Κριτική βιβλίου “ΡΟΥΑ ΜΑΤ” από τη ΒΙΡΓΙΝΙΑ ΑΥΓΕΡΙΝΟΥ

ΡΟΥΑ ΜΑΤ
JOHN DONOGHUE
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΛΙΒΑΝΗ

Ένα καταπληκτικό μυθιστόρημα, «Μία ιστορία για την συμφιλίωση, τη συγχώρεση και τελικά την λύτρωση», όπως διαβάζουμε στο οπισθόφυλλο, που κρατά κομμένη την ανάσα, μέχρι την τελευταία σελίδα του, αλλά και δημιουργεί έντονα συναισθήματα, λόγω του ότι, διαδραματίζεται στον τόπο του χειρότερου εγκλήματος, κατά της ανθρωπότητας, το Άουσβιτς.
Κεντρικοί ήρωες είναι, ο εβραίος ωρολογοποιός Εμίλ Κλεμάν, ο Παούλ Μάισνερ και ο Βίλχεμ Σβένινγκερ.
Ο Εμίλ, είναι γκραν μετρ στο σκάκι. Για αυτόν το σκάκι, δεν είναι ένα απλό παιχνίδι. Είναι μια ιερή μυσταγωγία, που συντελείται μέσα στην καρδιά του, και αυτό είναι που τον καθιστά ανίκητο.
Ο Πάουλ, ανθυπολοχαγός των ΕΣ-ΕΣ, μετά τον τραυματισμό του στο ανατολικό μέτωπο, παίρνει μετάθεση για το Άουσβιτς. Ένας έντιμος αξιωματικός, που θεωρεί τον εαυτό του πολεμιστή και όχι «Βασανιστή». Η διαταγή που αναλαμβάνει να φέρει εις πέρας είναι, μέσω διαφόρων πολιτιστικών εκδηλώσεων, να κρατήσει υψηλό το ηθικό των αξιωματικών, υπαξιωματικών και οπλιτών των ΕΣ-ΕΣ, στο Άουσβιτς. Και η ιδέα να διοργανωθεί ένα «πρωτάθλημα σκακιού» μπαίνει σε εφαρμογή. Η πληροφορία ότι μεταξύ των κρατουμένων υπάρχει ένας εβραίος που είναι ανίκητος στο σκάκι βάζει σε πειρασμό τον Μάισνερ. Χωρίς να τον εξαναγκάσει του ζητά να συμμετάσχει. Ο Κλέμαν, το μόνο που θέτει ως όρο για να παίξει είναι καλύτερη μεταχείριση για τον συγκρατούμενό του, κάτι που τον ανεβάζει στα μάτια του Μάισνερ, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μια ιδιότυπη σχέση μεταξύ τους.
Οι συνεχόμενες νίκες του Κλέμαν, αναγκάζουν τους Γερμανούς να προτείνουν στον πρωταθλητή της Γερμανικής Σκακιστικής Ομοσπονδίας, Βίλχεμ Σβένινγκερ, να έρθει να τον αντιμετωπίσει.
Ο Αγώνας όμως αυτός, δεν έγινε ποτέ στο Άουσβιτς, έγινε περίπου 20 χρόνια αργότερα σε ένα πρωτάθλημα σκακιού στο Άμστερνταμ. Το παρελθόν ζωντανεύει ύστερα από τόσα χρόνια, φέρνοντας στην επιφάνεια το μίσος. Όμως, η επανεμφάνιση του Μάισνερ και η συναναστροφή των τριών θα καταφέρει να το απαλύνει και τελικά να επουλώσει τις πληγές τους.
Μια συγνώμη και μια συγχώρεση, είναι το αποτέλεσμα αυτής της σχέσης και η φιλία των τριών μετατρέπεται σε πραγματική φιλία, στην οποία ο καθένας έδωσε στον άλλον ό,τι μπορούσε μέσα από την καρδιά του!
Ένα συγκινητικό ανθρωποκεντρικό βιβλίο, ύμνος στην φιλία, που θα κρατήσει αμείωτο το ενδιαφέρον σας, μέχρι την τελευταία σελίδα.
Το έργο, διαδραματίζεται σε δύο χρόνους. Στο Άουσβιτς του 1944 και στο Άμστερνταμ του 1962. Ιστορικά στοιχεία αναφέρονται χωρίς να κουράζουν τον αναγνώστη, ενώ η ροή του έργου είναι συνεχής. Η επιμέλεια, η μετάφραση από τις εκδόσεις Λιβάνη έδωσαν στους Έλληνες αναγνώστες μια άρτια γλώσσα, που αποδίδει στο έπακρο όλα τα συναισθήματα που δημιουργούνται στον αναγνώστη κατά την ανάγνωση του βιβλίου. Αξίζει να σημειωθεί ότι, ο τίτλος που δίνει ο συγγραφέας σε κάθε κεφάλαιο, είναι και μια διαφορετική σκακιστική τακτική, που σχετίζεται με τα διαδραματιζόμενα, στο συγκεκριμένο κεφάλαιο.
Κλείνουμε με το απόσπασμα που υπάρχει στο «αυτάκι» του βιβλίου, και σας αφήνουμε να το «ζήσετε» μόνοι σας, διαβάζοντας το!
… Ο Εμίλ αναζητάει τα μάτια του φίλου του, σαν να ελπίζει για συγχώρεση.
«Φοβάμαι ότι μολύνθηκα από τη διαφθορά τους. Αν πρόκειται να θυμηθώ αυτή τη μέρα, θα είναι για να πω ότι ήταν μια μέρα που έπαιξα σκάκι. Μου ζητάς πάρα πολλά όταν μου λες να θυμάμαι αυτό εδώ – αυτή τη φρίκη».
Ο Ιβ παίρνει τα χέρια του φίλου του στα δικά του.
«Δεν πρέπει να σκέφτεσαι έτσι. Δεν είναι δική σου η ντροπή, αλλά δική τους. Το κάνουν επειδή δε σημαίνουμε τίποτα γι’ αυτούς. Δεν έχουμε αξία. Δεν είμαστε καν ανθρώπινα όντα πια. Αυτή είναι η αλήθεια εδώ πέρα».
Ο Εμίλ δεν ικανοποιείται.
«Πώς καταντήσαμε τόσο ανάξιοι;»
«Δεν το έχεις καταλάβει, Εμίλ; Είσαι τόσο προσηλωμένος στον εξωπραγματικό, μυστηριώδη κόσμο των πιονιών και των βασιλιάδων που δε βλέπεις ότι ταξιδεύουμε προς την ανυπαρξία;»…

Share on Facebook

Tweet

Follow us

Save