Omaima Al-Khamis (Ομάϊμα Αλ Καμίς)
ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ
Εκδόσεις Κλειδάριθμος
Μετάφραση από τα αραβικά: Ελένη Καπετανάκη
Η γεννημένη στη Σαουδικη Αραβία συγγραφέας έχει σπουδάσει αραβική λογοτεχνία, εργάζεται στη δημόσια διοίκηση της χώρας της και είναι ακτιβίστρια για την προστασία των δικαιωμάτων των γυναικών.
Το βιβλίο της “Η ΠΕΡΙΠΛΑΝΩΜΕΝΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΤΗΣ ΕΡΗΜΟΥ” έχει τιμηθεί με το Μετάλλιο Ναγκίμπ Μαχφούζ το 2018 και ήταν υποψήφιο για το Διεθνές Βραβείο Αραβικής Λογοτεχνίας.
Η Ομάϊμα Αλ Καμίς με συγκροτημένη σκέψη γράφει δυναμικά ένα ογκώδες μυθιστόρημα 745 πυκνογραμμένων σελίδων και το αφιερώνει στον Νίκο Καζαντζάκη, τον οποίον θεωρεί σπουδαίο Έλληνα Δάσκαλο και έναν από τους πνευματικούς πατέρες της λογοτεχνικής της διαδρομής.
Σύντομα ο αναγνώστης γίνεται κοινωνός του εγκυκλοπαιδικού πεδίου γνώσης που κατέχει και περικλείεται στις σελίδες ενός έργου με πληθώρα αναφορών σε ποιητές, λογοτέχνες και διανοητές θεολόγους. Το όλο εγχείρημα αναδεικνύεται στην ελληνική γλώσσα μέσα από την εξαιρετική μεταφραστική δουλειά της Ελένης Καπετανάκη.
Η ιστορία περιστρέφεται γύρω από έναν περιπλανώμενο γραφιά, αντιγραφέα και βιβλιοπώλη του 11ου αιώνα και ανοίγεται ένας ευρύτερος κύκλος με λεπτομερέστατες περιγραφές τόπων, πόλεων και κτιρίων, ακόμα και της φύσης με την έρημο να αποκτά θεϊκή δύναμη.
Η θρησκευτική πίστη υπάγεται νομοτελειακά σε απαράβατους και σταθερούς κανόνες που επιβάλλονται αναπόφευκτα και δεσμεύουν κάθε ελεύθερη βούληση.
➖”Μην προσποιείσαι πως έχεις ελεύθερη βούληση, μην πολεμάς το πεπρωμένο, είναι βέβαιο ότι θα σε οδηγήσει στον θάνατο. Μπες στον δρόμο που σου έστρωσε η Μοίρα. Αυτό μόνο“.
Η συγγραφέας ενδύεται τον ανδρικό ρόλο του πρωτοπρόσωπου αφηγητή, ο οποίος αυτοπαρουσιάζεται με μία άμεση απεύθυνση προς το αναγνωστικό κοινό.
Είναι ο Μαζίντ Αλ Χάναφι από την Αλ Γιαμάμα της Αραβικής χερσονήσου.
Από μικρός νιώθει μία αποστροφή για τις σκληρές αγροτικές εργασίες που καταπιάνεται ο πατέρας του και έλκεται από την πνευματική τροφή που γεύεται από τον Ιμάμη παππού του. Από εκείνον μαθαίνει γραφή και αρχίζει την ανάγνωση βιβλίων, τα οποία ασκούν επιρροή και διαμορφώνουν τον χαρακτήρα του.
Η αναζήτηση και απόκτηση της γνώσης τον κάνει να ξεκινήσει το 1009 μ.Χ. ένα μακροχρόνιο ταξίδι από τα βάθη της ερήμου στην Ανατολή με κατεύθυνση προς τη Δύση με οδηγό τα αστέρια, την Μεγάλη Άρκτο και τον Ήλιο. Στο καραβάνι που ακολουθεί δρόμους εμπορικούς και θρησκευτικούς, συντροφιά του είναι οι γνώσεις του και το σεντούκι με τα βιβλία που κουβαλάει επάνω στη γριά καμήλα και ευελπιστεί να πουλήσει.
