;
    Όχι. Το ιστορικό στοιχείο στο βιβλίο προέκυψε δευτερογενώς εφ’ όσον οι ήρωές μου βρίσκονται στο έλεος της ιστορίας. Η ζωή κάποιων ανατρέπεται τελείως και άλλων ακολουθεί απρόβλεπτη πορεία καθώς τους συμπαρασύρει το ορμητικό ποτάμι της ιστορίας..
  • Μια προσέγγιση, όμως, που αποκτά ένα μεγαλύτερο ενδιαφέρον όταν εξαρχής γνωρίζει ο αναγνώστης πως έχετε σπουδάσει μεταξύ άλλων και Ιστορία – Αρχαιολογία. Είστε «πιστή» στην επίσημη Ιστορία που διδαχτήκαμε ή καταθέτετε τη δική σας οπτική στα γεγονότα που μας σημάδεψαν ως λαό;
    Κάθε άλλο παρά «πιστή» είμαι. Αντίθετα απολαμβάνω να ξετρυπώνω τα κρυμμένα ή αμφιλεγόμενα κομμάτια της ιστορίας, να συγκρίνω, να κρίνω, να συνδυάζω ώστε να σχηματίζω τη δική μου άποψη όσο πιο κοντά στην αλήθεια γίνεται.
  • Ποια από τις παραπάνω ιστορικές περιόδους «σκαλίσατε» λίγο παραπάνω με έρευνα και αναζήτηση πληροφοριών ως καθηγήτρια Μέσης Εκπαίδευσης, κυρίως όμως, ως Ιστορικός;
    «Σκάλισα», κυρίως ως συγγραφέας, ώστε το ιστορικό πλαίσιο να έχει γερές βάσεις, μακριά από σκοπιμότητες, προκαταλήψεις και κλισέ. Η ιστορική μου έρευνα επικεντρώνεται σε πτυχές της ιστορίας που δεν είναι πολύ γνωστές ή είναι αμφιλεγόμενες.. Στις «Φωνές» με απασχόλησε πολύ ο εμφύλιος. Όσο για την Εκπαίδευση, στην μάλλον σύντομη θητεία μου, δίδασκα Αγγλική Γλώσσα και Φιλολογία. (δεύτερο πτυχίο)
  • Φοίβη. Δείχνετε να έχετε μια ιδιαίτερη σχέση με την ηρωίδα που πρώτη γνωρίζουμε τον Νοέμβρη του 1973. Με πόσα στοιχεία δικά σας χτίσατε αυτό τον χαρακτήρα;
    Πραγματικά με την Φοίβη έχω αρκετά κοινά στοιχεία όπως τουλάχιστον εγώ η ίδια αντιλαμβάνομαι τον εαυτό μου. Επίσης η Φοίβη έχει και κάποια δανεικά στοιχεία από το στενό μου περιβάλλον που έχουν αφήσει επάνω μου βαθύ συγκινησιακό αποτύπωμα.
  • Ειδοθέα. «Δεν ήταν γραφτό να σεργιανίσει στην προκυμαία της Σμύρνης, ντυμένη με την τελευταία λέξη της παριζιάνικης μόδας…» Εκρηκτική την χαρακτηρίζετε. Τι είναι αυτό που την κάνει τόσο έντονη προσωπικότητα;
    Η Ειδοθέα, η Μικρασιάτισσα γιαγιά της Φοίβης, είναι αυθόρμητη, πληθωρική, δοτική, γεμάτη ζωτική ενέργεια. Εύκολα οργίζεται και μπήγει τις φωνές, εύκολα ενθουσιάζεται και ξεσπά σε γέλια, εύκολα ξανοίγεται σε κουβέντες κι εκμυστηρεύσεις. Μια «πρωτόγονη» είναι ανάμεσα σε «καθωσπρέπει».
  • Ηλέκτρα και Θοδωρής είναι τα πρόσωπα που συμπληρώνουν τις τέσσερις γενιές. Ποιο από τα δυο θα παίξει τον πιο σημαντικό ρόλο στην πλοκή;
    Ο Θοδωρής, ο δισέγγονος της Ειδοθέας, με τον οποίο κλείνει το βιβλίο. Ανήσυχος έφηβος στην δεκαετία του 1990 της «δανεικής» ευμάρειας και της απότομης εισβολής ξένων προτύπων σε μια κοινωνία συντηρητική και παραδοσιακή, βυθίζεται στην κόλαση των ναρκωτικών. Ο ξεπεσμός του προοικονομεί την χρεωκοπία και τον ξεπεσμό της πατρίδας μας, ενώ η λύτρωσή του και η ανάδειξή του σε επιτυχημένο βιοκαλλιεργητή, με δράση κοινωνική και ανθρωπιστική, υπονοεί την ελπίδα για καλύτερες μέρες και ίσως μια αναγέννηση.
  • Το τελευταίο κεφάλαιο του μυθιστορήματός σας έχει τον τίτλο “Ποδηλάτες και πεζοπόροι”. Θέλετε να μας πείτε ποιοι είναι και ποια η σχέση τους με τους κεντρικούς σας ήρωες;
    «Οι ποδηλάτες και πεζοπόροι» είναι μια συντροφιά ανήσυχων και μάλλον «περιθωριακών» νέων που αναζητούν πολύ περισσότερα από την απλή επιβίωση. Αναζητούν περηφάνια, ουσιαστική ελευθερία, αξιοπρέπεια. Όραμα και νόημα ζωής. Ανακαλύπτουν τον Θοδωρή, διαισθάνονται ότι αυτός μπορεί να τους εμπνεύσει. Του ζητάνε να γίνει μπροστάρης τους για μια νέα αρχή και νέα εποχή. Για ένα κίνημα αναγέννησης ίσως. Θα δεχτεί;
  • Μια όμορφη έκπληξη μας περιμένει στο βιογραφικό σας. Στην Αίγινα όπου ζείτε τα τελευταία χρόνια, ιδρύσατε την Ομάδα Προσέγγισης Αρχαιοελληνικής Τραγωδίας. Με ενδιαφέρον περιμένουμε να μας μιλήσετε γι αυτήν.
    Χαίρομαι που την χαρακτηρίζετε όμορφη και ενδιαφέρουσα έκπληξη.. Μόνο στην ωριμότητά μου ωστόσο με συγκλόνισαν οι αλήθειες της αρχαιοελληνικής τραγωδίας. Περικλείουν την ουσία της αρχαιοελληνικής κοσμοθεωρίας και αποκαλύπτουν τη ρίζα του Κακού και της δυστυχίας στον κόσμο μας και στην προσωπική μας ζωή. Θέλησα να μοιραστώ και με άλλους αυτήν την αποκαλυπτική ενασχόλησή μου με την τραγωδία. Έτσι δημιουργήθηκε η ομάδα. Ποιες είναι λοιπόν αυτές οι ανίκητες αλήθειες; Τρεις αρχέγονες δυνάμεις πυροδοτούνται από την ανθρώπινη αφροσύνη. Η Ύβρις, η υπέρμετρη αλαζονεία, που, καταπατά τους φυσικούς ή θείους νόμους. Η Ύβρις γεννά την Άτη, δηλαδή την νοητική σύγχυση που οδηγεί σε συνεχείς συμφορές.. Ακολουθεί η Νέμεσις, η σκληρή απόδοση δικαιοσύνης που μέσα από την καταστροφή επιφέρει την κάθαρση και την αποκατάσταση της ισορροπίας. Η εποχή μας είναι η κατ’ εξοχήν εποχή της Ύβρεως. Η Νέμεσις, με τις πολλές μορφές της, χτυπάει αλύπητα τον παρανοϊκό κόσμο μας. Το «μέτρον» και το «γνώθι σαυτόν» όσο παραγκωνισμένα είναι, άλλο τόσο θα ήταν σωτήρια.