Ο Μαζίντ είναι ένας γνήσιος Βεδουίνος που λαχταρά να εξευγενιστεί και να μεταλαμπαδεύσει γνώσεις.
Διακρίνεται για τη φιλομάθεια, παρακολουθεί τις συζητήσεις των σεΐχιδων στα “χάλακα”, τις συνάξεις για θεολογικά και πνευματικά θέματα στα τεμένη, αποστηθίζει στίχους του Κορανίου και ασκείται στην απαγγελία τους. Η προσωπικότητα του διαπλάθεται σταδιακά από τη μελέτη περι φιλοσοφίας του Αριστοτέλη, του μαθητού του Γαληνού και στα ιατρικά του Ιπποκράτη.
➖”Θέλω να είμαι ένας φτωχός σπουδαστής της γνώσης, ο οποίος σηκώνει το πρόσωπο στον ουρανό κι έπειτα το κατεβάζει στη γη για να βρει απαντήσεις“.
Φθάνει στη Βαγδάτη, τον Οίκο της Σοφίας, τον ενδιάμεσο σταθμό της συνάντησης των προσκυνητών που κατευθύνονται προς τη Μέκκα από την Ινδία και την Περσία. Αργότερα ο δρόμος του θα τον φέρει στην Ιερουσαλήμ, τον “Άγιο Τόπο” για τον Ιησού και τον Προφήτη Μωάμεθ και στη συνέχεια στην Αίγυπτο με τη νέα ξακουστή βιβλιοθήκη για να καταλήξει στον μουσουλμανικό κόσμο της Ανδαλουσίας.
➖”Είχα έλθει στη Βαγδάτη απλώνοντας τις κούπες της ψυχής μου για να γεμίσουν με τη γνώση της πόλης: με ερμηνείες των ιερών κειμένων, βιογραφίες επιφανών προσώπων, καλό διατυπωμένα θεολογικά επιχειρήματα και με τη μαγεία της ποίησης…“
Χωρίς να παρεκκλίνει από το σύνολο των κανόνων που οφείλει να ακολουθεί, τηρεί απαρέγκλιτα το τελετουργικό της καθημερινής προσευχής, αλλά, στο όνομα του Αλλάχ, του φιλεύσπλαχνου και ελεήμονα, γίνεται μάρτυρας σε βιαιοπραγίες, φασαρίες, διαπληκτισμούς και αντιπαραθέσεις.
Η συγγραφέας συστήσει τον αραβικό κόσμο μέσα από ένα πλήρως περιεκτικό κείμενο και ο βασικός πρωταγωνιστής είναι το όχημα που χρησιμοποιεί να μεταφέρει στον αναγνώστη την ανθρωπογεωγραφία της Ανατολής μέσα στη σφαίρα της ανατολίτικης παράδοσης, όπως αυτή διαμορφώθηκε με τη δράση και το κήρυγμα του Μωάμεθ. Ο ξερός αέρας μεταφέρει μεθυστικές μυρωδιές, τους ήχους των πουλιών καθώς και τους ψιθύρους των ύμνων και προσευχών.
Είναι μία εποχή που ο άνθρωπος, στον συγκεκριμένο χωροχρόνο, κινείται σε ένα μυστηριακό κλίμα, παρατηρεί τα τεκταινόμενα γύρω του με ανησυχία, καχυποψία και φόβο, μελετάει εδάφια του Κορανίου, προσεύχεται αδιάλειπτα και υπάρχουν στιγμές που κινδυνεύει να θεωρηθεί αιρετικός.
Η θρησκεία είναι για τον λαό και η φιλοσοφία για τους λίγους.
➖”Αυτές είναι οι μέρες της ζωής μας. Νομίζουμε ότι μας ανήκουν, αλλά ο χρόνος τις παίρνει από τα χέρια μας και τις ρίχνει πίσω στο ποτάμι…“
No comments!
There are no comments yet, but you can be first to comment this article.