Λίγα λόγια για το βιβλίο
Τέσσερις γενιές. Και οι ιστορίες τους να αντικατοπτρίζουν κομβικά σημεία της νεότερης ιστορικής και κοινωνικής διαδρομής μας: Μικρασιατική Καταστροφή και προσφυγιά, Κατοχή και αντίσταση, Εμφύλιος και» δικτατορία, «δανεική» ευημερία και πολύπλευρη κατάρρευση.
Η εκρηκτική Μικρασιάτισσα Ειδοθέα, η πρωτόγονη Μαριγώ, η επιφυλακτική Ηλέκτρα, ο στρυφνός μα ονειροπόλος Θοδωρής, η εφτάψυχη Φοίβη, ο φιλοσοφημένος Στέλιος, η ακτιβίστρια Αναστασία και ο ασκητικός Θεόδωρος καταθέτουν το λιθαράκι τους στο μυστήριο της ανθρώπινης ύπαρξης και του ιστορικού γίγνεσθαι.
Και στη χρεοκοπημένη πατρίδα η ελπίδα, επιτέλους, αγανακτεί, σηκώνει κεφάλι και μαρσάρει.

Βιογραφικό
Γεννημένη στη Θεσσαλονίκη η Λιλή Καλούτσα – Μαυροκεφάλου πέρασε τα παιδικά κι εφηβικά της χρόνια στη Μακεδονία. Αργότερα εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου σπούδασε Αγγλική Φιλολογία και Ιστορία-Αρχαιολογία. Τα τελευταία χρόνια ζει στην Αίγινα, όπου ίδρυσε την Ομάδα Προσέγγισης Αρχαιοελληνικής Τραγωδίας. Εργάστηκε ως καθηγήτρια στη Μέση Εκπαίδευση και στον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού. Επίσης ως εθελόντρια στην Κιβωτό του Κόσμου και στην Κίνηση «Απελάστε το Ρατσισμό». Στον χώρο της λογοτεχνίας εμφανίστηκε το 1977 με το ιστορικό μυθιστόρημα για νέους Άγης. Έχει βραβευτεί από την Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών και τη Γυναικεία
Λογοτεχνική Συντροφιά.

facebookShare on Facebook
TwitterTweet
FollowFollow us
PinterestSave